Rosa Bertram Betere wereld 30 okt 2022, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Hoe diervriendelijk is zo’n ‘gezellig’ schapenkleedje in huis eigenlijk?

Dat vrolijke schapenkleedje van de IKEA, je kent ‘m wel. Altijd hangen ze in één van die twee bakken vlakvoor de uitgang. Mooi voor op bed, op een stoel, op de bank of in de auto. Maar hoe ethisch verantwoord is het eigenlijk om zo’n ogenschijnlijk onschuldig schapenvelletje in huis te hebben?

In een wereld waarin we (gelukkig) steeds bewuster leven, minder vlees eten, minder kleding kopen en dichterbij huis op vakantie gaan, letten we steeds meer op onze dagelijks gebruiken. Welke impact hebben deze eigenlijk? En hoe kunnen we deze bewuster maken? Zo ook de spullen in huis, zoals een schapenkleedje.

Hoe ethisch is een schapenkleedje?

Naast de IKEA vind je soms op oude marktjes prachtige schapenkleden, oude wollen of juist met van die lange ‘haren’. En eerlijk is eerlijk: ze kunnen er prachtig uit zien voor in huis. Ook zijn ze ontzettend warm (ze reguleren namelijk warmte), antibacterieel en zelfreinigend.

Waarom kaas en melk eigenlijk nooit ethisch verantwoord kunnen zijn

Maar is zo’n schapenvelletje ook diervriendelijk? Het is immers wol én de huid die je koopt. Een wolle trui is ‘enkel’ gemaakt van wol, maar bij een kleed zit dat natuurlijk wel even anders.

Restafval

Gelukkig wordt een schapenkleed in principe gemaakt van het restproduct van de slacht. Het dier wordt dus al geslacht en bij het proces van leer looien is wordt er dus eigenlijk gezorgd dat de rest van het dier ook nuttig wordt gebruikt en wordt gerecycled.

Het is dus gelukkig niet zo dat het schaap wordt geslacht om z’n wol of huid. Dat zou voor boeren niet rendabel zijn, zo legt schapenkleedmaker Natasje van Sheepy.cc uit. Zij maakt zelf veel met schapenkleden uit IJsland.

Zó wordt een schapenkleed gemaakt

Wie een schapenkleed maakt, koopt de overgebleven huid op waarna deze huid wordt gelooid in leerlooierijen. Hoe gaat dat in z’n werk?

Met looien wordt het proces bedoeld dat de huid wordt bewerkt tot schapenvacht of leer. Stap één is daarbij het stabiliseren van de huid door deze te conserveren. Dat wordt gedaan in pekel, een combinatie van zout en water.

De schone huid in Nederland wordt dan meestal getransporteerd naar een speciale looierij in Tsjechië – waar Natasja veel komt -, Duitsland, Slowakije en Polen.

We zijn gek op kristallen, maar hoe ethisch zijn ze eigenlijk? Dit is de schaduwkant van kristallen

In zo’n looierij wordt de huid eindelijk bewerkt, ofwel gelooid. De eiwitten in de huid worden dan onoplosbaar gemaakt. Uiteindelijk wordt de huid ingevet en nagelooid of geverfd.

Erna begint het proces dat de huid wordt uitgedroogd en bevochtigd met zaagsel. Een speciale machine zorgt er vervolgens voor dat de huid weer wordt onthard. Dan kan het leer wordt bijgeslepen en kan het leer mét vacht nog verder uitdrogen.

Een bijzonder proces en heuse arbeid dus. Maar vegetarisch of vegan kan je het natuurlijk niet noemen.

De diervriendelijke variant

Vind je het geen fijn idee dat er een dood schaap in je woonkamer ligt? Begrijpelijk, want puntje bij paaltje is dat wel wat er aan de hand is.

Gelukkig bestaan er ook diervriendelijke alternatieven. Zoals een schapenkleed dat niet is gemaakt van schapenhuid, maar van vilt.

Detox van dons: waarom het echt geen fijn idee is in jouw beddengoed

De schaap wordt dan wel geschoren, maar de achterkant wordt het kleed wordt dan gemaakt met vilt. De wol wordt dan dus op de vilt gemaakt. Samen met warm water, zeep en wrijving wordt een laag gekaarde wol op de schapenvacht gevild.

Zo nieuw is deze techniek overigens niet, het is een al eeuwenoude techniek. Eén waarbij er geen dier voor hoeft te lijden.

Wil je er dit winterseizoen warm bij zitten? Ga dan dus liever voor een natuurlijk schapenvacht (zonder huid) of voor een ethisch verantwoord schapenvelletje waarbij je óf de maker kent.