Maral Qasemi Psyche Vandaag, 14:13

Leestijd: 4 minuten

Scheiding: zó maak je een stormachtige tijd gemakkelijker voor je kind(eren)

Naast het verliezen van een dierbare of verliezen van een baan, behoort een scheiding tot de meest stressvolle gebeurtenis in een mensenleven. Je voelt je verdrietig, schuldig, bang of verward… Vooral op kinderen heeft een echtscheiding vaak een ingrijpend effect. Niet alleen omdat ze hun vertrouwde thuis verliezen, maar ook het dagelijks contact met één van hun ouders. Plots verandert hun wereld – vaste routines vallen weg, feestdagen worden anders gevierd en ze kunnen het gevoel krijgen dat ze tussen hun ouders moeten kiezen.

Niet zelden geven kinderen zichzelf de schuld van de echtscheiding. Om beter te begrijpen waarom dit gebeurt én hoe je dit proces voor jouw kind(eren) kunt vergemakkelijken, zijn we in gesprek gegaan met relatie- en scheidingsexpert Elles Bosmans.

Meenemen in het proces van de scheiding

Vooral bij zo’n levensveranderende gebeurtenis als een echtscheiding, is het belangrijk om kinderen mee te nemen in het proces. Het kind voelt zich verantwoordelijk voor de gezinsdynamiek. Volgens Elles helpt het om vóór de scheiding open en eerlijk met hen praten. Wanneer het contact tussen ouders verslechtert, geven kinderen zichzelf de schuld. Ze kunnen dingen zeggen zoals: ‘Mama, komt het doordat ik stout ben geweest?’ of ‘Heb ik iets verkeerd gedaan?’ Onterecht denkt een kind dat zijn gedrag invloed heeft op de slechte verstandhouding tussen zijn ouders. 

Verbindende momenten tijdens scheiding

Belangrijk is het om de boodschap op een rustige en liefdevolle manier over te brengen, zodat het niet als een klap komt. Benadruk aan de kinderen dat de scheiding niet hun schuld is. En minstens zo belangrijk: laat hen weten dat ze hun ouders gewoon blijven zien, dat de liefde die mama en papa voor hen hebben niet verdwijnt. Zodat ze weten dat hun wereld, ondanks de scheiding, niet volledig op zijn kop hoeft te staan. Kinderen zijn bang dat ze een geliefde zullen verliezen en door een goed gesprek te voeren, wordt het rouwproces draaglijker voor ze.

Vaak komt de scheiding pas écht binnen wanneer er een fysieke afscheiding plaatsvindt. Twee aparte huizen, twee verschillende ouderschapsplannen en geen gedeelde familiefeestjes meer. De verandering is tastbaar. Betrek gedurende het hele proces de kinderen erbij. Laat ze een handje helpen in het inrichten van hun nieuwe kamers of het meedenken van afspraken voor de zorgverdeling. Zo krijgen zij het gevoel dat ze er werkelijk toe doen. Niet alleen helpt het hen om zich sneller thuis te voelen, maar zo werken ze actief mee aan hun nieuwe realiteit. Bovendien schept het fijne, verbindende momenten.

Twee hartenhelften

Wanneer beide ouders betrokken blijven, voelt een kind zich gezien, gehoord en gedragen. Maar wanneer één van de ouders zich terugtrekt, heeft het serieuze gevolgen voor de ontwikkeling van een kind. Volgens Elles is een kind opgebouwd uit twee harthelften: de ene helft is papa, de andere helft is mama. Wanneer één van de twee wegvalt, voelt het voor het kind alsof een deel van zichzelf verdwijnt. “Ze wijzen dan eigenlijk een stukje van hun identiteit af,” legt Elles uit. Want als papa of mama uit beeld verdwijnt, gaat een kind zijn schaduwkant ontkennen – het deel in zichzelf dat hem aan die ouder doet denken

Jongens hebben hun vader nodig als voorbeeld; als een baken van kracht en richting. Als die wegvalt, zoeken ze die bevestiging elders, soms in onveilige omgevingen of bij rolmodellen die niet het beste met hen voorhebben. Dit kan leiden tot grensoverschrijdend gedrag of zelfs criminaliteit. Bij meisjes uit het gemis van hun vader zich anders. Zij gaan op zoek naar bevestiging bij andere mannen. Dit gebeurt vaak heel onbewust. In hun verlangen naar erkenning kunnen ze zichzelf verliezen in relaties die hen geen veiligheid bieden, omdat ze als kind niet geleerd hebben wat gezonde liefde is. Dit patroon wordt ook wel hechtingswond genoemd. 

Mentale en emotionele welzijn

Een echtscheiding is een stormachtige tijd, zowel voor de ouders als voor het kind. Het is belangrijk om in deze periode je mentale en emotionele welzijn en dat van je kinderen voorop te stellen. “Ga sporten, ga wandelen. Houd je lijf in beweging, want trauma zet zich vast in je lijf,” adviseert Elles. Het is een rouwproces waar je doorheen moet. Je verliest niet alleen je veilige basis, maar ook je emotionele thuishaven.  Het helpt om je werkgever te informeren. De meeste werkgevers hebben begrip voor wat je doormaakt en kunnen je steunen in moeilijke tijden. 

Elles is relatie- en scheidingsexpert en gezinstherapeut. Met haar scheidingsorganisatie Zorgzaam Scheiden West-Brabant-West zorgt Elles ervoor dat gezinnen op een rustige manier uit elkaar gaan, waarbij het belang van de kinderen voorop staat.

Voor meer info over Elles of scheiden ga naar haar website of mail naar [email protected]

Zo houd je werk en privé goed gescheiden als je thuis werkt