Redactie Betere wereld 28 jul 2021, 06:00

Leestijd: 6 minuten

10 manieren waarop je het regenwoud kunt beschermen

Regenwouden zijn cruciaal voor het voortbestaan van het leven op aarde, de mensheid inbegrepen. Ze absorberen namelijk koolstofdioxide, helpen het klimaat te stabiliseren en bieden een thuis aan meer dan de helft van ’s werelds plant- en diersoorten, maar ook aan miljoenen Inheemse* mensen. Hoog tijd om het regenwoud te beschermen, en dat kan makkelijker op afstand dan je denkt!

De afgelopen 40 jaar is er meer dan een miljard hectare (een gebied ter grootte van Europa!) aan regenwoud vernietigd, en die vernietiging gaat door. In 12 jaar tijd zijn de ontbossingscijfers in het grootste overgebleven regenwoud ter wereld, de Amazone, niet zo hoog geweest als in 2020.

De voorspellingen voor 2021 zijn alleen maar slechter. Onderzoekers slaan al alarm: een groot deel van de Amazone dreigt een kantelpunt te bereiken en zou kunnen veranderen van regenwoud naar savanne, met alle rampzalige gevolgen van dien.

Het regenwoud beschermen

Inmiddels weten we dat het beschermen en herstellen van bossen de wereldwijde uitstoot met een derde zou kunnen terugdraaien. Waarom wordt er dan niet meer aan gedaan? Tijd om daar verandering in te brengen!

Volgens non-profit organisatie de Rainforest Alliance is het nog niet te laat om de meeste bossen in de wereld te redden, maar dan moeten we wel met z’n allen onmiddellijk actie ondernemen. Natuurlijk ligt daar een belangrijke rol voor bedrijven, overheden en NGOs, maar onderschat niet dat je ook als ‘gewone burger’ kunt bijdragen.

Wat kun je doen?

1. Steun de beschermers van het regenwoud

Inheemse gemeenschappen weten al eeuwenlang hoe belangrijk het is in harmonie te leven met de natuur. Het is bewezen dat daar waar zij de landrechten hebben, regenwoud het beste intact blijft. Dat terwijl ze de dupe zijn van intimidatie, bruut geweld en landroof, omdat ze zich verzetten tegen illegale houtkap of door de oprukkende industriële landbouw- en mijnindustrie.

Steun Inheemse gemeenschappen in hun strijd voor het veiligstellen van hun landrechten via organisaties aan de frontlinie zoals Amazon Frontlines en Amazon Watch. 

2. Organiseer een fundraiser

Steunen kun je ook doen door een fundraiser te organiseren. Denk daarbij aan een sponsorloop, zelfgemaakte productenverkoop (zoals de in Amerika populaire bake sale) of de organisatie van een benefietevenement (zoals een feestje of veiling) waarvoor de opbrengst naar het goede doel gaat.

Klinkt dat allemaal iets te fanatiek? Via Facebook kun je een bestaand goed doel kiezen en voor je verjaardag heel gemakkelijk een inzamelingsactie.

https://www.bedrock.nl/frankrijk-verbiedt-ontbossing/

3. Ga voor minder vlees

Maar liefst 80 procent van de wereldwijde ontbossing wordt veroorzaakt door het vrijmaken van land voor landbouw. Met name de massale productie van vlees en de sojateelt voor veevoer (waar we in Nederland met onze immense veestapel grootverbruiker van zijn) neemt veel ruimte in beslag.

Eén van de meeste directe en tastbare stappen die je kunt nemen, is minder vlees eten, en bij voorkeur zoveel mogelijk plantaardig. De Hippe Vegetariër, Minimalist Baker en de kookboeken van Ottolenghi zijn je go-to’s voor heerlijke vegetarische en veganistische recepten.

4. Kies voor regenwoud-friendly producten

Tropische etenswaren zoals koffie, thee, bananen en chocolade kun je vrijwel niet lokaal geproduceerd kopen. Door te kiezen voor een product met een keurmerk, kun je er in ieder geval van uitgaan dat de boeren en bedrijven in de productieketen stappen ondernemen om een betere toekomst te realiseren voor mens en natuur.

5 x favoriete etenswaren die worden bedreigd door klimaatverandering

De Rainforest Alliance – te herkennen aan het groene kikkerlogootje – staat bijvoorbeeld voor het beschermen van bossen en biodiversiteit en het verbeteren van het levensonderhoud van lokale gemeenschappen. 

5. Shop bewust

Nederlanders gooien jaarlijks gemiddeld 34 kilo eten per persoon in de vuilnisbak. Dat is zonde voor onze portemonnee én voor het milieu. 50 procent van ’s werelds bewoonbare land wordt gebruikt voor onze voedselproductie en daar gaat vaak ontbossing aan vooraf.

