Transformeer je leven: Wat neuroplasticiteit voor jou kan betekenen
Het brein is je grootste bondgenoot als het gaat om persoonlijke groei. Het vermogen van je hersenen om zich aan te passen en nieuwe paden te creëren – ook wel neuroplasticiteit genoemd – geeft je de kracht om jezelf opnieuw uit te vinden.
Je hersenen zijn tot je laatste ademtocht in staat om te veranderen. En zodra je doorhebt hoe het in je brein werkt, wordt verandering opeens veel makkelijker. Stel je brein voor als een uitgestrekt bos vol paden: sommige breed en worden veel gebruikt, andere smal en bijna overwoekerd, omdat er bijna nooit iemand komt.
Een guide over neuroplasticiteit
Je brein kiest de gemakkelijkste weg
De brede paden zijn je automatische patronen, de wegen die je zonder nadenken opgaat en die het minste moeite kosten om te bewandelen. De smalle paadjes vertegenwoordigen gedrag en routines waar je minder vaak voor kiest, en die wat moeilijker te vinden zijn.
Hoe vaker je de kleine paadjes gebruikt, hoe makkelijker begaanbaar ze worden. Je kunt je in dit bos ook zelf een weg banen en een compleet nieuw pad aanleggen. Dit gebeurt als je iets nieuws onderneemt, wat eerder volledig buiten je comfort zone lag. Als je consistent nieuwe paden kiest, raken oude paden langzaam overwoekerd.
Zelf bepalen wat je versterkt
Nou is je brein veel complexer dan een bos, maar de basis van deze vergelijking staat. De neurowetenschap spreekt letterlijk van neurale paden die worden gevormd als je iets nieuws leert, en sterker of zwakker worden in reactie op hoe intensief ze worden gebruikt.
Je moet je realiseren dat je via dit proces ook aan de patronen bent gekomen die je nu graag wilt afleren. Die patronen heb je onbewust jarenlang getraind. Kun je nagaan hoe sterk en breed die paden zijn! Elke keer dat je onbewust weer meegaat in die oude, ongezonde patronen, versterk je ze verder. Hetzelfde geldt als je negatieve gedachten blijft herhalen. Laat me raden… nu je dit weet, wil je er vast nog sneller mee stoppen.
Als je de kennis over het lerend vermogen van je brein in je voordeel wilt gebruiken, vraagt dat bewuste sturing. Zodra jij begint te kiezen welke wegen je versterkt, in plaats van het onbewust en automatisch te laten gebeuren, kun jij jouw leven opnieuw vormgeven.
De 7 principes van succesvol veranderen door neuroplasticiteit
De inzichten uit neuroplasticiteit laten je zien dat je in principe een onmetelijk grote invloed hebt op wat je denkt, voelt, doet en kiest. Kies maar: je kunt er alle kanten mee op. Zelfkritiek verminderen, je concentratie vergroten, stress en angst temperen, je prestaties verbeteren, het lukt door je brein te herbedraden. Maar hoe pak je dat aan? Met deze 7 principes is jouw succes verzekerd:
1. Geef het brein duidelijke instructies
Je hersenen zijn geprogrammeerd om energie te besparen en reageren daarom stug telkens op de oude manier. Door nieuwe gedachten, emoties en gedrag consequent te herhalen, vertel je je brein dat ze belangrijker zijn dan die oude patronen. Denk aan dagelijkse affirmaties, visualisaties of kleine concrete acties.
2. Werk samen met je brein
Als je jezelf dwingt tot een nieuwe gewoonte, terwijl je er eigenlijk tegenop ziet, bekrachtig je juist het negatieve gevoel eromheen. (Dit is trouwens ook waarom goede voornemens zo vaak mislukken…) Erken en onderzoek je weerstand, zodat je brein zich veilig voelt om met nieuw gedrag te experimenteren.
3. Gebruik emotie als versneller
Emoties zijn de geheime brandstof voor verandering. Positieve gevoelens, zoals enthousiasme of dankbaarheid versterken je nieuwe neurale paden. Visualiseer hoe het voelt als je je doel al hebt bereikt, of koppel je nieuwe gewoonte aan iets leuks, bijvoorbeeld een energieke playlist tijdens het sporten.
4. Kleine stappen, groot succes
Van radicale veranderingen, schiet je brein in de stress. Dat wil je vermijden, omdat stress jouw lerend vermogen belemmert. Zet daarom kleine stappen en vier elk succes. Zo stapelen mini-overwinningen zich op tot grote, blijvende verandering.
5. Blijf mild voor jezelf
Je brein leert het snelst als het ruimte krijgt om fouten te maken zonder oordeel. Als je jezelf onder druk zet, verhoog je je stresslevel en wordt veranderen moeilijker. Geef jezelf toestemming om te struikelen.
6. Maak er een spel van
Als je verandering benadert met nieuwsgierigheid en lichtheid, laat je brein zich makkelijker trainen. Stress smelt weg, informatie wordt dieper verwerkt en er komen meer hersendelen online, waardoor je veel meer open staat voor nieuwe perspectieven en mogelijkheden.
7. Vertrouw op je succes
Als je deze weg volgt, zul je zeker succes hebben. Blijf jezelf hieraan herinneren terwijl je je nieuwe gedrag oefent en weerstand onderzoekt en loslaat. Weet dat elke keer dat je bewust kiest je dichter bij je doel brengt.
Direct starten
Je kunt meteen zelf aan de slag. Er zijn vast wel dingen waar je vanaf wilt, waar je iets anders voor in de plaats zou willen. Kies als eerste iets kleins en start met het cultiveren van gedachten en emoties die horen bij wat je wilt. Oefen elke dag met de overtuigingen, gedachten, emoties en het gedrag die horen bij die versie van jou.
Ook als je kleine stappen zet, zul je weerstand tegenkomen. Herken hierin die stugheid van je brein, dat probeert de ‘oude, vertrouwde’ route te nemen. Visualiseer op dat moment je brein weer als bos, zie jouw automatische reactie als dat brede pad voor je liggen en kies vervolgens bewust voor het kleinere nieuwe paadje, wetend dat je het elke keer dat je het gebruikt, breder en toegankelijker maakt.
Nog even, en dan zul je merken dat je brein stug vasthoudt aan de positieve keuzes die je het nu aan het leren bent.
Dit artikel is geschreven door Loes van Dokkum, zelfhulpexpert, EFT practitioner en maker van de kaartensets Je Favoriete Leven en Liefde Voor Jezelf. Meer weten? Kijk op binnenin.nl of @binnen.in
Wist je dat jouw hersenen anders werken als je hoogsensitief bent? Dit is hoe!
Kirtan: de gemakkelijkste meditatie die je hersenen verbetert