Wat er met je lichaam en hersenen gebeurt als je vega(n) gaat eten
Het vegetarische en plantaardige (ofwel vegan) dieet wordt steeds populairder. Niet alleen onder hipster die soy lattes drinken, maar in allerlei hoeken van de samenleving en overal ter wereld. Een vega(n) bestaan is trouwens niets nieuws, maar nu steeds meer mensen kiezen voor een bewust dieet, lijkt het ons de uitgelezen kans om in te zoomen op wat er precies gebeurt met je lichaam én brein wanneer je voortaan vega(n) door het leven gaat.
Steeds vaker laten mensen vlees, vis en ook zuivel links liggen, dat doen ze om verschillende redenen. Vaak wegens ethische en/of gezondheidsoverwegingen maar vooral: voor het redden van het klimaat.
Mythes over veganisten en vegetariërs
Dat klinken als gegronde en weloverwogen redenen zou je zeggen, maar toch hangt er nog een bepaald stigma rondom vega(n)’s. Zo zou een vegan dieet – of zelfs een vegetarisch dieet – minder voedingsstoffen bevatten en zou je er ongezond van uitzien.
Bloedserieus: mijn vader zei vroeger altijd dat je mensen er aan kon herkennen omdat die mensen ‘er grijs uitzagen’ en jaren lang zweerde ik het ook aan mensen hun ‘vale’ gezicht te kunnen zien.
Gelukkig heb ik inmiddels geleerd dat dat wel meevalt. Sterker nog: wie vegan of vega kookt, krijgt er hopelijk een veel gevarieerder, verser én gezond ‘dieet’ voor terug. En weerlegden we alle mythes over een veganisten en vegetariërs dieet stuk voor stuk.
De feiten over het bewuste vega(n) dieet
Dat een vega(n) dieet vooral voor hippies, hipsters of zweverige types is, is lang verleden tijd nu de wetenschap en (eindelijk) ook de politiek noodkreten uitslaan: we moeten állemaal ons dieet zo snel mogelijk aanpassen om de planeet te kunnen redden tegen klimaatverandering.
We hoeven heus niet allemaal nú vegan te worden, maar wel stukken minder vlees en zuivel eten, en snel een beetje, staat in het rapport van de United Nations’ Intergovernmental Panel on Climate Change.
Must read: Het is bewezen: met dit dieet kunnen alle 10 miljard mensen duurzaam én gezond eten in 2050
Maar, wat gebeurt er eigenlijk in ons lichaam als we ons dieet aanpassen? En in het brein?
Oh, voor we hier induiken een klein lesje in termen:
- Veganistisch: een enkel plantaardig dieet (dus géén dierlijke producten).
- Vegetarisch: wordt op verschillende manieren gebruikt, in principe eet je dan geen vlees en vis (en wel zuivel).
- Pescatarisch: je eet geen vlees, wél vis en zuivel.
- Flexitarisch: je eet af en toe vlees en vis.
Je stoelgang gaat veranderen
Eet je minder vlees, dan eet je hoogstwaarschijnlijk meer groenten, peulvruchten en volle granen. Reuze gezond, lekker én vol met vezels. Dat betekent dat je meer vezels binnenkrijgt en dat zorgt ervoor dat je minder snel last krijgt van constipatie, je darmen beter zullen werken en grote kans dat je stoelgang regelmatiger wordt.
Je darmen en darmflora spelen een hele grote rol in zowel je fysieke als mentale welzijn. Recent onderzoek heeft aangetoond dat mensen met depressies bepaalde bacteriën in de darmen missen. Omdat het brein en de darmen zo nauw met elkaar verbonden zijn, worden darmen ook wel het tweede brein genoemd.
Regelmaat in je stoelgang is daarom goed voor je lichaam (ja, het liefst écht 2 keer per dag), maar dus ook voor je mind.
Maar, eet je te veel vezels, dan kan je juist last krijgen van een opgeblazen gevoel. Groenten zoals broccoli, spruitjes en kool staan bekend om hun gasvorming, dus doe daar niet te enthousiast mee. En drink genoeg water, dat helpt.
Zorg daarom – en overigens ook om heel veel andere gezondheidsredenen – voor een variatie aan verschillende groenten.
Je krijgt meer voedingsstoffen binnen
Als je stopt met het eten van vlees en overschakelt naar een vegetarisch of veganistisch dieet, dan is de kans groot dat je meer voedingsstoffen binnenkrijgt.