Helaas wordt 30 procent van dat land gebruikt om voedsel te produceren dat uiteindelijk wordt verspild. Vraag je eens af, voordat je iets koopt, of je dat product eigenlijk wel nodig hebt. Doe slim boodschappen, leer hoe je bepaalde etenswaren het beste kunt bewaren en kook met kliekjes. Is nog leuk ook!

View this post on Instagram

A post shared by BEDROCK Magazine (@bedrockmagazine)

6. Steun eco-toerisme

Kleinschalig toerisme, waarbij verantwoord wordt omgegaan met de natuur en waarbij de lokale bevolking geld verdient, kan een manier zijn om het regenwoud te beschermen. Wanneer eco-toerisme een bron van inkomsten wordt voor de lokale bevolking, ontstaat er een breder draagvlak om de natuur te koesteren.

Zo geef je advies over duurzaamheid (zonder dat het irritant is)

Denk daarbij aan het boeken van een lokale gids, het kopen van lokale producten of het verblijven in een accommodatie zoals een eco-lodge, waar het draait om de natuur, cultuur en het welzijn van de plaatselijke bevolking.

7. Voer de politieke druk op

In Europa, en daarmee ook Nederland, importeren we op grote schaal producten die zorgen voor ontbossing. Er moet een stevige wet komen, op zowel lokaal als Europees niveau, die bedrijven dwingt om hun productieketens transparanter te maken en ervoor zorgt dat er geen producten meer op de Europese markt komen die gelinkt zijn aan ontbossing en de schending van mensenrechten.

Spoor politici aan dergelijke wetgeving te ondersteunen, door petities te ondertekenen en op partijen te stemmen die zich hierover ontfermen.

8. Daag bedrijven uit

Is je favoriete foodmerk een achterblijver op het gebied van milieu en mensenrechten? Spreek ze aan! Wetgeving (zie hierboven) kan een stok achter de deur zijn om onverantwoord ondernemen tot een halt te brengen, maar het kan even duren voordat die wetten er zijn en het nodige effect hebben.

Must see: deze short movie laat de link tussen vlees eten en ontbossing zien

Door schadelijke praktijken van bedrijven, zoals het kappen van regenwoud, aan de kaak te stellen via petities, social media, of hun klantenservice, kun je de druk opvoeren en bedrijven helpen overtuigen dat het hoog tijd is om te veranderen.

9. Verplaats je geld

Tal van Nederlandse banken (maar ook pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen) financieren bedrijven die zich weinig aantrekken van mensenrechten, milieu en klimaat. Check de Eerlijke Bankwijzer om erachter komen of jouw bank de klimaatcrisis of ontbossing in de hand werkt. Is dit het geval? Spreek je bank dan aan en stap over op een bank die juist positieve impact probeert te creëren met hun investeringen.

De ASN Bank en Triodos zijn volgens de Eerlijke Bankwijzer koploper als het gaat om duurzaam bankieren.

10. Spread the word

Hoe meer mensen weten wat er met het regenwoud en Inheemse gemeenschappen gaande is, hoe groter de kans dat zij hun steentje bijdragen. Voor veel mensen lijkt ontbossing een ver-van-je-bed-show omdat het plaatsvindt aan de andere kant van de wereld, maar via onze consumptie zijn we er allemaal mee verbonden.

Bovendien zullen grootschalige ontbossing en klimaatverandering op den duur een directe invloed hebben op ons eigen leven (en dat van de generaties na ons). over de problematiek en mogelijke oplossingen én share away op je social media!

In het kort

Je hoeft deze punten natuurlijk niet één voor één af te vinken, maar zie dit als een inspiratielijstje waarmee je kunt bijdragen op een manier die bij jou past. Vanzelfsprekend zijn individuele inspanningen niet genoeg om te tij te keren, maar ze hebben wel degelijk nut.

Samen met velen anderen zet je een onderwerp op de agenda van de politiek, het bedrijfsleven, de media en de samenleving. Actie is nodig van onderaf, door gelijkgestemde (bezorgde) burgers, en van bovenaf waarbij bedrijven en overheden gestimuleerd worden voor verandering te kiezen. Samen zetten we dingen in beweging. Sluit je aan?

*We geven voorkeur aan de term ‘oorspronkelijke bevolking of bewoners’, maar hebben in dit artikel gekozen voor ‘Inheems’ om het voor een breed publiek toegankelijk te maken.

Dit gastartikel werd geschreven door Stephanie de Heer van de Rainforest Alliance.