Lian van Doorn Psyche 29 okt 2018, 06:00

Leestijd: 5 minuten

Je bent verliefd! Een logische uitleg voor die vlinders in je buik

Er gebeurt van alles in je maag zonder dat je het door hebt. Eten wordt gekneed, bacteriën gedood en eiwitten en vetten verteerd. Maar als je verliefd bent, laat je maag duidelijk van zich horen. Vlinders verzamelen zich! Maar waarom? En hoe onderscheid je vlinders van zenuwen? Die vlinders vliegen vooral rond in de eerste jaren van je relatie. Je hebt een kriebel in je buik als je aan hem of haar denkt en wilt diegene kussen, strelen, knuffelen. Een fijn gevoel.

Hoewel verliefdheid lijkt te ontstaan vanuit passie en aantrekkingskracht, hebben die vlinders in je buik een biologische en psychologische verklaring. It’s all about chemicals. Hormonen, om precies te zijn.

Stress & verliefdheid

Als je tot over je oren verliefd bent, worden je hersenen actiever. Het gevolg: er komen allerlei hormonen vrij. Een van die hormonen is noradrenaline, die op zijn beurt adrenaline aanmaakt in de hersenen.

Je weet wel, het hormoon dat vrijkomt bij stress. En laat nu datzelfde hormoon invloed hebben op die rondvliegende vlinders. Angst (een vorm van stress) is natuurlijk niet hetzelfde als verliefdheid, maar ze hebben wel een overeenkomst: de vecht-of-vluchtreactie!

Ook interessant: Waarom we op een gegeven moment niet meer verliefd zijn (en hoe je dat weer wordt)

Die wordt namelijk niet alleen in gang gezet als je oog in oog staat met een sabeltandtijger, maar ook als je óh zo leuke partner thuiskomt.

Je krijgt in beide situaties namelijk signalen dat er ‘iets’ aan de hand is. Je maag stuurt die signalen vervolgens naar het deel van je hersenen dat emoties reguleert.

Een bibberige sensatie

Hoe leuk het idee ook is, vlinders zitten eigenlijk niet in je buik, maar in je brein (geen echte natuurlijk). Daar kwam Gert Ter Horst, hoogleraar neurobiologie, achter.

Hij onderzocht wat er in de hersenen gebeurt bij verliefdheid. Waarschuwing: we duiken de biologie en psychologie in (ja, inclusief bijbehorende termen. Nee, geen moeilijke).

Je brein is in de war

Normaal gesproken stroomt er veel bloed naar de buik – dat is nodig voor de spijsvertering. Bij heftige emoties wordt dat echter op een laag pitje gezet door het hormoon adrenaline.

Het bloed is dan harder nodig voor andere organen, zoals je hart en longen. De bloedtoevoer stokt, de maagspieren verslappen. Dat wordt meteen doorgeseind naar de hersenen.

Must read: Hoe komt het dat ons brein zich focust op negatief nieuws?

Die zijn zelf medeveroorzaker van die verandering in je lichaam, maar weten toch niet goed hoe ze de signalen uit de maagstreek moeten interpreteren.

Je brein raakt in de war. Het zenuwstelsel stuurt vervolgens een signaal omhoog en daar wordt het vertaald als een soort bibberige sensatie.

Zo ontstaan vlinders in je buik

Helaas, je maag maakt dus niet echt sprongetjes en er vliegen geen vlinders in je maag. Dat maakt je brein ervan! Kort gezegd is er een wisselwerking tussen je hersenen en maag.

Je maag reageert op allerlei emoties, er treden veranderingen op en er wordt een signaal naar boven gestuurd, richting je emotionele brein. Tegelijkertijd veroorzaken heftige emoties in de hersenen een reactie in de maag (via het autonome zenuwstelsel). Et voila, vlinders in de buik!

Interpretation, interpretation and … interpretation

Stress, spanning, zenuwen … verliefdheid kun je dus aan dit rijtje toevoegen. Toch heb je het bij angst eerder over een knoop in je maag, terwijl bij verliefdheid die knoop verandert in een zwerm vlinders.

Hoe weet je nu wat die kriebels in je buik je willen vertellen, en je zenuwen niet verwart met verliefdheid?

“Als je zenuwachtig bent, krijg je onder andere ook spanning op de borst. Bij verliefdheid gebeurt dat niet. Je merkt het dus – onbewust – aan andere signalen in je lichaam, die vervolgens aan elkaar worden gekoppeld,” vertelt (neuro)psycholoog Marijke van de Laar.

Positieve vs negatieve interpretatie

Ze vervolgt: “Ook de manier waarop je denkt aan iets of iemand, bepaalt hoe iets wordt geïnterpreteerd door de hersenen. Bij angst denk je overmatig aan dat waar je bang voor bent. Er worden dan negatieve gevoelens aan gekoppeld.

Tip: Train je positieve mind (en word een optimist)

Bij verliefdheid denk je overmatig aan je geliefde en dat wordt gekoppeld aan positieve gevoelens. Het gedrag bij angst is dus vermijdend, terwijl het gedrag bij verliefdheid zich kenmerkt door toenadering. Tenminste, bij de meeste dan.”

Hoewel er lichamelijk dus nauwelijks verschil is, draait het er uiteindelijk om dat signalen en interpretaties worden samengevoegd. En zo kan je brein ervoor zorgen dat angst of zenuwen anders voelen dan verliefdheid.

Knuffelhormoon

Hoewel het heerlijk is om zo verliefd te zijn, is het voor je lichaam eigenlijk niet zo goed. Al die hormonen en neurotransmitters leveren namelijk nogal wat stress op. Langdurige hoge doses adrenaline zijn niet goed voor het hart.

Ai! In dat geval is het maar fijn dat je niet continu vlinders in je buik hebt en dat die na een paar jaar afzwakken (en in periodes terugkomen).

Must read: Hug it out! Waarom het knuffelhormoon oxytocine relaties goed houdt

Wanneer de heftige verliefdheid is uitgewerkt, nemen hormonen als adrenaline af, maar vinden we het nog steeds fijn om bij elkaar te zijn (als het goed is). Dat komt door oxytocine, het knuffelhormoon.

Dit hebben vrouwen ook ten overvloede na de bevalling; vandaar dat het ook wel het babyhormoon wordt genoemd. Oh, en ook als je nooit vlinders in je buik hebt gehad, kun je écht verliefd zijn op je partner. Don’t worry!

Meer lezen over verliefdheid?

• Zo laat je iemand verliefd op je worden
• Zo laat je iemand verliefd op je worden (volgens een psycholoog)
• Wat als je verliefd op een ander wordt? (En waarom dat niet erg is)