Rosa Bertram Beweging 19 jul 2024, 07:57

Leestijd: 6 minuten

3-voudig Olympisch medaillewinnares Edith Bosch: ‘Zó train je een sportersmentaliteit’

Goed voor je geest en lichaam zorgen, is natuurlijk altijd belangrijk. Maar wist je dat je mentale training net zo belangrijk is voor je sportprestaties? Topsporters maken al jaren gebruik van zogeheten mental coaches. Drievoudig Olympisch medaillewinnares Edith Bosch begeleidt daarom in de mindfulness- en meditatie-app Petit Bambou een speciaal programma waarin een aantal van de mentale tools uit de topsport toegankelijk gemaakt worden voor iedereen.

Met BEDROCK deelt Edith tips hoe ook jíj een topsportersmentaliteit kan ontwikkelen.

Lichaam en geest in balans om te doen wat je wilt doen

Mentale training helpt je niet alleen bij het verbeteren van je concentratie en je (sport)prestaties, maar ook om meer ontspanning en plezier te beleven aan het sporten. Door middel van mentale technieken, waaronder meditatie, kun je namelijk werken aan je motivatie, presteren, stress, pijn en tegenslag.

Edith stelt: “Vanuit de topsport weet ik wat het effect is als je lichaam en geest in balans zijn voor het leveren van topprestaties. Ik vind het heel mooi om mensen op deze manier te begeleiden, waardoor ze op verschillende manieren kunnen groeien.” 

3 mentale technieken uit de topsport van Edith Bosch

Of het nu is om meer gefocust te zijn, om beter te presteren, om tegenslag te accepteren of gewoon om het beste uit jezelf te halen, er zijn veel mentale technieken beschikbaar om je sportprestaties te verbeteren.

We delen er hier een aantal tips geïnspireerd op de topsport én vroegen de Olympisch medaillewinnares Edith Bosch naar haar ervaringen.

Ontdek de kracht van mentale beeldvorming

Mentale beeldvorming is een belangrijke vaardigheid voor sporters om sportprestaties te verbeteren. Edith vertelt: “Tijdens mijn carrière heb ik zeker in de laatste fase veel met beeldvorming gewerkt. Zo kon ik goed oefenen met eventuele belemmeringen die er nog waren, omdat je die tegenkomt in je visualisatie”.

Hoe werkt het? Eerst beeld je het speelveld in met al zijn details: de textuur van de grond, de gemarkeerde lijnen, de tribunes… Stel je dan je hele uitrusting voor. Je kunt terugdenken aan je laatste trainingssessie. Herbeleef mentaal elke beweging, zowel de opwarming als de technische fases. Herbeleef elk succes en elke fout. Door deze scènes in je hoofd na te spelen, verbeter je je techniek, vergroot je je zelfvertrouwen en bereid je je lichaam en geest voor op toekomstige prestaties.

View this post on Instagram

A post shared by BEDROCK Magazine (@bedrockmagazine)

Wees je bewust van je ego

Wat is jouw motivatie om te sporten? Je fitter voelen? Plezier hebben? Winnen? Het is goed om te weten waarom je sport, omdat het je doelen verduidelijkt. Het is daarbij belangrijk om een evenwicht te vinden tussen je ego en je taak. Je ego wil winnen ten koste van alles. Maar als je ego overheerst, verlies je je focus op dat wat je kunt doen om het beste uit jezelf te halen.

Je gaat dan in de verdedigingsmodus en je krijgt alleen maar meer stress ten koste van je prestaties. Edith Bosch heeft het zelf ook ervaren. “Tijdens de WK finale in Parijs ging ik mij steeds meer irriteren aan mijn tegenstander. Toen ik op een achterstand kwam, kreeg mijn ego de overhand. Ik gunde haar de winst niet. Daardoor bleef ik niet bij mijn taak en verloor de wedstrijd.”

