Lisanne van Marrewijk Psyche 26 dec 2019, 06:00

Leestijd: 4 minuten

Handige methodes om te reflecteren op jezelf (en dat wil je)

Reflecteren kan misschien wat zwaar klinken. Als je het woord leest, zie je jezelf waarschijnlijk al in een diep gesprek verstrengeld raken met een psycholoog over de keuzes die je maakt. Maar goed nieuws, dat kan ook anders. Je hebt namelijk helemaal geen ander nodig om te reflecteren op jezelf (wat overigens ook bijzonder logisch klinkt als ik het zo typ). Het enige wat je wél nodig hebt, is een stuk papier en een goede methode die richting biedt bij het reflecteren. En een pen, om het allemaal op te schrijven.

Nadenken over wat je allemaal doet, waarom je dat doet en waarom je bepaalde dingen anders kan doen, helpt je om meer richting te krijgen bij toekomstige keuzes. Als je wilt groeien, is terugblikken en reflecteren noodzakelijk.

Reflecteren voor meer richting

Juist door even stil te staan en na te denken over de afgelopen tijd, komt er ruimte om te groeien. Je staat bewust stil bij de zaken die je doet en het waarom daarvan, wat ervoor zorgt dat je ook bewuster naar de toekomst gaat kijken.

Sluiten de paden die je bewandelt nog aan op de plek waar je heen wilt, het doel dat je wilt behalen?

En gewoonweg voor jezelf opschrijven hoe dat werkt, is vaak de beste methode. “Schrijven is een van de beste en snelste manieren om je issues in kaart te krijgen, op ze te reflecteren, patronen te ontdekken en een dieper inzicht te vergaren,” schreef ook Susan Smith onlangs op Happinez.nl.

Ook interessant: Waarom schrijven je hoofd rustig maakt (met oefening)

Reflecteren methode

Een handige manier om te reflecteren is door het gebruik van een reflectiemethode.

Er zijn verschillende methodes om te reflecteren:

STARR-methode

De STARR-methode ken je misschien wel uit je studietijd. Het is een krachtige methode die wordt gebruikt in interviews (zoals sollicitatiegesprekken, maar ook jouw eindejaarsgesprek).

Men gebruikt de methode om in een vraaggesprek erachter te komen hoe jij in een bepaalde situatie zou handelen. Maar jij kunt ‘m natuurlijk zelf gebruiken tijdens het reflecteren.

• Situatie: Wat was de situatie die zich voordeed? Het project waaraan je werkte?
• Taak: Wat was jouw rol hierin?
• Actie: Hoe handelde je?
• Resultaat: Wat was de uitkomst hierdoor?
• Reflectie: Wat had je beter of anders kunnen doen om tot een (nog) beter resultaat te komen?

Gebruik de reflectiemethode bij bepaalde situaties waarin je goed (of juist niet) hebt gehandeld. Wat was je gedrag en wat had dit tot gevolg? Wat kan je een volgende keer beter doen of wat moet je juist vooral zo blijven doen?

SWOT-methode

Sommige mensen zullen de SWOT-analyse vast wel kennen van hun studie. Een methode die je moest toepassen op een bepaald project of bedrijf om de omgeving te analyseren.

Maar guess what, je kunt de methode ook perfect gebruiken met jezelf als project! Pak er een groot vel bij en schrijf in elke hoek Strengths, Weaknesses, Opportunities en Threats en ga bij jezelf na hoe deze zaken voor jou zijn.

• Strengths: wat is jouw kracht? Waar ben je goed in? Waar vinden anderen je goed in/krijg je vaak complimentjes over?
• Weaknesses: wat zorgt ervoor dat je niet in je kracht staat? Wat kan/wil je nog meer ontwikkelen?
• Opportunities: wat kan jou versterken op dit moment? Welke stappen kan je nemen om dichter bij je doel te komen?
• Threats: waar ben jij goed in en waar wordt dit door verzwakt? Wat staat in de weg van jouw geluk of de weg die je wilt bewandelen?

Must read: Deze 3 dingen staan jouw doelen in de weg

Persoonlijkheidstest

Bij een proces van reflectie ben je bezig om meer over jezelf te weten te komen. Wat ook in dit proces thuishoort, is het ontdekken wat voor type persoon jij bent. Dat klinkt gek, want jij weet natuurlijk als geen ander wie je bent. Maar het is handig om dit ook concreet te maken met de juiste woorden.

Ontdek wat jouw enneagram type is en doe ook ‘s een persoonlijkheidstest, zoals de test omtrent de 8 persoonlijkheidstypen volgens psycholoog Carl Jung of de Big Five. Leer jezelf kennen!

Vraag feedback

Een andere methode die je kunt gebruiken in je reflectieproces is vrij simpel: vraag feedback. Maak je vragen concreet en vraag gewoon aan de mensen om je heen hoe ze op jouw handelen en presteren kijken.

Stel vragen als: ‘Wat vind jij dat ik in situatie x beter had kunnen doen?’ of ‘Wat zijn mijn verbeterpunten in rol y’.

Ook interessant: Op deze manier bereik je wel je doelen (spoiler: maak er een gewoonte van!) en Zo wordt het leuker en nuttiger om doelen te stellen