Waarom vinden we het zo moeilijk om af te zeggen?
Je bent druk, druk, druk. Maar wel met alleen maar leuke dingen, hoor… Herkenbaar? Je hebt jezelf (weer eens) véél te vol gepland. Vanavond is er een feestje van een vriendin waar je naartoe zou gaan, maar je bent moe. Je wil het liefst op de bank ploffen, want daar heb je echt even behoefte aan. Maar toch voel je je schuldig en saai als je niet gaat. We vragen coach Nadia van der Vlies waarom afzeggen zo moeilijk kan zijn.
“Veel van ons hebben sterk de behoefte om te pleasen, dus zeggen we graag ‘ja’ op een verzoek,” legt Nadia uit. “Als je iets hebt toegezegd en je wil er later toch liever onderuit, kunnen verschillende overtuigingen en bijbehorende gedachten je daarvan weerhouden.
Als je bijvoorbeeld de overtuiging hebt: afspraak is afspraak, dan moet je alle afspraken nakomen. Maar je kunt ook geleerd hebben: voor wat, hoort wat. Dus als ze op mijn verjaardag komt, moet ik ook op die van haar komen.”
Waarden
Maar tegen je zin in naar een afspraak gaan is ook niet slim, toch? Nadia: “Dat hangt af van wat je belangrijk vindt in het leven, dus van wat jouw waarden zijn. Het voelt lekker om te handelen naar je eigen waarden. Als je vindt dat je je moet schikken naar anderen of je altijd aan afspraken moet houden, kan het heel goed voelen om naar al je afspraken te gaan.
Ook lezen: Pleasers opgelet: zo leer je de mening van anderen loslaten
Maar vaak heb je ook waarden als: ik wil goed voor mezelf zorgen, me fit en gezond voelen of doen waar ik zelf zin in heb, of waar ik blij van word. Afzeggen wordt een lastige keuze als je waarden met elkaar in conflict komen: je wil goed voor jezelf zorgen, maar ook een lieve vriendin zijn. Dan moet je dus kiezen. Welke waarde is voor jou op dit moment het meest belangrijk? Of je kunt een compromis zoeken die goed voelt. Bijvoorbeeld niet naar het feestje van die vriendin, maar de volgende dag met haar lunchen zodat je haar wel spreekt.”
Hoe zeg je af op de goede manier?
En als je dan afzegt, hoe doe je dat dan op een goede manier? “Ook dat hangt van je waarden af,” zegt Nadia. “Vind je het belangrijk om eerlijk en open te zijn, dan kun je vertellen aan je vriendin dat je geen zin hebt. Als je het belangrijk vindt dat ze je aardig vindt en je wil haar tevreden stellen, kun je ook een smoes verzinnen.”
Maar voorkomen is beter dan genezen, zegt Nadia: “Als je merkt dat je jezelf altijd te vol plant, kun je misschien eerst bedenktijd vragen voor je iets toezegt. Zo kun je beter inschatten of je er uiteindelijk écht zin in hebt.”
Nadia van der Vlies is loopbaancoach, personal coach en trainer en is mede-eigenaar van coach020.
Meer Bedrock?
- Zo kun je stoppen met pleasen (we delen 4 tips)
- Hoe je in 3 simpele stappen leert luisteren naar je onderbuikgevoel
- Nee zeggen is niet egoïstisch, het zet je in je kracht (en 10 tips hoe je het doet)