Maaike Kooijman Psyche 31 mrt 2019, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Single zijn kan aanvoelen als rouwen (zegt de wetenschap)

‘En, hoe gaat het met de liefde? O, ben je nou nog stééds single? Maar je bent zo’n leuke vrouw!’ De opmerkingen die je krijgt als je als single aanschuift bij de paasbrunch met familie, zijn ongetwijfeld goed bedoeld – maar zo voelen ze niet altijd. Sterker nog, single zijn kan je soms behoorlijk slecht laten voelen. Want hoewel je een zelfstandig persoon bent en zelf ook wel weet dat je je eigenwaarde niet uit een relatie moet halen, is het wél gewoon fijn om iemand te hebben die er altijd voor je is. Je voelt je misschien een aansteller als je weer eens een hele avond sniffend romantische komedies zit te kijken, maar onderzoek wijst uit dat je dat niet echt bent.

Ambiguous loss

Sterker nog, single zijn blijkt meer psychologische effecten te hebben dan we denken. Het kan namelijk voelen als ambiguous loss, een technische term die gehanteerd wordt voor onverwerkte rouw. Ambiguous loss komt bijvoorbeeld voor als je achterblijft met vragen als er iemand overlijdt, bijvoorbeeld omdat je een ziekte van iemand hebt geërfd. Dat soort dingen vermoeilijkt het proces van rouw. Het kan echter ook voorkomen als iemand er fysiek nog wel is, maar psychisch niet echt meer, zoals bij demente mensen.

Maar nu komt het: je kunt het ook voelen als iemand er psychisch wel is, maar fysiek niet. Dat kan bijvoorbeeld voorkomen bij een miskraam, maar het Amerikaanse onderzoek laat nu zien dat het ook kan ontstaan als je single bent, maar dat niet wilt zijn. In feite heb je dan iemand in je hoofd die fysiek afwezig is; de relatie die je mist, is vaak al precies vormgegeven in je hoofd. De onzekerheid over of je die persoon wel of niet ooit gaat ontmoeten, kan heel slopend zijn – in tegenstelling tot wanneer je je single zijn hebt geaccepteerd, is je rouw dan onverwerkt. Vooral hoop is in dit geval de boosdoener.

Dit vind je misschien ook interessant: Nog single? Zo bereid je je alvast voor op een lange relatie.

Volwassen singles

De onderzoekers praten vooral over volwassen singles, omdat ambiguous loss bij hen veel vaker voorkomt dan bij jongeren. Volwassenen zien iedereen om zich heen trouwen, terwijl zij die mijlpaal hebben ‘gemist’. Ook als je graag kinderen wilt, kan het effect nog extra worden versterkt; je rouwt dan eigenlijk om kinderen die je niet hebt.

Daarnaast kan het moeilijk zijn als er iemand in je leven is die voldoet aan al jouw verwachtingen van een potentiële partner, maar die niet (meer) beschikbaar is; of dat nou je ex is, of iemand die al getrouwd is. Je kunt deze mensen zelfs zo gaan idealiseren dat ze de nieuwe standaard worden met wie je anderen weer gaat vergelijken.

Het moge duidelijk zijn: je hebt nu in ieder geval een goed excuus voor een grote bak Ben & Jerry’s bij je huilfilms.

Break-up?

• Waarom het leerzaam (en vooral heel leuk) is om vrijgezel te zijn
• Bewust single? Daar zijn goede redenen voor
• Volgens deze psycholoog is het beter om single te zijn