Babette Porcelijn Duurzaamheid 29 jan 2020, 06:00

Leestijd: 5 minuten

Vliegen is heilig (of toch niet?)

Nog even en de zomer komt er weer aan. Even boeken en dan straks lekker op reis. Als ik lezingen geef over verborgen impact dan zeggen vooral jonge mensen dat ze echt wel van alles willen doen voor het milieu, maar vliegen is onbespreekbaar. Vliegen is heilig. Daarom vind ik het best spannend om erover te schrijven. En toch kan ik er niet omheen…

Wist je bijvoorbeeld dat je 3500 bomen zou moeten planten om de CO2-uitstoot van je retourtje Bali te compenseren? Dat kost zo’n 35.000 euro. Per persoon. Het is even vervuilend als vier jaar autorijden. En toch vliegen we voor een paar tientjes de hele wereld over. Hoe kan dat?

Goedkoop

De vraag naar vliegen stijgt hard, ook omdat tickets de afgelopen jaren spotgoedkoop zijn geworden. Er zit geen belasting op kerosine en de impact op het milieu wordt niet doorberekend in de prijs, anders zou vliegen heel duur zijn.

Lees ook: Je vliegticket compenseren, betekent dat dat je nu schuldvrij kan vliegen?

De impact van vliegen

Een vliegtuig gebruikt extreem veel brandstof; in het eerste kwartier wordt al 20.000 liter kerosine verbrand! En dat de CO2-uitstoot op 10 kilometer hoogte plaatsvindt maakt het nog erger. Daar kan de uitstoot bijna 3 keer meer kwaad dan op de grond. Vliegen is niet alleen schadelijk voor het klimaat, maar het is ook een bron van fijnstof, dus slecht voor je longen.

Compenseren?

Je impact compenseren door bijvoorbeeld bomen te planten is ook niet alles. Het geeft het gevoel dat je gewoon door kunt gaan met vervuilen als je maar betaalt. En dat is niet zo, want je kunt niet alle soorten impact compenseren.

Ook interessant: Redenen om tóch hoopvol te zijn over de vervuilende mode-industrie

Voor geluidshinder, luchtvervuiling en fijnstof rond Schiphol doet compensatie natuurlijk niks. En de CO2-uitstoot kan ook niet doorgaan, zeker niet zolang er jaarlijks bijna 10 miljard bomen meer verdwijnen dan erbij komen. Voorkomen is beter dan genezen.

Hoe zit het bij jou?

Vliegen staat nog op een bescheiden zesde plaats in de impact top 10 van de gemiddelde Nederlander. Die vliegt eens per jaar naar Porto en terug. Maar je vliegt super makkelijk meer dan dat. Met een retourtje Bali staat vliegen al op de derde plaats in de top 10. Vlieg je een paar keer per jaar, dan staat vliegen bij jou waarschijnlijk op één.

Vind je vast ook leuk: Bedrock Travel: hoe het komt dat microreizen steeds populairder wordt (wij zijn fan!)

Grote dingen eerst

Het is goed om te weten hoe jouw eigen top 10 eruitziet, want als je aan de slag wilt met verduurzamen kun je het beste beginnen met de grootste dingen eerst. Vergelijk het met afvallen. Stel, je eet elke dag vier boterhammen, een salade met een paar blokjes feta en tussendoor twee keer patat en een mega reep chocola.

Als je wilt afvallen gaat het je niet helpen om alleen de feta uit de sla weg te laten, of minder boterhammen te eten. Je moet dan gewoon wat aan die patat en chocola doen. Dat is met milieu-impact ook zo. Eerst aan de slag met de grote impacts.

Concessie of avontuur?

Laatst nog zei Isa, een studente van Leiden University College, tegen me dat ze per se naar Zuid-Oost Azië wilde om de wereld (en zichzelf) te ontdekken. Daar kon ze geen concessie aan doen. Inmiddels heeft ze mijn boek gelezen en ze mailde me dat ze van gedachten veranderd was (hoe cool!). Ze gaat nu op Interrail naar Berlijn, Praag, Krakow, Wenen, Bratislava, Budapest, Zagreb, Split, Ljubljana, Salzburg en Frankfurt. Enjoy Isa, klinkt goed!

Ze mailde me ook een inspirerend voorbeeld van een stel dat naar Azië reist maar niet per vliegtuig: Miles That Matter.

Wij vliegen zelf helemaal niet meer. We zijn inmiddels een keer naar Rome gefietst en naar Praag, en deze zomer gaan we met de fiets op de boot naar Engeland. Het zijn super avontuurlijke vakanties, waarin ik de wereld (en mezelf) op een fijne manier tegenkom. ‘Life starts at the end of your comfort zone’. (En ik kan eindelijk eten wat ik wil zonder aan te komen, briljant). Toen ik door Rome fietste dacht ik steeds: ‘Hier fiets ik nou op mijn eigen fiets, helemaal zelf gedaan!’

We gaan ‘s winters op vakantie in Nederland. Leek me eerlijk gezegd altijd best wel suf, maar Nederland heeft mooie stukken en de korte reistijd vind ik relaxt. Laatst sliepen we voor onze trouwdag zelfs in een hotel om de hoek (ideetje van m’n dochter). Het voelde alsof we op vakantie waren, maar we waren in tien minuten thuis. Super tof!

Wat kan ik doen?

• Bedenk alternatieven voor vliegen. Ga minder vanzelfsprekend op vliegvakantie (of zweer het af, net als ik)
• Ontdek hoe tof Nederland of Europa eigenlijk is, bijvoorbeeld met de (slaap)trein of de fiets (in de rubriek ‘Bedrock ontdekt Nederland‘ tippen we de leukste plekjes van Nederland!).
• Ga niet of nauwelijks op vakantie buiten Europa. Ga je toch, neem er dan de tijd voor en doe het in één keer goed
• Plant voor elke vlucht de juiste hoeveelheid bomen (insane veel dus)

Babette Porcelijn is ontwerper, schrijver en spreker. In 2016 verscheen haar boek ‘De verborgen impact’, dat zij maakte vanuit persoonlijke passie. Met dit boek werd ze nieuwkomer in de Duurzame top 100 van Trouw. Babette geeft onder andere advies aan bedrijven en zij treedt regelmatig op als spreker tijdens events als What Design Can Do en de Nationale Milieudag. Babette heeft Industrieel Ontwerpen gestudeerd aan de TU Delft (2001), zij is initiatiefnemer van de beweging Think Big Act Now (hier op Facebook te volgen) en ze heeft een ontwerpstudio in Amsterdam. Ze is getrouwd en heeft twee kinderen.

Meer duurzame tips?

• Duurzaam boodschappen doen: 8 handige tips

• Voor wie naar Peru gaat dit jaar: de beste (duurzame) tips

• Wil je bewuster leven? Dit zijn duurzame alternatieven voor in huis