Lian van Doorn Psyche 11 dec 2020, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Een hele goede reden om uit te slapen: dat is goed voor je creativiteit

Vroeg uit de veren, dat moeten we voor en productieve dag. Nee hoor, niet als het aan Nicoline Douwes Isema ligt. Zij is droomcoach en vindt dat we juist vaker mogen uitslapen. In die ‘uitslaapuren’ wordt namelijk van alles aangewakkerd. En dat komt je productiviteit en creativiteit ten goede.

Uitslapen wordt gezien als ongezond, gevaarlijk, een ware energievreter. Droomcoach Nicoline Douwes Isema: “En daar zit een kern van waarheid in als je het hebt over een nacht van tien, elf uur of langer. Daar help je jouw energieniveau en gezondheid niet mee. Maar uitslapen is wakker worden op een tijdstip dat jij je slaap uit hebt. Dus niet een gat in de dag slapen, maar op je normale tijd naar bed gaan en fit wakker worden. Zonder wekker. Dat ons brein op een laag pitje staat als we onder de dekens liggen te ronken, is niet waar. Je brein is de hele nacht aan het werk. Ruk je jezelf te vroeg uit je slaap (want: de wekker gaat!), dan mis je een belangrijke fase van dat nachtelijk denkwerk.”

Welke belangrijke slaapfase mis je als je niet uitslaapt?

“De laatste fase, dat is een open deur. Dat is de remslaap. Een belangrijke fase, noodzakelijk zelfs. Als je remslaap continu wordt afgebroken, kun je psychische en fysieke klachten krijgen en heb je mogelijk meer moeite met het opnemen van nieuwe informatie. Terwijl je in de eerste uren van je slaap vooral bezig bent met herstellen en verwerken van de informatie van de dag, gaat je brein in de latere uren – tijdens de remslaap – met die verwerkte informatie aan de slag.

En tijdens die remslaap gebeuren fascinerende dingen. Je ziet het brein verbanden leggen, informatie koppelen. Het mooie: in je slaap zoek je niet naar logische verklaringen en feiten. Je ratio gaat op stand-by en andere hersengebieden worden actiever. Hierdoor kun je tijdens dromen van alles aan elkaar koppelen en verbinden, zonder die rem van logica. Creativiteit krijgt alle ruimte.”

Het gevolg; een Eureka-moment

“Precies. Dromen is mentaal herstellen, informatie verwerken, denken, brainstormen en onzindenken. Maar ook: nieuwe inzichten verwerven en vaardigheden oefenen. De kracht van denken in je slaap kun je ook bewust gebruiken. Laat bijvoorbeeld je werk expres even liggen om er een nachtje over te slapen (ja, dat advies werkt dus echt). Dromen kunnen afstand bieden om een bepaalde situatie helder – en zonder beperking van je ratio – te bekijken. Uitslapen is dus goed, zeker als je die dag nog creatieve prestaties moet leveren.”

Luister ook: Bedrock Talks: over slaap met slaapexpert Hans Hamburger

Uitslapen, of in ieder geval wakker worden zonder dat de wekker (al) is afgegaan, kan dus zorgen voor een Eureka-moment. Moet je die droom wel onthouden.

5 tips van de droomcoach

1. Hoe droom jij? De één droomt in taal, de ander in beeld of muziek. Weten hoe je droomt is handig, omdat je dan ook weet of je op zoek moet naar beeld, tekst of muziek.
2. Neem jezelf voor dromen te onthouden. Dan zul je ze ook gaan onthouden, echt waar.
3. Schrijf je dromen op zodra je wakker wordt. En doe dat voordat je uit bed stapt. Noteer beelden, geluiden, gevoelens, geuren. Overdag kun je over je droom nadenken.
4. Schrijf ook iets op als je denkt niet te hebben gedroomd. Noteer hoe je je mentaal voelt bijvoorbeeld. Je traint jezelf je nachtelijke creatieve denkwerk ‘s ochtends om te zetten in woorden.
5. Vertel je droom aan anderen of praat met jezelf. Praten is gedachten omzetten in woorden. Stel bijvoorbeeld eens de volgende vragen aan jezelf: Wie was je? Wat deed je? Hoe zag je eruit? Waar was je? Wat zag je? Wie waren er nog meer? Wat viel je op aan de omgeving? Hoe zagen de andere personen eruit? Wat was er opvallend aan hen?

Slaaptips:

• Het antwoord op: dromen we allemaal? + De meest voorkomende dromen en hun betekenis
• Slechte slaper? Door deze voeding val je ‘s avonds makkelijker in slaap
• Waarom je geen slaappillen wilt gebruiken (ook niet die onschuldige)