Malu Kirschbaum Betere wereld 2 jun 2024, 09:38

Leestijd: 4 minuten

Dít is waarom je de Tegenlicht documentaire ‘Uit de kleren’ moet kijken

Fashion wordt almaar faster. Er zijn inmiddels zó veel kleren in de wereld dat de komende zes generaties ermee gekleed kunnen worden. In de Tegenlicht documentaire ‘Uit de kleren‘ worden vier pioniers gevolgd op hun missie om de weerbarstige kledingindustrie te verbeteren.

Een dikke, vette eye-opener voor iedereen die nog steeds (te veel) nieuwe kleren koopt.

Kasten volstouwen

Tja, die kleding-industrie. Het is al jarenlang een discussie. De mode- en textielfabrikanten zorgen niet bepaald goed voor onze planeet en wij blijven onze kasten maar volstouwen. Wellicht kopen we minder en bewuster dan tien jaar geleden, maar nog steeds te veel.

Want óók die nieuwe vegan tas heb je eigenlijk niet nodig. En zó duurzaam is shoppen via Vinted nou ook weer niet. Daar staat ontzettend veel fast fashion te koop en jouw nieuwe “tweedehandse” rokje of topje moet vaak helemaal vanuit Frankrijk, Italië of Portugal verstuurd worden.

Verslaafd aan ‘iets nieuws’ willen hebben

Nu zijn we hier niet om met vingertjes te wijzen. Weijmaken onszelf er net zo goed schuldig aan! We denken dat we goed bezig zijn, omdat we bijvoorbeeld de Primark en Shein absoluut vermijden. Maar volgens Close the Loop scoren Zara, H&M en zelfs de dure, luxe merken niet beter dan de goedkopere.

Dus de enige manier om duurzaam te shoppen, is eigenlijk om helemaal niet meer te shoppen. Nu houden wij – net als jullie – heel erg van mode en mooie dingen. Maar het wordt tijd dat we gaan inzien dat het ook een vorm van verslaving is: steeds weer ‘iets nieuws’ willen hebben. En dáár moeten we vanaf.

Uit de kleren

De documentaire van Tegenlicht ‘Uit de kleren‘ kan daaraan bijdragen. Er worden vier vrouwen gevolgd op hun missie om de bekritiseerde kledingindustrie te verbeteren. De vrouwen werken afzonderlijk in vier vakgebieden: duurzamer textiel, transparante ketens, socialer beleid bij grote merken en eerlijkere reclame.

In Enschede zien we Annemieke Koster, die nieuwe stoffen maakt van afgedankt textiel. Dagelijks komen er containers aan textielafval bij haar binnen en wat blijkt? “Soms zitten er kledingstukken tussen met het prijskaartje er nog aan.”

Pioniers in duurzame mode

De tweede dame is Caterina Occhio, een sustainability advisor die luxe merken als Chloe, Armani en Aspesi van binnenuit duurzamer en socialer probeert te maken. Ze heeft ook een sociale onderneming in Milaan opgezet om met gedetineerde vrouwen kleding en tassen te laten produceren voor deze grote merken.

Daarnaast volgen we Lara Wolters van de PvdA, die al bijna vijf jaar in het Europees Parlement zit, om producenten te dwingen hun productieketens transparant te maken. In de documentaire zien we hoe de EU, na vier jaar strijden, stemt voor de zogenaamde ‘anti-wegkijkwet’.

En als vierde pionier zien we Sara Dubbeldam, bekend van When Sara Smiles. Zij vindt dat het door misleidende reclames moeilijk is om bewuste keuzes te maken. Daarom klaagt ze – met succes! – merken als Primark en Zalando aan.

Zucht naar méér

De belangrijkste boodschap van de docu: de zucht naar méér is groot. Maar een shirt van amper een tientje? Denk even aan al die handen in de Derde Wereldladen die dat kledingstuk maken voor een hongerloontje.

En denk even aan de gigantisch overproductie, vervuilde rivieren, metershoge kledingafvalbergen en een CO2-uitstoor die groter is dan de lucht- en scheepvaart bij elkaar.

Duurzame webshop Schein

Wil je je bewustzijn rondom de kledingindustrie nóg wat vergroten? Check dan Schein, de interactieve tool die de VPRO heeft gemaakt, als crossmediale verlenging van de documentaire.

Op 23 mei wordt om 10:30 uur deze nieuwe shopping destination gelanceerd, waar jíj bepaalt hoeveel winst de CEO krijgt, en hoeveel de makers van het kledingstuk. Kortom, je bepaalt helemaal zelf hoeveel je voor de kleren in je winkelmand over hebt én waar je geld terechtkomt.

Waar gaat je geld heen?

Open je de applicatie en klik je op een product, dan begint het verhaal. Een verhaal waarbij er keuzes gemaakt moeten worden: wil je veilige en eerlijke arbeidsomstandigheden? Dan gaat de prijs van je product omhoog, maar zorg je er wel voor dat textielarbeiders in bijvoorbeeld Bangladesh een betere toekomst tegemoet gaan.

Wil je een T-shirt gemaakt van katoenmix of 100 procent biologisch en traceerbaar katoen? Die eerste keuze is weliswaar goedkoper voor jou, maar kost de planeet een heleboel. En hoeveel winst gun je de CEO van onze modeketen?

Goed voor de makers, de planeet én voor jou

Zij gaan er vaak met de buit vandoor, terwijl ze iedereen op hun fast fashion-pad berooid achterlaten. Ook jou als consument, want jij blijft achter met een T-shirt waarvan de naden het binnen een paar wasbeurten begeven en je de gaten er nog net niet in kijkt.

Dat kan niet de bedoeling zijn. Jij verdient goede kleren, de makers verdienen een leefbaar loon en goede omstandigheden en de wereld verdient minder fossiele industrie en gif in de grond. Dus, wat mag het worden?

Inspirerende duurzame modemerken die er niet mee te koop lopen