Leontine Jacobs Betere wereld 6 nov 2023, 13:55

Leestijd: 4 minuten

Van bullshit job naar betekenisvolle baan

Ken jij de term ‘bullshit jobs’? Een bullshit job is volgens antropoloog David Graeber een functie die niet alleen zinloos is, maar in sommige gevallen zelfs schadelijk de samenleving. De planeet staat voor enorme opgaven: klimaatverandering, sociale ongelijkheid en andere immense problemen. De wereld heeft mensen nodig die bereid zijn op te staan, actie te ondernemen en deel te worden van de oplossing. Het is hoog tijd om voorgoed afscheid te nemen van bullshit jobs, vindt Leontine Jacobs.

In zijn boek Bullshit Jobs (2018) legt Graeber een prangend probleem bloot: de epidemie van nutteloze banen die als een vloedgolf onze samenleving overspoelt. Hij beschrijft functies die geen enkele waarde toevoegen aan onze maatschappij en eerder een last zijn voor degenen die ze uitoefenen.

“Een ‘onzinbaan’ is een vorm van betaald werk die zo volstrekt zinloos, overbodig of schadelijk is dat zelfs de werknemer het bestaan ervan niet kan rechtvaardigen, hoewel, als onderdeel van de arbeidsvoorwaarden, de werknemer zich verplicht voelt te doen alsof dit niet het geval is,” betoogt de auteur.

Denk bijvoorbeeld aan de overbodige managementconsultant, een opdringerige telefonische verkoper, of de klantenservicemedewerker wiens enige taak is het sussen van klanten over problemen die nooit écht worden opgelost. Graeber pleit met overtuiging voor de herwaardering van betekenisvol werk – en terecht.

Onze wereld raast in sneltreinvaart vooruit, gedreven door technologische vooruitgang en economische expansie. Maar te midden van deze vooruitgang raken mensen verstrikt in zielloze banen zonder betekenis en werken zij voor bedrijven die weinig waarde toevoegen aan de wereld.

Ze verspillen hun kostbare tijd en energie aan taken die niet bijdragen aan de gezondheid van anderen, de maatschappij, of zelfs aan hun eigen levensgeluk. Het is een ontmoedigende en destructieve situatie, en ik durf zelfs te beweren dat ‘bullshit jobs‘ een belangrijke oorzaak zijn van burn-outs.

Want laten we eerlijk zijn, wie gaat met plezier naar een baan waarvan ze het nut niet inzien, terwijl de wereld in de fik staat?

Betekenisvol werk

Het tegenovergestelde van een bullshit job, betekenisvol werk, is een enorm krachtige katalysator voor persoonlijke groei en maatschappelijke, niet-destructieve vooruitgang. Het dient een grotere missie en vervulling die veel verder gaat dan het salarisstrookje aan het einde van de maand. Dit zijn functies zoals een adviseur die bedrijven ondersteunt bij het integreren van duurzaamheidsbeleid, een kinderarts met expertise in oncologie of een coördinator voor vrijwilligerswerk bij een non-profitinstelling.

Betekenisvolle banen inspireren saamhorigheid, creativiteit en werkgeluk. Ze dragen bij aan een gezondere, gelukkigere samenleving én in veel gevallen ook aan een betere planeet.

Een betekenisvolle baan is niet zomaar een keuze. Het is een levensstijl. Het overstijgt de grenzen van gewoon werk, het is een roeping. Het biedt je de kans om een stempel op de wereld te drukken, om iets groters dan jezelf te dienen. Het gaat veel dieper en verder dan welk salaris dan ook.

Dit is een oproep. Een oproep om te breken met zinloze banen. De verandering begint bij ons. Bij jou en bij mij. Dus wil ik je vragen om eens goed in de spiegel te kijken. Hoe zinvol is jouw baan? Wat draag je bij? Én – minstens zo belangrijk – hoe voel je je daarbij? Heb jij een bullshit baan en vind je het moeilijk om afscheid te nemen, omdat – tsja, wat moet je nu dan ineens doen? – dat snap ik. Maar bedenk je dit: tot je 67e iets doen zonder betekenis vreet energie, maakt je leeg en zorgt waarschijnlijk vooral voor heel veel spijt op latere leeftijd. In de categorie ‘had ik maar’.

Bye bullshit job

Dus kies voor jezelf én de planeet om ons heen en neem in het geval van een bullshit job afscheid van je zinloze baan. De wereld ligt voor je open. Er zijn genoeg kansen, maar je moet ze wel willen zien.

Nee, je kan nu misschien nog niet bedenken wat bij je past. Maar ik weet zeker dat er iets is dat zowel op jouw talenten aansluit als je vervult. Wil je weten hoe je erachter komt wat voor baan het beste bij jou past? Lees dan dit stuk.

Ik pleit voor een wereld omarmen waarin betekenisvol werk de norm is. De tijd is nu. Steeds meer missiegedreven organisaties snakken naar getalenteerde mensen. Dit is het moment om je vaardigheden en talenten in te zetten voor het goede. Of je nu aan de slag gaat bij een impact-gericht bedrijf of je eigen missiegedreven onderneming start… Jouw bijdrage is essentieel!

Leontine werkt binnen haar impact bureau The Alliance dagelijks met founders die door middel van hun missie de wereld een mooiere plek maken. Haar visie is kraakhelder: “Iedereen kan zijn vaardigheden inzetten als een bijdrage aan een betere wereld. In de huidige tijd zijn de mogelijkheden overvloedig. Het is aan jou om deze kansen te grijpen en jouw impact te vergroten. Jij kan écht het verschil maken – ga ervoor!”

Nine Star Ki: Chinese astrologie waarmee je patronen doorbreekt