Maartje Vis Psyche 15 mei 2024, 13:22

Leestijd: 4 minuten

Schaam jij je snel? Zo laat je deze emotie makkelijker los

In het openbaar struikelen of iets doen waar je je achteraf schuldig om voelt: schaamte is een onaangenaam gevoel en wij helpen je om deze emotie los te laten.

Om verschillende redenen kun je schaamte voelen, bijvoorbeeld als je je anders kleed dan anderen, voor overtuigingen of als jou iets niet lukt. Eigenlijk hoef je je helemaal niet te schamen voor dit soort dingen en wij vertellen je waarom.

Weg schaamte: waarom jij je helemaal niet meer hoeft te schamen

Kom erachter wat dat vervelende gevoel eigenlijk is, wat het je wil vertellen en een trick om je schaamte los te laten.

Wat is schaamte?

Schaamte kun je beschrijven als een gevoel van innerlijke verlegenheid. In verschillende situaties kan het onaangename gevoel naar voren komen. Je voldoet niet aan je eigen normen of aan de normen waarvan je denkt dat jouw omgeving deze aan jou opgelegd heeft.

Je kunt schaamte ervaren als je in het openbaar struikelt of wanneer je je verspreekt, maar ook als je denkt niet aan andermans verwachtingen te voldoen of als je andere overtuigingen hebt. Het is een vervelend gevoel waarbij je eigenlijk jezelf afwijst. Andere mensen spelen dus een rol bij dit gevoel. Schaamte geeft eigenlijk ook aan dat je ergens bij wil horen of niet wil afwijken van het ‘normaal’.

View this post on Instagram

A post shared by BEDROCK Magazine (@bedrockmagazine)

Jezelf voor schud gezet? Alleen jij onthoudt het

We vinden het niet fijn om schaamte te voelen. Helaas komt het gevoel in veel situaties bovendrijven. Ondanks dat het misschien niet mogelijk is om deze emotie volledig uit te schakelen, kan je het met de juiste denkwijze wel sneller laten gaan.

“Steeds als ik iets doe waar ik mij voor schaam, denk ik “Ik leef letterlijk op een ronde bol die ronddraait.”, zegt Liz van The Wizard Liz.  “Het maakt niet uit of iemand arm of rijk is, niemand weet wat hij echt aan het doen is en iedereen probeert dat uit te zoeken. Ook al ben je tachtig, dan ben je nog steeds je leven uit aan het vinden”, vertelt ze verder.

Daarmee wil Liz zeggen dat iedereen zo druk bezig is met zijn eigen leven, dat niemand echt met jou bezig is op de manier hoe jij dat nu denkt. Dus wat is schaamte eigenlijk dan aan het einde van de dag?

Herinner je je iets waarbij iemand ervoor zorgde dat jij je schaamde? Waarschijnlijk is dat niet het geval. Je herinnert je wél iets waarvoor jij je schaamde, maar er is een grote kans dat andere mensen dat niet eens onthouden hebben. Het enige wat je hoort te onthouden, is dat jij de enige bent die jouw ongemakkelijke momentjes nog weet. Dus geen reden om je ervoor te schamen!

Toch heeft schaamte ook een functie

Ondanks schaamte een vervelend gevoel is, probeert het je wel wat te vertellen. Schaamte heeft namelijk een functie. Het kan een signaal zijn dat je buiten de groepsnorm valt. Dat kan komen door de behoefte om ergens bij te horen. Ook kan het je eigen gedrag spiegelen: je schaamt je ergens voor, je hebt spijt of je voelt je schuldig. Op deze manier kan schaamte je ook bij je drijfveren en behoeften brengen. Ze wijzen jou de weg. Zie het dus ook als onderdeel van je persoonlijke ontwikkeling.

Op de juiste manier mee omgaan

Uit schaamte kun je dus ook iets positiefs halen. Toch lijkt de negatieve kant van deze emotie te overheersen. Als het je echt belemmerd, is het verstandig om er mee aan de slag te gaan. Probeer bijvoorbeeld het beeld wat anderen van jou geschetst hebben los te laten of besteed aandacht aan zelfaanvaarding, zelfrespect en zelfcompassie. Dat kan helpen als schaamte bij je voor stress en vermoeidheid zorgt.

Maak jezelf dus niet te druk om die kleine momenten die jij awkward vindt, want anderen zijn die allang vergeten! Merk je dat schaamte je echt belemmerd door bepaalde emoties die erachter verschuilen, is het dus een goed idee om er mee aan de slag te gaan (en dat is niks om je voor te schamen!).

Klaar met het gevoel altijd beter te moeten zijn? Dit is de ‘betterment burnout’