Tanja Terstappen Psyche 8 sep 2020, 06:00

Leestijd: 4 minuten

Ssst… Stil zijn is goed voor je (en zo zoek je het op in je drukke leven)

We zoeken allemaal rust. Zelfs CEO’s van grote bedrijven mediteren en retraites op Ibiza en yogaklasjes zijn populairder dan ooit. Superchill, maar je hebt natuurlijk niet altijd tijd voor een week stilteretraite. We vroegen meditatiecoach Marnix van Rossum waarom het belangrijk is om stilte te vinden in je dagelijkse dingen (en hoe je dat dan doet). Er zijn tradities in India waar mensen zich veertig dagen in een kamer opsluiten, met alleen een lichte maaltijd per dag. En ook in allerlei religies komt stilte opzoeken terug. Jezus en Mozes in de woestijn, Mohammed in een grot, Boeddha onder een boom. Je komt je eigen demonen onder ogen en dat zou zorgen dat ze daarna minder invloed hebben op je.

“Om je eigen stemmen, gedachten en gevoelens op te merken en te leren ze niet als ware feiten te zien, is het belangrijk om zo nu en dan de stilte op te zoeken,” zegt meditatiecoach Marnix. “Er ontstaat ruimte tussen jou en de ‘buitenwereld’ en dat maakt je vrijer. Het helpt je je eigen richting te bepalen, je innerlijk kompas te zien en te kunnen volgen. We worden constant geprikkeld door van alles buiten ons, maar wat wil jij? Wat zegt je hart? Stilte kan helpen de fluisterstem van je hart beter op te merken.”

Confronterend

In eerste instantie zal je in de stilte opmerken dat je geest allesbehalve stil is, vertelt Marnix. “Het kan zelfs lijken dat je geest drukker wordt, maar het is meer zo dat je dit door de stilte beter opmerkt. Je geest is altijd zo, maar in stilte merk je het pas. Die onrust die je tegenkomt in stilte – of het snelle afgeleide, het wilde van de geest – is voor sommige mensen een reden om stilte juist niet op te zoeken. Het kan nogal confronterend zijn.”

Ook lezen: Als je denkt dat mediteren niets voor jou is: try this

Maar hoe vaker je de stilte opzoekt, hoe meer comfortabel je ermee wordt. “Je gaat er steeds meer van genieten en zal er waarschijnlijk vaker voor kiezen. Het lijkt alsof je in stilte dichter bij jezelf bent. Dichter bij je eigen stille natuur misschien. Ook word je er ‘mindfuller’ van. Meer gewaar. Meer gewaar ook van subtiele veranderingen in je eigen geest en gevoel. Als je veel stil bent, leer je meer luisteren naar jezelf. En dat kan je uiteindelijk daadkrachtiger, directer en meer gefocust maken.”

Drukte

Maar hoe vind je die stilte dan binnen een druk leven, in een drukke stad? Marnix: “De bekende monnik Ajahn Chah kwam tot een belangrijk inzicht toen hij verbleef naast een plek waar gefeest werd. Eerst irriteerde hem dat erg, tot hij ineens besefte dat hij zélf verkeerd bezig was. ‘Die mensen hebben plezier en ik lijd, maar ik keur hen af?’ Hij ontdekte dat hij zichzelf liet lijden. Hij realiseerde zich vervolgens dat hij, in de ruimte tussen hem en het geluid, vrij was ermee om te gaan zoals hij zelf zou kiezen. Het geluid was er nou eenmaal en hij had de volledige vrije keuze ermee om te gaan, ernaar te kijken, of het te ervaren zoals hij dat wilde. Dat inzicht veranderde de manier waarop hij de geluiden beleefde volledig.”

Lees ook: Wat doet stilte met je hersenen?

“Je kunt altijd stiltemomenten inlassen op een dag,” legt Marnix uit. “Oók als je in de stad woont. Tien minuten met jezelf afspreken geen telefoon, of televisie aan te zetten. Zelfs als je aan een drukke weg woont, kun je in vrede de geluiden van auto’s aan je voorbij laten gaan. Merk op: dat zijn mensen die op reis zijn en jij zit in stilte. Ben gewaar van je adem, van geluid, van gedachten. Wat zich voordoet laat je aan je voorbijtrekken, net als wolken in de lucht. Je hebt er geen controle over, dat is belangrijk. Het weer heb je ook maar te accepteren. Soms een donkere wolk, soms een lichte en soms is het helder. Heb vrede met wat zich ook maar voordoet, ook drukte en zélfs je afwijzende reactie op drukte kun je aan je voorbij laten trekken. Zo leer je stilte ervaren in de drukte.”

Retraite

“Als je wil dat het écht stil is, kun je bijvoorbeeld thuis een stilteruimte creëren, oordoppen indoen tijdens je meditatie, de stille natuur in, een stiltemeditatie in een yogacentrum bijwonen of een stilteruimte opzoeken. Maar om werkelijk de waarde van stilte te kennen, is het naar mijn mening toch wel belangrijk om meerdere stilteretraites gedaan te hebben,” zegt Marnix. “Dat kan een hele week zijn, een weekend, of een dag. Je leert dan namelijk methodes om met de stilte, en wat zich in jezelf afspeelt, om te gaan. Je wordt goed begeleid en dat is prettig, want je eigen gedachtes kunnen je flink belemmeren om stilte te vinden. Ook gelijkmoedigheid oefen je in retraite. Alles mag er zijn, je gevoelens en gedachten zijn niet wie jij werkelijk bent en veranderen ieder moment. Met die houding leren kijken, maakt je geest stiller en daar heb je profijt van in je dagelijkse drukke leven.”

Meer lezen? Dit is waarom we opeens allemaal stil willen zijn.

Marnix leefde 6 jaar in meditatiecentra en kloosters in Azië, waaronder 1,5 jaar als boeddhistische monnik. Hij onderzocht verschillende vormen van meditatie, geeft meditatiecursussen, organiseert retraites en schrijft het boek ‘Mindfulness uit Azie’.