Winnie Verswijvel Betere wereld 21 jan 2020, 09:00

Leestijd: 5 minuten

True Price: de échte kostprijs van producten (want we betalen eigenlijk veel te weinig)

De prijzen die we dagelijks betalen voor ons voedsel, kleding en tal van andere producten kloppen voor geen meter. We betalen hier namelijk veel te weinig voor. Hoe dat komt? Omdat negatieve ecologische en sociale effecten van het productieproces niet of nauwelijks worden meegerekend in de prijs die je ervoor betaalt in de winkel.

Weten wat een product écht kost, inclusief de externe ecologische en sociale kosten? Consumenten willen het, bedrijven zouden het moeten willen.

Duurzame producten te duur?

Het produceren van consumentengoederen gaat vaak gepaard met milieuschade. Niet voor niets zijn de schadelijkste delen van het productieproces geoutsourcet naar (armere) landen met minder strenge regels.

Dit vind je misschien ook interessant: Dit is hoe de productieketen van elk modemerk eruit zou moeten zien

Er is vaak sprake van flinke CO2 uitstoot en bij kleding en voedsel worden enorm veel chemicaliën en water gebruikt. De arbeiders die de goederen maken krijgen weinig betaald, werken vaak in slechte en onveilige omstandigheden en zijn in sommige gevallen nog ver verwijderd van hun 18e verjaardag.

Al deze negatieve effecten zijn niet meegerekend in de prijs van de producten zoals we ze in de schappen aantreffen. Dat is niet alleen oneerlijk, het is op termijn ook onhoudbaar. Steeds meer initiatieven proberen hier iets aan te doen, door de werkelijke prijs van producten te berekenen.

True Price

True Price is een sociale onderneming die een methode heeft ontwikkeld om de échte kostprijs van producten te berekenen. Het is de eerste methode die economische-, milieu- en sociale effecten van producten in kaart brengt.

Denk hierbij aan CO2 uitstoot, energie-, water- en landgebruik, maar ook onderbetaling van mensen, kinderarbeid en de gezondheid van werknemers in de keten. Dit biedt bedrijven, consumenten, maatschappelijke organisaties, kenniscentra en overheden inzicht in wat het daadwerkelijk kost om duurzame producten te maken.

Lees ook: Multinationals en het klimaat: hoe (niet) duurzaam is Primark?

True Price ontwikkelt deze methode met partners uit verschillende sectoren. Ze werkt hiervoor samen met grote bedrijven als AkzoNobel en DSM, maar ook met midden- en kleinere bedrijven als Tony’s Chocolonely.

Daarnaast werken ze ook samen met maatschappelijke organisaties zoals de Triodos Foundation en Hivos waarmee ze bijvoorbeeld een groot onderzoek hebben gedaan naar de totale kosten en opbrengsten van rozen.

Hoe gaan ze daarbij te werk?

Een goed voorbeeld is koffie. Om de echte kostprijs te berekenen van koffie hebben ze bijvoorbeeld gekeken: hoeveel water gebruiken de boeren, hoeveel arbeiders hebben ze nodig, hoeveel krijgen ze uitbetaald en in welke omstandigheden werken ze, hoeveel energie wordt er verbruikt en hoe wordt de koffie bewerkt en getransporteerd naar Nederland?

Eigenlijk ondernemen ze een reis door het gehele productieproces. Alles wat ze tegenkomen, dat negatieve gevolgen heeft voor mens, dier of milieu, zetten ze om in financiële cijfers.

De methode van True Price kan in principe op alle producten worden toegepast. Maar vooralsnog hebben ze voornamelijk gekeken naar landbouwproducten, omdat dat producten zijn waarbij de keten overzichtelijk is en waarbij je een grote impact kan hebben omdat het op zo’n grote schaal wordt geproduceerd.

Positieve impact

Bedrijven kunnen verschillende redenen hebben om de methode van True Price toe te passen. Voor sommige bedrijven is het prettig om op deze manier aan te tonen dat ze het daadwerkelijk beter doen dan andere bedrijven op het gebied van duurzaamheid.

Maar er zijn ook bedrijven die met deze methode kans zien om producten te ontwikkelen die iets opleveren (winst maken), maar waarmee ze tegelijkertijd een positieve impact kunnen hebben op de maatschappij en het milieu.

De echte prijs levert inzichten op

Voor de consument kan het berekenen van de echte kostprijzen verschillende dingen betekenen. Allereerst biedt het inzicht in de achtergrond van producten die ze kopen. Doordat de negatieve aspecten van het productieproces inzichtelijker worden zullen duurzame producten meer kans hebben om op een eerlijke manier te concurreren met andere producten.

Daardoor zullen er meer duurzame producten op de markt komen en neemt de keuzemogelijkheid toe. Een deel van de producten zal de consument links laten liggen, omdat de verborgen kosten die ermee gepaard gaan te hoog zijn.

Naar betere keuzes

Wat True Price uiteindelijk het liefst ziet is dat bestaande labels en merken de echte prijs gaan verwerken in wat ze al doen. Dus niet dat er nog een nieuw label gemaakt hoeft te worden, maar dat bestaande labels en merken de echte prijs zelf zullen gaan uitrekenen en dan extern laten verifiëren, zodat er straks op zoveel mogelijk producten te zien zal zijn wat de daadwerkelijke prijs is van het product.

Must read: Multinationals en het klimaat: hoe (niet) duurzaam is Samsung?

De bedoeling van True Price is niet dat de winkelprijs hoger wordt, maar dat consumenten betere keuzes kunnen maken.

Een eerlijk prijskaartje

Echte prijzen zullen mensen helpen om vanuit een ander perspectief te kijken naar de manier waarop we leven.

Door op deze manier te leren wat onze spullen echt kosten kunnen we als consument betere keuzes maken. De druk van de consument zal bedrijven weer aanzetten tot innovatie om de schade van de productie te verminderen. En op die manier kunnen wij ons steentje bijdragen aan een betere wereld.

Wil je meer weten over dit onderwerp bekijk dan de inspirerende TED Talk van Adrian de Groot Ruiz, de executive director van True Price.

Meer over duurzaamheid?

• Hoe duurzaam is zeewier? (we nemen een duik in de zee)
• Duurzaam winkelen, eten én drinken doe je nu bij Oase in Rotterdam
• 5 lessen van impactvolle bedrijven als Patagonia en Ben & Jerry’s op het gebied van duurzaamheid