Tanja Terstappen Psyche 12 mei 2019, 06:00

Leestijd: 4 minuten

Waarom je moeder de belangrijkste persoon is in je leven

Haar advies volg je blind op en wat zij zegt, raakt je harder dan het oordeel van wie dan ook. Haar teleurstelling snijdt door je ziel en voor haar wil je alles goed doen. Je moeder is (in veel gevallen) de meest belangrijke persoon in je leven. We vroegen jeugdpsycholoog Charlotte Boshuisen waar die band vandaan komt en hoe nieuwe moeders hier rekening mee kunnen houden in de opvoeding. “Het heeft te maken met het proces van hechting dat plaatsvindt na de geboorte en in de babytijd,” legt psycholoog Charlotte Boshuisen uit.

“Baby’s hechten zich trouwens niet alleen aan hun moeders hoor, maar ook aan vaders en andere opvoedingsfiguren. Het gaat erom dat baby’s een basisvertrouwen in hun directe opvoeders ontwikkelen. We zeggen dan dat een kind veilig gehecht is. Je groeit in dat geval op met het gevoel dat je de moeite waard bent en dat er voldaan wordt aan behoeftes als veiligheid, erkenning, warmte, steun en liefde.”

Hechting van het kind

“Door contact te zoeken met je kind, door te voeden als het honger heeft, lichamelijk contact te hebben door te knuffelen, door te spelen en zingen en te reageren op je kind als het aangeeft iets nodig te hebben, stimuleer je een veilige hechting.” Hechting zit ‘m vooral in het sociale contact tussen baby en verzorger en in het gevoel van veiligheid.

Deze invloed heeft de relatie met je moeder op de rest van je leven

Charlotte: “In 1958 werd in een onderzoek van psycholoog Harlow gezien dat resusaapjes, die bij de geboorte gescheiden werden van hun echte moeder, een voorkeur hadden voor een surrogaatmoederaap van zacht materiaal in plaats van een surrogaatmoeder van hard materiaal. Zelfs wanneer de voedingsbron werd weggehaald bij de zachte moeder en er alleen voeding was bij de ‘harde’ moeder was dit effect blijvend.”

Harlow’s conclusie was dat hechtingsrelaties eerder op de behoefte aan liefde zijn gebaseerd, dan op de behoefte aan voeding.

Blind vertrouwen

“De reden waarom we ons hechten aan onze moeder heeft een evolutionair karakter. Zonder hechting zouden we immers niet kunnen overleven. Omdat we zo kwetsbaar zijn als kind, hebben we een betrouwbaar persoon nodig die er is om veiligheid te bieden. Als er sprake is van een veilige hechting – en je als baby dus geleerd hebt dat jouw moeder voldoet aan je behoeftes, ziet wat jij nodig hebt en veiligheid biedt – is de kans groot dat je je moeder blind vertrouwt. Je hebt het immers aan haar te danken dat je je babytijd hebt overleefd.”

Ben je intelligent? Grote kans dat je dat van je moeder hebt geërfd

Daarnaast vormt de hechting met onze eerste ‘hechtingsfiguren’ in de babytijd de basis voor sociale relaties in het verdere leven. “Zo werd er in het onderzoek van Harlow ook gezien dat de aapjes van de zachte moeder beter in staat waren om eigen kinderen op te voeden en liefdevol te behandelen, in tegenstelling tot de aapjes van de harde moeder, die meer gedragsproblemen lieten zien en verwaarlozend konden zijn naar hun eigen kinderen,” vertelt Charlotte.

“Ook is er vaak sprake van ‘modeling’, de wijze waarop de gezinsleden onderling met elkaar omgaan vormt het referentiekader waarin kinderen sociale relaties aangaan. Het feit dat jouw moeder en jullie relatie een referentiekader is voor je eigen leven, is een reden waarom je adviezen van je moeder serieuzer neemt of haar oordeel veel zwaarder weegt.”

Goedkeuring

“Als je veilig gehecht bent en vanuit je baby- en kindertijd altijd hebt meegekregen dat je fouten mag maken, je veilig genoeg hebt gevoeld om op ontdekking uit te gaan, je ouders je hebben meegegeven dat je mag zijn wie je bent en je erkenning hebben gegeven, heb je op latere leeftijd vaak minder de behoefte aan bevestigingen goedkeuring van anderen. Echter, juist omdat het oordeel van ouders zoveel zwaarder weegt dan dat van anderen, is het altijd fijn om die bevestiging wél te krijgen. Zo was ikzelf, toen ik onlangs een huis kocht met mijn vriend, ook wel op zoek naar de goedkeuring van mijn ouders.”

Hoe je hersenen veranderen als je moeder wordt

Mooi inzicht, óók voor de mommies to be onder ons. Charlotte: “Om te zorgen dat je kind een goed basisvertrouwen ontwikkelt in zichzelf en de mensen om zich heen, kun je heel goed ‘mindful parenting’ toepassen. Leer een kind bijvoorbeeld dat zijn gevoelens er mogen zijn, dat iedereen wel eens gevoelens heeft van schaamte, onzekerheid of angst. Praat er juist over in plaats van het weg te wuiven. Vertel bijvoorbeeld maar eens wat je eigen ervaringen zijn met emoties, aansluitend op wat er op dat moment bij je kind speelt. Ook kun je met je kind mindfulness-oefeningen doen waardoor je bewuster bezig bent met elkaar, wat de relatie weer ten goede komt. Ook zelf mindful zijn, kan ervoor zorgen dat je meer beschikbaar bent voor je kind in het hier en nu. In de hectiek van alle dag is dat namelijk soms best moeilijk…”

Luister nu ook naar Bedrock

Ben je – net als wij – op zoek naar geluk en probeer je je quarterlifecrisis zonder al te veel kleedscheuren door te komen? Dan is onze podcast Bedrock Talks een perfecte match voor jou! Rosa en Lisanne interviewen in de eerste aflevering expert en gelukspsycholoog Josje Smeets.

Spoiler: ze vertelt waar geluk allemaal mee samenhangt en wat je vooral wel en níét wilt doen. Luister je mee?

Tip: Luister en volg Bedrock Talks via Spotify en iTunes & Apple Podcasts!