Malu Kirschbaum Psychologie 1 jan 2020, 06:00

Leestijd: 4 minuten

Hoe maak je ruimte voor moeilijke gevoelens?

Pijnlijk, maar wel nodig: ruimte maken voor moeilijke gevoelens. Hoewel het misschien makkelijker is om die gevoelens te onderdrukken, is het geen goed idee. Hoe kun je ook je ‘stomme’ emoties omarmen?

Als we lichamelijk ziek zijn, dan gaan we al snel naar de dokter of nemen we (al die niet natuurlijke) medicijnen. We doen er van alles aan om de ziekte te bestrijden en zelfs te voorkomen. Maar als we boos of verdrietig zijn, dan drukken we dat het liefste weg.

Ruimte maken voor moeilijke gevoelens

We hebben allerlei trucjes om die emoties niet te hoeven voelen en vaak doen we dit zelfs zonder dat we ons er bewust van zijn. Zodra we iets voelen wat een beetje oncomfortabel is, zetten we de televisie aan, gaan we iets eten of hollen we naar de sportschool, om het gevoel maar niet te voelen.

Je kunt ook eens onderzoeken waarom je de neiging hebt om een bepaald gevoel te ontwijken. Is er iets waardoor je – bewust of onbewust – dat gevoel niet kunt verdragen? In plaats van weg te gaan van het gevoel, kun je ook proberen om juist naar de pijnlijke plek toe te gaan en het er te laten zijn, zonder er iets aan te veranderen.

Misschien ontdek je wel dat onder dat gevoel iets heel moois verborgen ligt. Maar hoe doe je dat?

Stop, neem even rust

Zodra je je bewust bent geworden van het gevoel, stop je even. Haal diep adem en blijf bij de woede, schaamte, schuldgevoelens, angst of frustratie. Houd het niet tegen, stop het niet weg en probeer er niet vanaf te komen. Je blijft er nieuwsgierig naar kijken.

Lees ook: De kunst van het accepteren: zo leer je dat volgens een psycholoog

Benoem de gevoelens

Erken dat de moeilijke gevoelens er zijn. Als je je schaamt, kun je dat gevoel specifiek benoemen. Je kunt bijvoorbeeld tegen jezelf zeggen: ‘Ik schaam me hiervoor.’

Accepteer dat wat er is

Als je je schaamt, of er zijn andere moeilijke gevoelens, dan hoef je dat niet te ontkennen. Door de realiteit bewust te omarmen, zal je een gevoel van rust en kalmte ervaren. Zie het als een vorm van zelfcompassie naar je eigen emoties. Daar heb je veel meer aan, dan dat je jezelf gaat lopen straffen en gek maken.

Kijk of je je helemaal kunt openstellen voor het gevoel en mentaal ruimte er omheen kunt creëren. Hierdoor zul je merken dat jij niet je boosheid, je angst of je pijn bént. Je bent veel groter dan dat. Je kunt het omarmen van je moeilijke gevoelens vergelijken met een moeder die haar krijsende kind vasthoudt.

Weet dat het tijdelijk is

Gevoelens komen en gaan. Net als golven in de zee. Laat deze golf er gewoon zijn en kijk geduldig wat ermee gebeurt, tot hij uiteindelijk weer verdwijnt. We nemen onze gevoelens (vooral de negatieve) vaak heel persoonlijk. Maar door er mindful mee om te gaan, leren we om er naar te kijken als mentale golven, die weer voorbij gaan.

Vind je vast ook interessant: Pleidooi voor een ‘voel-je-k*tdag’

Onderzoek en kijk wat je ermee kunt

Als je kalm genoeg bent, kun je dieper in het gevoel duiken en kijken of je kunt begrijpen waar het vandaan komt. Wat heeft dit ongemak veroorzaakt? En is dit wel gegrond? Misschien maak je je onnodig zorgen over iets of iemand. Of misschien heeft een collega vorige week een nare opmerking gemaakt en zit dat jou nog steeds dwars.

Kijk bewust naar het gevoel en bedenk hoe je wilt reageren op wat er gebeurt. Misschien realiseer je je dan dat je gedachten niet ‘echt’ zijn en dat je ze daarom niet zo serieus hoeft te nemen. Het kan ook zijn dat je je gevoelens simpelweg moet omarmen, maar het kan ook zijn dat je (opnieuw) moet reageren op een situatie, die zich heeft voorgedaan in je leven.

Praat erover

Door je gevoelens te delen met anderen, worden ze draaglijker. Je kunt dit met vrienden, vriendinnen of familie doen, want zij kennen jou als geen ander en kunnen vaak een luisterend oor bieden. Vind je dit lastig en kom je er zelf niet helemaal uit? Schaam je dan niet om met een psycholoog of coach te gaan praten. Therapie kan een hele goede oefening zijn om te leren praten over je gevoelens. Het gaat er niet om dat je van die moeilijke gevoelens af komt, maar dat je ze ruimte geeft en er beter mee om leert gaan.

Lukt dit allemaal niet? Wees dan lief voor jezelf en gun jezelf wat meer tijd. En dan mag je best even verdwijnen met een Netflix-serie en een pak koekjes in je hand. Morgen weer een dag!

Dealen met emoties

• Zou ’emoties’ een vak op school moeten zijn?
• Hoe negatieve emoties je juist gelukkiger kunnen maken
• Kinderen en social media: zo leer je ze dealen met negatieve emoties