Rosa Bertram Column 20 feb 2019, 06:00

Leestijd: 5 minuten

Het is tijd om te stoppen met je schamen voor je ongesteldheid #Period

Zachtjes fluister je in het oor van je collega. It’s that time of the month en je hebt geen tampons of maandverband bij de hand – en een bebloede onderbroek zit niet zo lekker op je bureaustoel. Ze heeft niks bij zich. Shit. Je loopt naar de andere kant van je bureau-eiland en vraagt het een andere vrouwelijke collega. Je haalt opgelucht adem; ze heeft er één. Hopelijk is het nog niet te laat. Snel gris je het witte kogeltje uit haar hand en propt het zo ongezien mogelijk in je zak. Een vlugge drugsdeal is er niks bij. Waarom doen we toch zo geheimzinnig over zoiets normaals?

Tampons, bebloede onderbroeken, mood swings en buikkrampen: het is niet typerend sexy, maar dat hoeft toch ook niet altijd? Gisteren verscheen een sterke, open en vooral taboe-doorbrekende column in Het Parool: ‘#Period: stop met het verstoppen van je tampon’. Dit is één van de eerste herkenbare situaties die de schrijfsters Bahareh Goodarzi en Maaike Munting schetsen:

“Dan komt de eerste pijnscheut. Ik kreun. ‘Gaat het?’ vraagt een andere collega. ‘O, niets aan de hand, last van mijn maag.’ Ik wil er niet over praten. Het is vies. Het is zwak. Het is privé. Niet zeuren en snel naar het toilet.” 

Vertrekkende gezichten

Die situatie kennen we allemaal. Het is iedereen weleens overkomen: op het werk, in de trein, op school of tijdens een etentje. Afgelopen zaterdag was het voor mij zover. Na een vrolijke middag in de zon op het terras schoven mijn vriendin en ik aangeschoten en ietwat zelf-uitgenodigd bij vrienden aan tafel die vrienden hadden uitgenodigd. Het was gezellig en spontaan.

Na een uur of twee van praten, eten en drinken rond de tafel voelde ik het ineens. Ik werd ongesteld. Ik voelde een druppel in m’n onderbroek. Onvoorbereid als ik ben, had ik niks bij me. Ik had ook nog eens mijn mooiste lichtgroene broek aan: top.

We zaten met z’n zessen aan tafel; twee jongens en vier meisjes aan een ronde tafel in één gesprek. Subtiel leunde ik naar mijn vriendin en stelde haar de vraag. Zonder verder te reageren, leunde zij naar haar buuf die op haar beurt weer leunde naar háár buuf. Zo ging de tampon-vraag rond de tafel, tot de vraag bij de vrienden-van-vrienden kwam: 3 meisjes van in de twintig, net als ik.

Het gezicht van nummer één vertrok naar een uitdrukking alsof ze zojuist iets vies hoorde en ze schudde verontwaardigd nee, alsof ze er niet mee geassocieerd wilde worden. Zij was echt niet ongesteld en had dus ook echt niks mee. Inmiddels was het wel duidelijk waar de fluisterronde over ging en schudden de andere twee meiden even geschokt hun hoofd. De jongens wisten even niet zo goed wat ze moesten zeggen en het viel stil.

View this post on Instagram

A post shared by Curated by GIRLS (@curatedbygirls)

Ben ik vies?

Even twijfelde ik en dacht ik: ben ik vies? Had ik mijn ongesteldheid voor me moeten houden? Ik werd er een beetje ongemakkelijk van, terwijl ik een meestal open boek ben en niet vies ben van een beetje shockeren. Toch voelde het gek, zo bij mensen aan tafel waarvan ik de meesten niet goed kende. De meisjes, die mij zouden moeten begrijpen, gaven me een beschamend gevoel. Waar was de blijk van herkenning, de ‘I got you girl!‘, waar ik bij een gebrek aan tampons op z’n minst hoopte?

Maar vooral, waarom? De halve wereld menstrueert elke maand, schreven de columnisten in Het Parool al. Naast dat ongesteld zijn niet iets vies of raars is, is het vooral iets moois waar je blij mee mag zijn. Een teken van vruchtbaarheid (wat ook de nodige taboes oplevert als je dat níet bent). Het is toch echt de reden, op een aantal uitzonderingen na, dat jij, ik en de rest van wereld hier überhaupt rondlopen.

Waarom schamen we ons er dan voor? Oké, bloed is vies, bebloede onderbroeken zijn niet sexy en bloedvlekken op de lakens na de seks zijn goor. Maar is de oplossing dan dat we er gewoon niet over praten en doen alsof we niet menstrueren? Terwijl je lichaam daar beneden toch écht de prestatie van je baarmoederslijmvlies afstoten aan het verrichten is met alle krampen, bloedingen en hormonale bijkomstigheden van dien. Je menstruatie is een periode waarin je misschien juist wel extra support nodig hebt – op z’n minst van vrouwen die weten hoe het is om bijna-doorbloedend op zoek te zijn naar een tampon of maandverband.

View this post on Instagram

A post shared by Period Piece Documentary (@periodpiecedoc)

Schaam je níet, doe normaal

Het Berlijnse kunstplatform Curated By Girls is daarom keihard bezig het bloedtaboe te doorbreken en opende begin deze maand een expositie in de Melkweg om de vrouwelijkheid te vieren: New Femininity. Want het werd hoogtijd om vrouwelijkheid opnieuw te definiëren: vergeet de platte buiken in de Instagramwereld en denk aan vrouwen die echt vrouw ‘durven’ te zijn. Van okselhaar tot vetrollen en bloed in de onderbroek tijdens hun menstruatie.

Toch niet jouw ding? Dat moet je natuurlijk lekker zelf weten. Maar maak vooral de keuze om iets wel of niet met je lichaam te doen omdat jij dat wilt, niet omdat een ander zich daar geen houding bij weet te geven. Dus vraag gewoon om die tampon als je ongesteld bent. Niet met een fluisterstemmetje, maar gewoon normaal. Make the movement! Vind support met #period en neem vooral een kijkje bij de coole expositie die te zien is tot 10 maart.

O, en dat etentje? Daar was ik inmiddels wel klaar. Ik was doorgelekt.