Tanja Terstappen Welzijn 17 nov 2020, 06:00

Leestijd: 4 minuten

Hoe je bepaalde ziektes kunt ‘afleren’

Het klinkt heel zweverig; jezelf genezen met gedachten, door meditatie of yoga-oefeningen. Mensen die geloven dat je met je mind je lichaam kunt helen worden vaak niet heel serieus genomen. Maar toch buigen neurowetenschappers zich steeds vaker over de materie.

Wetenschapsmagazine Nautilus geeft een voorbeeld van een verhaal van de Amerikaanse acteur Danny Glover, die al 20 jaar epilepsie had en een aanval kon voelen opkomen door een ringend geluid in zijn oor. Op een dag gebeurde dit vlak voor een voorstelling.

Hij wilde zó graag spelen, dat hij tegen zichzelf bleef zeggen: ‘ik ga géén aanval krijgen, ik ga géén aanval krijgen’. Het werkte, langzaam ebde het geluid weg. Hij raakte er steeds meer in getraind en na 4 jaar oefenen met deze techniek, die Glover zelfhypnose noemt, kwamen de epileptische aanvallen zelfs helemaal niet meer op. Hij zegt dat hij het geluid sindsdien niet meer gehoord heeft.

Toeval of niet?

Nu kun je dat natuurlijk afdoen als toeval, of: ‘hij zal er wel overheen gegroeid zijn,’ maar voor neurologen is het aanleiding om zo’n vorm van zelfgenezing te onderzoeken. In het geval van Glover geloven neurologen dat hij zijn ‘nervus vagus’, de 10de hersenzenuw die informatie tussen de hersenen en organen heen en weer zendt, leerde controleren.

Ook interessant: Je telefoon meer mindful gebruiken? Volgens deze neurologen doe je dat zo

Signalen vanuit die ‘nervus vagus’ hebben een kalmerend effect dat de hartslag en bloeddruk omlaag kan brengen. De zenuw kan zelfs activiteit in de cortex, waar een epileptische aanval ontstaat, kalmeren. Door die rustgevende signalen is het moeilijker voor bepaalde zenuwcellen om koppeling met elkaar te maken en daardoor wordt het risico op een toeval verminderd.

Pijngeheugen

De ervaringsverhalen stapelen zich op en langzaam ook het bewijs. Steeds vaker laten onderzoeken zien dat je brein daadwerkelijk invloed heeft op het functioneren van je lichaam. Mensen die bijvoorbeeld één keer een epileptische aanval gehad hebben, zijn 50 keer meer vatbaar voor een volgende dan mensen die nooit een toeval gehad hebben.

Ook zijn er verhalen van patiënten die hevige chronische pijn hun hele leven blijven voelen, zélfs als ze medisch genezen verklaard zijn.

Must read: Nieuw onderzoek: microdosing THC kan chronische pijn verlichten

Volgens recente studies komt dit omdat die pijn zó vaak bepaalde schakelingen in het brein heeft geactiveerd en met zóveel intensiteit, dat deze ‘routes’ gevoelig zijn geworden voor ook maar de kleinste stimuli. Een soort ‘pijngeheugen’.

Ook dwangstoornissen, een posttraumatische stressstoornis, verslavingen of zelfs spijsverteringsaandoeningen worden door de wetenschap gezien als ‘aangeleerd’, omdat bepaalde koppelingen van neuronen (zenuwcellen) te regelmatig gemaakt zijn en dus te sterk zijn.

Afleren

In de meeste gevallen werkt ons zenuwstelsel zonder bewuste controle en lossen problemen zichzelf op. Maar net als sommige koppelingen van neuronen te solide zijn geworden door herhaling en intensiteit, kun je dat ook weer omkeren met de juiste trucjes.

Met meditatie kun je bepaalde hersenfuncties reguleren. Ook zijn er diepzee-duikers die hun stofwisseling kunnen verlangzamen om zuurstof te behouden. Getrainde yogi’s kunnen hun hartslag omlaag brengen en Tibetaanse monniken kunnen hun lichaamstemperatuur flink omhoog krijgen met een bepaalde ademhalingstechniek.

Lees ook: Deze ademhalingstechnieken zorgen voor een fysieke en emotionele healing

En op diezelfde manier kunnen epileptische patiënten dus leren om mentaal toevallen te voorkomen, zoals Glover zijn ‘nervus vagus’ leerde controleren.

Uiteraard hebben dit soort technieken veel training nodig en werkt het niet in alle gevallen. Zelf kun je het ook proberen. Door bijvoorbeeld op je ogen te drukken, of je zenuwen onder je kaak te masseren wordt je ‘nervus vagus’ geactiveerd en dat zorgt ervoor dat je rustiger wordt.

Implantaten

Als het écht zo werkt – en daar lijkt het wel steeds meer op – kan dat betekenen dat we bepaalde trauma’s kunnen ‘loskoppelen’ van onze emoties, pijnen kunnen vergeten (zowel fysiek als mentaal), maar ook verslavingen kunnen oplossen. Wetenschappers werken momenteel aan implantaten die ‘foutjes’ kunnen opsporen in onze zenuwkoppelingen. De foutjes die afwijkingen of ziekten veroorzaken.

Tip: Bedrock Talks: Yoga Nidra en de helende werking van je (onder)bewustzijn

Die kunstmatige regelaars, ‘electroceuticals’ genoemd, kunnen ervoor zorgen dat we bepaalde ziektes kunnen wissen. Bij verslavingen bijvoorbeeld, kan deze technologie het opkomen van een craving signaleren, er een stroomstootje heen sturen en het op die manier uitschakelen voor het aanzet tot slecht gedrag. Een andere vorm zou bijvoorbeeld een traumatische herinnering kunnen opsporen en de emotionele lading wissen.

Klinkt als een mooie ontwikkeling, maar ook een beetje als een science fiction-film. Bij ons roept het meteen de vraag op: waar ligt de grens? Want, wat als we inderdaad trauma’s kunnen wissen? Wis je dan ook je geheugen als je grote liefde je verlaat? Wat als we alle ellende die we meegemaakt hebben kunstmatig kunnen vergeten? Zou jij het doen?

Meer lezen?

• Kun je met je mind je lichaam genezen?
• Jezelf gezond eten kán: deze ziektes kun je voorkomen als je plantaardig eet
• Last van wagenziekte? Met deze 4 natuurlijke remedies kom je er vanaf