Vlees wordt vaak vervangen door peulvruchten, granen of groenten waardoor de inname van voedzaam eten, aannemelijker is. Dat betekent dat je waarschijnlijk meer vitamines, mineralen, antioxidanten en vezels (zie punt #1) binnenkrijgt.
Vezels zijn niet alleen goed voor een gezonde spijsvertering, het kan mogelijk je cholesterol verbeteren, zorgen voor een voldaan gevoel (doei after diner dip!), het lichaam energie geven én obstipatie en diarree voorkomen.
Do we need to say more?
Je kán ongezonder gaan eten, tenminste als je niet oplet
Een vegetarisch of plant based dieet wordt vaak gelinkt aan een gezonder dieet dan wanneer je regelmatig vlees eet. Dat is het geval wanneer je gevarieerd eet en veel groenten binnenkrijgt. Maar friet met mayo, Cola en een tosti met ketchup is natuurlijk óók gewoon vegetarisch, maar gezond is anders.
Ga daarom ook bij jezelf na: wat is de reden dat ik vega(n) ga eten? Mijn gezondheid, dierenwelzijn, het klimaat of alledrie?
Ook lezen: Going vegan? Dit moet je weten over vitamine B12
Maak je de overstap naar vega(n), doe het dan stap voor stap en bewust. Feit is nu eenmaal dat we bepaalde voedingsstoffen (zoals vitamine B12 ) vooral uit dierlijke producten halen. Deze wil je dan of vervangen voor een plantaardige versie óf voor een supplement.
Je krijgt hoogstwaarschijnlijk géén problemen met eiwit-inname
Eén van de veelgehoorde tegengeluiden tegen een plantaardig dieet is dat je niet voldoende eiwitten zou binnenkrijgen. Dieren zijn namelijk een grote bron van eiwitten. Maar daar staren veel mensen zich blind op, blijkt ook uit de documentaire The Game Changers op Netflix.
In deze docu laten topsporters zien hoe je als vegan juist betere prestaties kan neerzetten, en meer dan genoeg proteïne kan binnenkrijgen.
Als je je bewust bent van wat je eet (zie punt #3), is de kans op een tekort aan eiwitten nihil. Eiwitten haal je namelijk uit heerlijke plantaardige voeding zoals:
- Noten
- Zaden en pitten (hennepzaad zit bomvol eiwitten)
- Quinoa
- Bonen
- Erwten
- Soja (dus ook tofu en tempéh)
- Peulvruchten
- Groenten
- Spirulina
Pas wel op en vertrouw niet blind en alleen op de voedingswaarden in vleesvervangers, vertelt de Amerikaanse diëtist Kim Rose aan de Huffington Post. “Veel vleesvervangers kunnen erg bewerkt zijn en veel natrium bevatten.”
Je hart gaat erop vooruit
De voeding die je doorgaans als vegetariër of vegan eet, wordt vaak gelinkt aan een betere gezondheid voor het hart.
Lijnzaad- en koolzaadolie zijn bijvoorbeeld goede bronnen van omega-3, onverzadigde vetzuren en hebben ontstekingsremmende eigenschappen.
Producten als olijfolie, avocado’s, amandelen, pinda’s en nog meer andere noten, zijn een goede bron aan gezonde vetten die je hart beschermen.
Kleine kans op kanker
Van rood vlees is het bekend dat het een trigger is voor hart- en vaatziekten maar ook dat het kankerverwekkend kan zijn. Vooral bewerkt rood vlees.
Plantaardige voeding bevat vaak fytochemicaliën, een van nature voorkomende chemische verbinding die niet alleen bijdraagt aan de kleur, smaak en geur van planten, maar ook de menselijke gezondheid beschermt én ons lichaam helpt om ziekten te bestrijden.
Sommige onderzoeken tonen aan dat deze fytochemicaliën mogelijk beschermen tegen bepaalde vormen van kanker.
Try it out!
Een vegetarisch dieet kán veel voordelen hebben voor je algehele gezondheid, maar vooral als je veel voedzame, plantaardige, volkoren en onbewerkte voedingsmiddelen eet.
Maar het hangt allemaal af van wat je eet, want vlees inruilen voor verwerkt voedsel is niet de beste optie. Dus, neem lekker de tijd om te onderzoeken wat het beste voor jou werkt!
Meer over veganisme?
- Naast de vegetariër en de vegan is er nu ook de klimatariër
- Waarom je wél veganistisch zou moeten eten
- Dit gebeurt er met je lichaam en de wereld als je stopt met vlees eten