Erik Jonk Betere wereld 18 mei 2024, 16:28

Leestijd: 4 minuten

De kledingindustrie is een klerezooi: docu Uit de kleren is in elk geval goed bedoeld

Tja, die kleding-industrie. De mode- en textielfabrikanten zorgen nou niet echt goed voor onze aardbol, is al jarenlang de discussie. Maar al die mensen die hun kledingkasten volstouwen dan? De documentaire Uit de kleren gaat vanavond weer eens op het onderwerp in.

Er zijn inmiddels zoveel kleren in de wereld dat de komende zes generaties ermee gekleed kunnen worden, horen we in de VPRO-docu van Geert Rozinga al snel. Tegenlicht: Uit de kleren volgt daarom vier pioniers op hun missie om de bekritiseerde maar ook zo geliefde kledingindustrie te verbeteren. Veel besproken ook, want dit voorjaar gingen in Frankrijk zelfs stemmen op om per gekocht fast fashion-kledingstuk 5 euro boete aan de consument op te leggen. Het kwartet vrouwen werkt, afzonderlijk van elkaar, aan vier verbeterpunten: duurzamer textiel, transparante ketens, socialer beleid bij grote merken en eerlijker reclame.

Goedkope kleding kun je toch écht niet laten hangen?

Onze collega van Metro bekeek Uit de kleren alvast voor tv-rubriek Blik op de Buis. Met belangstelling, want die stelling ‘nu stoppen met kleding maken, betekent dat er genoeg jurken zijn voor de komende zes generaties’ intrigeert wel. Ga dat de mannelijke en vrouwelijke modepopjes van deze tijd maar eens vertellen. Die doen vast of dit probleem ‘even niet bestaat’. Een maand niets nieuws in de kledingkast? Nó way. De zucht naar meer is te groot. En zeg nou zelf, dat shirt van amper een tientje kun je toch écht niet laten hangen? Maar even niet denken aan al die handen in Derde Wereldlanden die jouw kledingstuk maken voor een dramatisch loontje.

De rampzalige gevolgen van de mode- en textielindustrie zijn overduidelijk, is de mening in Uit de kleren: gigantische overproductie, vervuilde rivieren, metershoge kledingafvalbergen en een CO2-uitstoot die groter is dan de lucht- en scheepvaart bij elkaar. Toch draait de mode-industrie op volle toeren en gaat onverminderd door. Dat weten we allemaal best…

Kleding recyclen en weggooien

Minder dan de helft van de gebruikte kleding wordt ingezameld voor hergebruik of recycling, en slechts 1 procent wordt gerecycled tot nieuwe kleding. De reden hiervoor is dat er nu pas technologieën opkomen die het mogelijk zouden maken kleding te recyclen tot nieuwe vezels. Europeanen kopen jaarlijks gemiddeld bijna 26 kilo aan textiel en gooien jaarlijks ongeveer 11 kilo textiel weg. Bron: Europees Parlement

Kleding met prijskaartje eraan ingeleverd

De vier vrouwen die zich met kleding bezighouden, geven zich in de docu niet snel gewonnen. In Enschede zien we Annemieke Koster, die nieuwe textiel van lokale, hergebruikte vezels en afgedankt textiel maakt. Tekenend is wat zij best vaak binnen krijgt: “Kledingstukken met het prijskaartje er nog aan.”

Caterina Occhio is sustainability advisor (geen idee waarom ze niet gewoon een adviseur duurzaamheid is, maar dat terzijde). Zij wil van binnenuit luxe merken als Chloe, Armani en Aspesi verduurzamen en socialer maken. Ze heeft ook een sociale onderneming in Milaan opgezet om met gedetineerde vrouwen kleding en tassen te produceren voor deze grote merken.

Omdat beloften voor beterschap vanuit de kledingindustrie vaak hol blijken, pleit Lara Wolters (PvdA) al bijna vijf jaar in het Europees Parlement om producenten te dwingen hun productieketens transparant te maken. 

De verantwoordelijkheid voor overconsumptie wordt vaak bij de consument gelegd, maar kan die shopper wel een bewuste keuze maken? Daarover maakt Sara Dubbeldam zich druk. Zij is als ex-fast fashion influencer een ervaringsdeskundige (“ja, ik was verslaafd”). Sara denkt dat het voor de kledingkopers te moeilijk is en klaagde daarom met succes Primark aan voor misleidende reclame. Ze heeft de smaak te pakken en maakt werk van een nieuwe zaak, dit keer tegen Zalando.

Er is hoop

Wat de vier vrouwen gemeen hebben, is hoop. Hoop voor de wereld, hoop voor een verbeterde kledingindustrie. Dat diezelfde industrie een klerezooi is, daar kan deze kijker zich wel in vinden. Maar zal de gemiddelde tv-kijker, die het ene na het andere kledingstuk op afbetaling bestelt of uit het koopjesrek trekt, dat ook denken? Veel (jonge) mensen zijn echt wel met duurzaamheid bezig, maar volgens mij wordt er als het om kleding kopen nog veel vaker gedacht: ‘Boeien!’ Daar komt nog bij dat best veel kleding aan arme landen wordt geschonken als het de drager niet meer zint. Dat het vervolgens vaak in een rivier in Verweggistan belandt, dat kun je die schenker dan weer niet kwalijk nemen.

Zo word je je bewuster van mode