Voor- en na-foto’s tijdens een afvalproces zijn schadelijker dan je denkt
Open Instagram of een ander sociaal medium en je komt na een paar minuten scrollen gegarandeerd voor- en na-foto’s van een afvalproces tegen, vaak in de spiegel van een sportschool gemaakt. Het internet staat vol met dit soort plaatjes. Dat is volgens sociaal psycholoog Saskia Koopman van Blij dieetvrij behoorlijk schadelijk voor ons mentale welzijn.
Waarom voor- en na-foto’s zo ongezond zijn
Volgens Koopman worden de voor- en na-foto’s meestal vanuit marketingoogpunt gedeeld. Zogenaamde fitfluencers of trainers prijzen hun producten aan en laten met die foto’s zien: als je mijn trainingen volgt, dan kun jij er binnenkort ook zo uitzien. Daar begint het volgens de psycholoog al met misleiding. Je ziet op die foto’s immers niet hoe dat lichaam er over vijf jaar uitziet, of wat er achter de schermen gebeurt om er zo uit te zien. Misschien kampt de persoon die volgens jou het perfecte na-plaatje heeft wel met een eetprobleem of een verstoord lichaamsbeeld.
Bovendien is afvallen, meer spieren creëren of juist aankomen een heel persoonlijk proces. Koopman: “Als je precies hetzelfde trainingsschema volgt en exact hetzelfde eet, betekent dat nog niet dat je er zo uit komt te zien als op het plaatje. Iedereen heeft andere genen, waardoor de een sneller spieren opbouwt dan de ander.” Dat maakt deze foto’s weinig realistisch.
Geen maakbaar lichaam
Maar het ergste aan die foto’s? Dat vindt Koopman het idee dat ons lichaam maakbaar zou zijn. “We gaan ons lichaam beschouwen als een project, als een huis waaraan je kunt klussen tot het er perfect uitziet. Dat leidt tot zelfobjectivering: we kijken niet meer naar wat ons lichaam kan, maar hoe het er voor anderen uitziet,” aldus de psycholoog. Het resultaat van die zelfobjectivering kun je waarschijnlijk wel raden: een negatiever zelfbeeld.
In de psychologie is inmiddels één ding duidelijk: hoe meer je bezig bent met hoe je eruitziet, hoe negatiever je eigen lichaamsbeeld is. Volgens Koopman is het dan ook veel beter om op de functionaliteit te focussen. “Dus niet: hoe kan ik er net zo uitzien als de persoon op die foto’s? Maar wel: hoe kan ik mijn lichaam trainen om ook die vijf kilometer te rennen of tachtig kilo op te drukken?” Op die manier kijk je meer naar binnen en krijg je vanzelf een beter gevoel over je lichaam wanneer die sportieve doelen behaald zijn.
Perfecte plaatjes en een onrealistisch afvalproces vermijden
Teruggaan naar dat gevoel klinkt makkelijker gezegd dan gedaan, zeker met de hoeveelheid voor- en na-foto’s die rondgaan op social media. Daarom adviseert Koopman om die content bewust uit de weg te gaan: “Om te beseffen dat ons lichaam niet maakbaar is, zijn de tips die je stiekem wel kent het beste. Ontvolg accounts die enkel over afvallen praten en ga in plaats daarvan op zoek naar social media-gebruikers die je inspireren om jouw sportieve doelen te halen. Zo ben je niet langer bezig met cijfers en het externe beeld, maar eerder met je gevoel en positieve inspiratie.”
Het Health Festival in Amsterdam leert je alles over een gezonde levensstijl