Lisanne de Vaan Welzijn 14 mrt 2018, 06:00

Leestijd: 2 minuten

Tegelijk ongesteld worden: toeval of is er een wetenschappelijke verklaring voor?

Ken je het gezegde ‘als er een schaap over de dam is dan volgen er meer’? Zo is het dus ook een beetje met vrouwen die ongesteld zijn. Heeft er één vrouw in huis haar maandelijkse periode, dan volgt de rest in no-time. Het lijkt erop dat de menstruatie bij vrouwen die intensief contact met elkaar hebben ongeveer gelijktijdig plaatsvindt. Maar is het echt zo dat de menstruatiecyclus van de een van invloed kan zijn op de cyclus van de ander, of is er sprake van een good old broodjeaapverhaal?

Het McClintock-effect

Het verschijnsel dat vrouwen tegelijk ongesteld worden staat bekend als het McClintock-effect. Martha McClintock was een van de eerste die de synchronisatie van menstruatiecycli tussen vrouwen documenteerde. In de desbetreffende paper uit 1971 (gepubliceerd in Nature) staat beschreven dat wanneer vrouwen meer dan drie maanden samen besteden, hun periodes binnen vier dagen na elkaar starten.

Een verklaring voor dit effect zocht McClintock bij feromonen; signaalmoleculen in zweet en bloed, die boodschappen overbrengen tussen individuen van eenzelfde soort. In dit geval is dat dus de boodschap ‘Ik ben ongesteld.’ Maar betekent het onderzoek van McClintock ook een antwoord op de vraag en einde verhaal? Nee. Integendeel zelfs. Latere onderzoeken naar het McClintock-effect leverden wisselend resultaat.

Is het dan toch toeval?

Ongeveer de helft van de gepubliceerde papers ondersteunen de synchronie hypothese, en de andere helft niet. Zo liet onderzoek gepubliceerd in Human Nature van de Amerikaan Jeff Schank zien dat er helemaal geen effect was. Hij volgde een jaar lang 186 vrouwen en kwam tot de conclusie dat het puur toeval is dat vrouwen gelijktijdig ongesteld worden.

Zelfs het bestaan van menselijke feromonen is controversieel. Ze zijn gevonden in insecten en in planten, maar er is weinig tot geen bewijs dat erop wijst dat feromonen van invloed zijn op menselijk gedrag.

Niemand weet, niemand weet

De wetenschap heeft dus geen uitsluitend antwoord op de vraag of de menstruatiecycli van vrouwen elkaar kunnen beïnvloeden. Maar, denk eens aan het volgende: de cyclus van een vrouw is nooit precies even lang. Een normale cyclus kan variëren tussen de 21 en 35 dagen, waarvan de menstruatie tussen de 2 en 7 dagen kan zijn. Als je bedenkt dat sommige vrouwen hierin heel consistent zijn, maar anderen een totaal onregelmatig patroon hebben, dan is het vrij logisch dat de cyclus kan overlappen.

En dan is er nog iets. Als vrouwen tegelijk ongesteld zijn, dan is dat opeens heel erg bijzonder en wordt erover gepraat. Maar al die keren dat ze níét tegelijk ongesteld zijn, wordt er dan ook aandacht aan geschonken? Precies.

Meer lezen?

Slik je de pil? Dit is wat je moet weten.

Niets meer missen van Bedrock?

Like hier onze Facebook-pagina en blijf up to date. Of schrijf je in voor de Bedrock-nieuwsbrief.