Waarom we géén idee hebben wat liefde is volgens deze Deense filosoof
We denken allemaal dat we dondersgoed weten wat liefde is en toch hebben vele van ons de ware (nog) niet gevonden. Wordt het niet eens tijd om onze kijk op de ware te veranderen? Wat is liefde en waarom streven we er allemaal naar? De Deense filosoof Soren Kierkegaard heeft een hele verrassende en inspirerende kijk op liefde, waar we allemaal nog wat van kunnen leren.
Wie is jouw liefde waard? Dit is een grote vraag, waarin we aannemen dat je niet iedereen liefhebt. Volgens de Deense filosoof Soren Kierkegaard is het tijd om anders naar liefde te kijken.
Wat is liefde volgens Soren Kierkegaard?
Voordat we zijn ideeën over liefde uitleggen, even terug naar het begin. Wie was Soren Kierkegaard? Kierkegaard is een Deense existentiële filosoof die in 1847 het boek publiceerde ‘Works of Love’.
Deze liefdesformule laat zien waarom je altijd op de verkeerde types valt
Hierin beschreef hij een van de meest geprovoceerde analyses van liefde die ooit is gemaakt. Een theorie die opzettelijk elk leidend idee over liefde uit die tijd omverwierp. Kierkegaard heeft dus een geheel eigen kijk op liefde.
Romantische liefde is bekrompen
Kierkegaard zei dat de meeste van ons geen idee hebben wat liefde is, omdat het volgens hem heel iets anders betekent dan ‘romantische liefde‘.
Onder romantische liefde, ‘de ware’, verstaan we de bewondering en aanbidding van één speciaal persoon met wie we de rest van ons leven willen doorbrengen.
De taal van de liefde: welke spreek jij eigenlijk? Doe de test
Volgens Kierkegaard ontwikkelen we een bekrompen gevoel van wat liefde eigenlijk kan zijn, als we ons blijven richten op deze beperkte manier van houden van.
Je moet van iedereen kunnen houden
Wat is liefde dan wel? Volgens Kierkegaard zouden we terug moeten keren naar een veeleisende versie van christelijke liefde, waarbij wordt uitgegaan dat je van iedereen houdt. En ja dus ook mensen die je irritant, raar, vies of betweterig vindt en dus helemaal niet liefhebt.
De Deense filosoof maakte onderscheid tussen wat in het Deens ‘kaerlighed‘ wordt genoemd, ware liefde en ‘elskov‘, erotische liefde.
We moeten juist leren om van mensen te houden die niet in ons straatje passen. Bijvoorbeeld omdat ze een andere levensovertuiging hebben. Om van die mensen te leren houden, en om dus ‘kaerligheid’ te beoefenen, is echt een prestatie, en het toppunt van onze menselijkheid.
Houden van kost inspanning
Het is liefde om juist bij deze mensen empathisch te zijn en om je af te vragen hoe ze zo zijn geworden. Wat hebben deze mensen als kind meegemaakt dat ze nu dit verwerpelijke gedrag vertonen?
Liefde betekent dat we ons inspannen om mededogen te tonen aan mensen, ook aan mensen die in eerste instantie niet bij onze denkbeelden passen. Dus ook aan die irritante, betweterige collega op je werk of aan die vriend die altijd klaagt.
Kierkegaard zegt dat als we liefde echt zouden begrijpen, we zouden weten dat het niet draait om bewondering, maar om acceptatie en grip hebben op de vele moeilijkheden die bij een persoon horen.
Ladder van liefde
Maar hoe doe je dat dan? Van iedereen houden? Volgens Kierkegaards theorie is er een ladder van liefde, waar je kunt leren om steeds een tree hoger te gaan.
Op de eerste trede van de ladder houden we van degenen die van ons houden, dit is de makkelijkste stap en de denkwijze die we automatisch hebben.
De tweede trede is dat we houden van degenen die niet van ons houden. Dit is een trap hoger en deze zal eerst veel inspanning en oefening kosten om je tolerantie naar deze mensen te vergroten.
De derde trede is houden van mensen die ons niet mogen en de laatste trede is dat we van iedereen houden, zonder uitzondering.
Het moet volgens de Deense filosoof niet het doel zijn om een wereld te creëren waarin iedereen precies krijgt wat hij verdient, maar om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk mensen van ons de vriendelijkheid krijgen die ze nodig hebben.
Snobisme in vinden van de ware
Volgens Kierkegaard zit in romantische liefde ook een rare tegenstrijdigheid. Mensen die normaal trots zijn op hun gebrek aan vooroordelen, zijn opeens heel kritisch (en veroordelend) wanneer het gaat om hun partnerkeuze.
We willen iemand die knap, intelligent, grappig en sportief is én met een zelfde gevoel voor humor. Mensen beschouwen zich als tolerant, maar als het op een toekomstige partner aankomt, hebben ze de ruimdenkendheid van een bekrompen persoon, aldus Kierkegaard.
Het is dus zaak om onze opvatting over liefde eens te herzien. Heb jij de ware nog niet gevonden? Misschien is het goed om dan eens na te denken hoe veroordelend en kritisch je bent op mensen die buiten je romantische liefdesplaatje vallen.
Als je zo durft na te denken sta je volgens Kierkegaard nog aan het begin van het begrip wat ware liefde ons werkelijk kan bieden.
Wil je meer leren over welke kijk filosofen op de liefde hebben? Bekijk dan het aanbod van cursussen en colleges van The School of Life.