Winnie Verswijvel Psyche 8 mrt 2022, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Hoe weet je eigenlijk of je een trauma hebt?

Trauma’s zijn een veelvoorkomend psychologisch fenomeen die – in het slechtste geval – nog levenslang een negatieve stempel op iemands welzijn kunnen drukken. Maar wat zijn trauma’s eigenlijk precies? En hoe weet je eigenlijk of je een trauma hebt?

Een ding is zeker: trauma is een gevaarlijk thema dat niet geminimaliseerd mag worden. Bovendien kampen veel meer mensen met trauma dan men denkt, stelt klinisch psychologe Véronique Huget.

Adem in. Adem uit. Hoe je met ademhaling trauma’s en spanning kunt loslaten

Trauma in een notendop

Een trauma is een verschrikkelijke gebeurtenis die je brein onvoldoende kan verwerken. De emoties zijn namelijk zó heftig dat je brein de herinnering niet goed kan ‘klasseren’ of ‘opruimen’.

Daarvoor hoef je heus geen oorlogssituaties mee te maken: trauma’s kunnen ook in ogenschijnlijk vredige omstandigheden opduiken. Denk maar aan een jeugdtrauma dat plaatsvond in een ‘veilige’ familieomgeving, of een traumatische bevalling ondanks dat alle zorgkundige hulp aanwezig was.

All The Bright Places op Netflix: over relaties aangaan met emotionele trauma’s

Hoe langer dit soort verschrikkelijke situaties genegeerd worden, hoe verder een trauma zich ontwikkelt. Natuurlijk werpt dit een negatieve schaduw op de algemene kwaliteit van je leven. Veel van onze grootste angsten zijn trouwens te herleiden naar onze trauma’s, vaak hebben ze immers amper iets te maken met een daadwerkelijk gevaar.

Daarnaast is het belangrijk om te weten dat niet iedereen een post traumatische stressstoornis ontwikkelt – veel mensen zijn immers in staat om een traumatische gebeurtenis succesvol te verwerken. Dat een trauma automatisch leidt tot de ontwikkeling van een psychische stoornis, is dus een fabeltje.

Zo weet je of je een trauma hebt

Psychologe Véronique Huget licht verder toe dat een trauma een fenomeen is dat vele gezichten kan kennen. De ene persoon zal dus andere effecten van trauma ervaren dan de ander, dat is normaal. Kenmerken van trauma zijn onder andere:

• Extreme moeite met het vertrouwen en toelaten van anderen in je emotionele belevingswereld
• De wereld als negatief, donker en dreigend interpreteren
• Continue staat van alertheid, het gevoel hebben dat je altijd op je hoede moet zijn
• Behoefte hebben aan controle en je gedrag daarop aanpassen
• Te makkelijk met dingen instemmen uit angst om veiligheid en liefde van anderen te verliezen
• De neiging om constant afleiding te zoeken van gedachten en gevoelens (je leidt jezelf af van de angst om wat je zou voelen als je je gedachten de vrije loop zou laten gaan)

Er is altijd hoop

Een belangrijke kanttekening hierbij is dat veel mensen deze effecten gedurende lange tijd onbewust beleven. Veel mensen zijn zich immers niet bewust van de link tussen dit soort gedrag en de traumatische gebeurtenis, waardoor ze er jarenlang mee blijven rondlopen.

Uiteraard hebben al deze kenmerken een grote, meestal negatieve impact op relaties, zowel in familiale, vriendschappelijke, romantische als professionele context. Om trauma succesvol te kunnen verwerken is het dus belangrijk om hier inzicht in te verwerven. Psychologen kunnen hierbij helpen, en het verleden heeft uitgewezen dat traumatherapie ontzettend succesvol kan zijn.

Herken jij jezelf in de kenmerken van trauma? Weet dat er professionele hulp voor je klaarstaat. Bellen of chatten kan bijvoorbeeld heel makkelijk met MIND Korrelatie. En onthoud: er is altijd hoop – ook bij het verwerken van traumatische ervaringen.

Posttraumatisch succes: als een trauma je helpt veel meer uit je leven te halen