Malu Kirschbaum Welzijn 8 jul 2021, 06:00

Leestijd: 4 minuten

Hoe voeding een enorme impact heeft op je vruchtbaarheid

We weten inmiddels wel dat leefstijl veel invloed heeft op onze vruchtbaarheid. Met de juiste voeding en een flinke portie beweging en ontspanning kun je voorkomen dat er stress in je lichaam ontstaat. Maar wist je ook dat microplastics in voedingsmiddelen onze hormoonhuishouding kunnen aantasten?

Zonder dat je het door hebt, werk je dagelijks ongeveer een theelepel plastic naar binnen. Microplastics welteverstaan. En veel daarvan bevat BPA, dat onze natuurlijke hormoonbalans kan verstoren.

Plastic is overal

Onderzoekers van de Universiteit van Newcastle hebben onlangs vastgesteld dat je ongeveer 2.000 (!) stukjes microplastic per week consumeert. Dat is overigens een voorzichtige schatting, het werkelijke aantal kan nog hoger liggen. De microplastics worden werkelijk óveral gevonden.

Synthetische kleding, cosmetica, peeling-producten en whitening tandpasta’s. Het zijn allemaal bronnen van microplastics die in zeeën en rivieren belanden en uiteindelijk op ons bord terechtkomen. En daarmee dus indirect jouw vruchtbaarheid beïnvloeden.

De technische uitleg

Veel plastic bevat BPA en dat is een xenohormoon dat ook wel pseudohormoon of nep-hormoon wordt genoemd. Deze nep-hormonen zijn stoffen met een sterke oestrogeen-achtige werking. De lever kan ze maar moeilijk afbreken, waardoor het lichaam te maken krijgt met een oestrogeenoverschot. Iets waar veel vrouwen met PCOS sowieso al last van hebben.

Onderzoek heeft aangetoond dat BPA in verhoogde niveaus wordt aangetroffen bij vrouwen met PCOS, waardoor dat oestrogeenoverschot nog eens versterkt wordt. Er komt ook uit naar voren dat wanneer het BPA niveau in het bloed stijgt, de aanwezigheid van mannelijke hormonen ook toeneemt.

Vruchtbaarheid: welke invloed heb jij er zelf op? (deel 1)

Klachten die veel voorkomen bij PCOS zoals acne, overbeharing en haaruitval kunnen ontstaan door een verhoogd testosteron (mannelijk hormoon) niveau. Er zijn zelfs studies gedaan die miskramen linken aan de aanwezigheid van BPA in het bloed.

Spermaproductie is gehalveerd

Ook voor mannen zijn microplastics gevaarlijk. In het onlangs verschenen boek Count Down van de Amerikaanse onderzoekster Dr Shanna Swan staat dat weekmakers van plastics en andere chemicaliën voor minder sperma, kleinere penissen en meer erectiestoornissen. Tevens neemt de vruchtbaarheid van zowel mannen als vrouwen hierdoor in rap tempo af.

https://www.bedrock.nl/vruchtbaarheid-welke-invloed-heb-jij-er-zelf-op-deel-2/

Als het zo doorgaat, stelt Shanna, dan kunnen we onszelf op een gegeven moment zelfs nauwelijks meer voortplanten. Uit onderzoek dat ze in 2017 deed bleek al dat de hoeveelheid spermacellen die mannen produceren in de afgelopen 40 jaar is gehalveerd. Als daar geen verandering in komt, dan zou de spermaproductie in 2045 op 0 kunnen uitkomen.

Nog geen paniek

Ze schetst een nogal schokkend toekomstbeeld en dat is geen prettig vooruitzicht. Toch zijn er nog niet genoeg bewijzen om werkelijk te spreken van een reproductieve crisis. We kunnen namelijk niet voorspellen hoe de afname van zaadellen zich gaat voorzetten. Ook is het de vraag hoe gróót de invloed van de door Shanna benoemde stoffen is.

Welke invloed heb je zelf op je vruchtbaarheid? (deel 3)

Annemiek Nap, hoogleraar Voortplantingsgeneeskunde aan het Radboudumc, vertelt aan het AD: “Het is complex. Er is bekend dat weekmakers van plastics vruchtbaarheid kunnen beïnvloeden, maar in welke concentraties? Er zijn een heleboel factoren die invloed hebben op de kwaliteit van het zaad. Bovendien zijn iets minder zaadcellen niet meteen een probleem.”

BPA vermijden

Nu schreven we al eerder artikelen over welke voeding goed is voor je vruchtbaarheid, welke lichamelijke oefeningen je kunt doen om je vruchtbaarheid te vergroten, en wat je – in het kader van vruchtbaarheid – kunt doen om stress aan te pakken. Maar wat kun je nu effectief doen om de inname van die microplastics en BPA zo veel mogelijk te beperken?

• Vermijd het drinken uit plastic drinkflessen. Helemaal wanneer een plastic fles in de directe zon heeft gestaan. Dus gebruik niet een plastic flesje uit de supermarkt die je keer op keer weer vult. Kies in plaats daarvan voor herbruikbare water flesjes van een kunststof die BPA vrij is (zoals een dopper), of die gemaakt zijn van roestvrij staal of glas.
• Bewaar restjes eten in glazen bakjes of BPA vrije bakjes en neem je lunch mee in een rvs trommel.
• Verwarm eten nooit in de magnetron in een plastic verpakking. Door de warmte geeft het plastic veel sneller de chemische stoffen af die zo in het eten terecht komen.
• Vermijd voedingsmiddelen in verpakkingen met plastic. Neem je eigen herbruikbare tasjes mee naar de supermarkt, om je groente en fruit in te doen.
• Drink geen koffie of thee uit plastic bekertjes maar kies voor kartonnen bekertjes of neem je eigen mok mee (ook nog eens beter voor het milieu).
• Kies het liefst voor voedingsmiddelen uit een glazen pot in plaats van uit blik. Vaak zit er een kunststof laagje in blikken om het roesten tegen te gaan wat BPA bevat
• Beperk het aannemen van kassabonnen. Say what? Ja, deze zijn vaak gemaakt van thermisch papier en bevatten flink wat BPA. Het zit niet opgesloten in het plastic maar los op de bon. Hierdoor kom je er direct mee in aanraking. Dus was je handen na het aanpakken van bonnetjes en neem ze alleen aan wanneer je ze wilt bewaren.

Schade beperken

We kunnen de geschiedenis niet terugdraaien en terugkeren naar een wereld zonder plastic. We kunnen wel de schade beperken. En hopelijk krijgt Dr. Shanna Swan dan ongelijk.

Fertility yoga: deze 4 poses kunnen je helpen om zwanger te worden