Annemarie Hartsuiker Welzijn 5 sep 2023, 15:32

Leestijd: 3 minuten

Is textuur de nieuwe smaak? Waarom mondgevoel belangrijk is

Gruwel jij ook van klontjes in de vla, slappe friet of een biscuitje dat zacht blijkt als je je tanden erin zet? Je bent niet de enige. Hoe iets aanvoelt in je mond, bepaalt in grote mate of je iets lekker vindt of niet. Is textuur de nieuwe smaak?

Als we het hebben over de smaak van voedsel, praten we vaak in termen als ‘zoet’, ‘zout’, ‘bitter’ of ‘zuur’. Maar er is meer wat smaak betreft. Ook wat we met onze tastzin in onze mond voelen, bepaalt in grote mate hoe we iets vinden smaken.

Waarom vinden we iets vies?

Vooral als bepaalde voedingsmiddelen niet aan onze verwachtingen voldoen en we ze daarom niet lekker vinden, heeft dat vaak niet alleen met smaak of geur te maken. Vaak heeft het er zelfs weinig mee te maken, maar veel meer met hoe het voedsel aanvoelt in onze mond.

We beoordelen voedingsmiddelen dus regelmatig op het gevoel in onze mond dat we ervan denken te krijgen. Voelt een product anders aan in onze mond dan we verwachten, dan vinden we het niet lekker.

De smaak van voedsel heeft dus ook een fysiek component. We zijn ons er alleen niet vaak van bewust dat deze fysieke gewaarwording van voedingsmiddelen meespeelt als het gaat om hoe we de smaak ervaren.

Het is onze verwachting

Zoals we al eerder zagen, worden we ons er pas van bewust als we iets niet lekker vinden als het anders aanvoelt in onze mond dan we verwachten. Dat kunnen draderige sperziebonen zijn of appelmoes die nog stukjes appel bevat.

Het kunnen ook producten zijn die normaal knapperig zijn en door het verstrijken van de tijd zacht zijn geworden. Zoals chips of koekjes. Of andersom. Je verwacht van pindakaas dat deze zacht en smeuïg is, dus harde of droge pindakaas is niet lekker.

Ook kan het om persoonlijke voorkeur gaan. De één houdt nu eenmaal niet van het korrelige van griesmeelpudding of van stukjes pinda in de pindakaas. De ander vindt dat juist heerlijk.

Mondgevoel en textuur

De belangrijke component van de totale smaakervaring staat ook wel bekend als mondgevoel. Technisch gesproken hebben we het dan over de textuur van voedsel. Het beschrijft de structuur van voedsel die we kunnen waarnemen met onze zintuigen.

Als het gaat om bepaalde producten, zoals chips en vlees, is mondgevoel belangrijker dan smaak en geur. We waarderen zachte chips en taai vlees nu eenmaal niet, hoe lekker de smaak ervan ook is. Ook bij brood, groenten, kaas en fruit is mondgevoel belangrijk. Denk maar aan hard brood, slappe groenten, kaas waar je je tanden op stuk bijt en de pitjes in sommige vruchten.

De pitjes in druiven en passievrucht maken dat we deze fruitsoorten al dan niet lekker vinden. Daarom vinden we steeds vaker pitloze druiven in de supermarkt, hoewel druivenpitten veel gezonde stoffen bevatten.

Voor de meeste dranken en vloeibare voedingsmiddelen is de textuur minder van belang, hoewel vrijwel niemand karnemelk met klontjes lust. Wat betreft sappen houdt de één wel van vruchtensap met vruchtvlees, terwijl de ander er juist van gruwelt.

Het kan zijn dat de gewenste textuur met de tijd verandert. Vroeger waren er bijvoorbeeld meer heldere soepen, terwijl je nu overal gebonden soepen in de supermarkt vindt.

Hoe belangrijk is mondgevoel voor jou?

Het mooie is dat je voedingsmiddelen de gewenste textuur kunt geven tijdens het koken. Zo worden tomaten heerlijk smeuïg als je ze in een soep of saus verwerkt.

Kaas is extra lekker als deze gesmolten is en vlees kun je naar gelieven rosé laten of goed doorbakken bereiden. Speel er eens mee en ontdek hoe belangrijk mondgevoel voor jou is bij de waardering van je eten.

Waarom vegetarisch eten niet altijd duurzaam is

Als tekstschrijver verdiept Annemiek zich graag in alles wat met lekker eten en gezondheid te maken heeft. Zo laat ze zich graag inspireren door de informatie en recepten op gezondheidsplatform Nutribites.nl. Zelf probeert ze zoveel mogelijk van eten te genieten en eet ze bij voorkeur vers en onbewerkt.