Ontwikkel je concentratievermogen

Wanneer je je sport beoefent, moeten je hersenen volledige aandacht hebben voor wat er gebeurt. Niet voor wat er een paar minuten geleden gebeurde of wat er later gaat gebeuren. Door je aandacht te richten op het nu, verhoog je je concentratie. Dit kun je trainen met meditatie. Ga regelmatig zitten en richt je aandacht op je ademhaling.

Probeer je te concentreren op de lucht die in en uit je neusgaten stroomt. En als je gedachten afdwalen, keer je gewoon terug naar je ademhaling. Tijdens een training kun je je ook concentreren op een sleutelwoord of een beeld dat te maken heeft met je sport. Denk aan de hoek van het net voor een voetballer of de finishlijn voor een wielrenner. Juist door te focussen en te herfocussen train je je aandacht. Edith voegt toe: “Tijdens wedstrijden was ik gefocust op mijn taak. Maar dat nam niet weg dat er toch gedachten door mijn hoofd spookten. Als dat gebeurt, is de kunst om geen oordeel te hebben over die gedachten, maar om terug te keren naar je taak”.

Luisteren naar pijn

Als we pijn hebben, denken we dat vermijden en ertegen vechten de pijn zal doen verdwijnen. Maar de pijn blijft en neemt in je hoofd veel ruimte in beslag. Edith Bosch zegt: “Mijn ervaring is dat mijn lichaam bij pijn mij altijd iets wil vertellen. Het is dus aan mij om ernaar te luisteren”. Het is raadzaam om je open te stellen naar de pijn. Ook dit kun je met je aandacht oefenen.

Daarnaast kun je nadenken over je mentale en emotionele reactie op de pijn. Je kunt je bijvoorbeeld gefrustreerd, boos of angstig voelen door de pijn. Het is die emotie die de pijn in zekere zin uitvergroot. Als je inziet dat emoties los staan van de pijn en dat ze komen en gaan, zul je merken dat de pijn minder plaats inneemt.

Leer omgaan met stress en tegenslag

Wedstrijden zorgen bij velen voor wedstrijdstress. En alle sporters ervaren op momenten teleurstellingen, bijvoorbeeld over een verloren wedstrijd, een mislukte actie, een blessure. De sleutel om hiermee om te gaan is acceptatie. De stress of teleurstelling is er nu eenmaal. Accepteer dat het zo is, maar kies ervoor om daar niet al je aandacht aan te besteden.

Richt in plaats daarvan je aandacht op de punten die je vooruit zullen helpen. Focus op je taak. Edith voegt toe: “Wat mij heel erg geholpen heeft en nu nog helpt is om mij er niet tegen te verzetten. Hoe meer je kan ontspannen in dat ongemak, hoe meer je gaat vertrouwen dat je er klaar voor bent”.

Een oefening die je kunt doen is denken aan de komende wedstrijd of aan de tegenslag die je hebt ervaren. Met je ogen dicht beeld je alle details in. Je voelt de bijbehorende emoties bij stress, zoals spanning of angst en bij teleurstelling, zoals boosheid, verdriet, onbegrip, ontzetting, verbazing. Als je dit gedaan hebt, zeg dan een paar keer tegen jezelf dat je de situatie accepteert. Bijvoorbeeld: ‘ik accepteer dat ik me gestrest voel, ook als het niet fijn voelt’. Of: ‘ik accepteer deze tegenslag en alles wat er gebeurd is’. Dit zal je helpen om te werken aan je perceptie van nederlagen en successen, want vergeet niet dat we vaak meer leren van onze nederlagen dan van onze overwinningen!

Laat je coachen door een pro

De drievoudig Olympisch medaillewinnares Edith Bosch heeft in de meditatie-app Petit BamBou het programma ‘Sport & Mind’ ingesproken. Dit programma is geschreven door psycholoog en mental coach voor topsporters Anthony Mette. In veertien sessies laat Edith je oefenen met verschillende mentale tools én deelt ze ook haar eigen ervaringen. Een verrijking voor jouw sportervaring! Je kunt de app gratis downloaden in de stores.

Hoe train je voor een marathon?