Annemarie Hartsuiker Duurzaamheid 17 apr 2025, 06:19

Leestijd: 5 minuten

Trek aan de bel! Hoe je weet dat het tijd is om met een professionele hulpverlener te praten

Praten met een professionele hulpverlener is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Het kan voelen alsof je je aanstelt, of je weet niet goed waar je terecht kunt. Soms zijn de wachtlijsten zó lang dat je het bijltje er maar bij neer gooit. En dat is zonde… de psychische zorg is overbelast en dat weerhoudt mensen ervan om tijdig aan de bel te trekken.

“Als je kijkt naar de cijfers dan kunnen we wel spreken van een systeem dat overvraagd wordt gezien de structurele wachtlijsten die maanden tot soms jaren kunnen duren. Er is sprake van een tekort aan professionals, een stijgende vraag naar hulp en bureaucratische belemmeringen binnen de zorgsector” deelt psycholoog Josephine Jankowski met BEDROCK. Josephine is werkzaam bij LMcare en ze houdt zich naast haar werk binnen de GGZ bezig met retreats waar groepsbehandeling gecombineerd wordt met yoga en surftherapie. Wij zijn benieuwd naar haar blik op ons welzijn.

Wanneer kun je terecht voor een professionele hulpverlener?

Jospehine: “Dat ligt eraan. De beschikbaarheid van psychische hulp hangt af van verschillende factoren, zoals de ernst van de klachten, de gewenste vorm van zorg en financiële mogelijkheden. Voor mensen die geen (zeer) specialistische hulp nodig hebben en over voldoende financiële middelen beschikken, zijn er vaak sneller opties beschikbaar. Echter, binnen de vergoede zorg zijn de wachtlijsten vaak lang.

Omdat vergoede zorg voor veel mensen de enige haalbare optie is, staan psychologen die met zorgverzekeraars samenwerken onder grote druk, wat vaak resulteert in lange wachttijden. Naast de reguliere GGZ zijn er ook aanbieders die buiten het verzekerde stelsel werken – waar cliënten meestal zelf voor betalen – of organisaties zoals LMcare, die zoeken naar flexibele betalingsoplossingen.”

Twijfel je of je professionele hulp nodig hebt? Dan kan de online tool van LMcare helpen om meer inzicht te krijgen in je situatie.

Wat kun je doen als wachtlijsten voor een professionele hulpverlener te lang zijn?

“Je kunt altijd contact opnemen met je zorgverzekeraar voor wachtlijstbemiddeling. Zij zijn verplicht om met je mee te denken en zich te houden aan de zogenoemde Treeknormen, die richtlijnen geven voor de maximale wachttijden in de zorg.

Daarnaast is het de moeite waard om te kijken naar alternatieve opties die als eerste stap verlichting kunnen bieden. Denk hierbij aan zelfhulpmodules of begeleiding via de praktijkondersteuner (POH-GGZ) bij de huisarts. Online therapie is daarnaast een goed onderbouwd alternatief en wordt steeds vaker ingezet bij uiteenlopende psychische klachten. Onderzoek toont aan dat deze vorm van behandeling net zo effectief kan zijn als traditionele face-to-face therapie, met als bijkomend voordeel dat de wachttijden vaak korter zijn.”

Is het gevaarlijk dat mensen zich al snel ‘te veel’ voelen?

“We vragen ons allemaal weleens af of we ‘te veel’ zijn voor anderen. Dat is op zichzelf geen probleem; twijfels en onzekerheden horen bij het mens-zijn. De vraag is vooral: hoe vaak speelt dit gevoel op, en wat doet het met je? Als het af en toe langskomt, is dat heel normaal. Maar wanneer het een terugkerend patroon wordt dat je zelfbeeld ondermijnt of je belemmert in je dagelijks leven, is het belangrijk om erbij stil te staan.

Dit gevoel kan samenhangen met onzekerheid of moeite met kwetsbaarheid. Soms blijft het een sluimerende gedachte, maar in andere gevallen kan het leiden tot isolatie, somberheid of zelfs suïcidale gedachten. Terwijl juist het tegenovergestelde – verbinding en steun – kan helpen om uit zo’n negatieve spiraal te komen. Als je merkt dat deze gevoelens vaker opspelen, kan het zinvol zijn om te kijken naar manieren om je steviger te voelen. Soms kan een professionele hulpverlener daarbij een waardevolle ondersteuning zijn.

De reden waarom iemand zich ‘te veel’ voelt, is persoonlijk en zelden eenduidig. Toch kan ik me voorstellen dat de druk op de GGZ ertoe bijdraagt dat mensen sneller denken dat hun problemen niet ‘groot genoeg’ zijn om serieus te nemen. Dat is een zorgelijke ontwikkeling.

Natuurlijk is het belangrijk om te erkennen dat niet ál het psychisch lijden een stoornis is en dat gevoelens van onzekerheid en angst nu eenmaal bij het leven horen. Dit sluit aan (even vrij vertaald) bij het gedachtegoed van psychiaters zoals Dirk De Wachter en Damiaan Denys, die veel in de media hebben gesproken over de onwenselijkheid van het medicaliseren van normale menselijke emoties. Maar dat betekent niet dat mensen zich geremd zouden moeten voelen om professionele hulp te zoeken en over hun worstelingen te praten. Iedereen zou de ruimte moeten ervaren om gevoelens serieus te nemen en, wanneer nodig, de juiste ondersteuning te zoeken.”

Jouw ultieme zelfzorg tip

“Dit is een lastige vraag, omdat zelfzorg voor iedereen iets anders betekent en de uitdaging per persoon verschilt. Als ik één aspect zou moeten benadrukken, dan is dat wat mij betreft het belang van bewuste aandacht en intentie. We leven in een wereld waarin we voortdurend worden blootgesteld aan prikkels en informatie, waardoor onze aandacht voortdurend wordt opgeëist.

Dat kan ervoor zorgen dat je het gevoel krijgt de regie over je eigen leven kwijt te raken. Leren om op een bewuste en constructieve manier met je aandacht en binnenwereld om te gaan – of dat nu via meditatie, schrijven, sport of ijsbadderen is – kan enorm waardevol zijn. Dit is niet alleen een terugkerend thema in mijn behandelingen, maar ook iets waar ik zelf steeds weer bewust mee bezig ben.”

Josephine is psycholoog en werkzaam bij LMcare. Zij houdt zich naast haar werk binnen de GGZ bezig met retreats waar groepsbehandeling gecombineerd wordt met yoga en surftherapie. 

Josephine is enthousiast over het integreren van lichaamsgerichte interventies en cognitieve benaderingen, en heeft verschillende opleidingen gevolgd op het gebied van mindfulness, ayurveda en yoga. 

Meer over therapie:

• Dit is hoe cranio sacraal therapie je helpt helen.
• De voordelen van roodlichttherapie voor jouw huid.
• Djai (30) geeft surftherapie: ‘Na een surfkamp spoelden alle zorgen van me af’.
• Deze vorm van psychotherapie, somatische therapie, verbindt lichaam en geest.
• Lisa kleisen geeft sekstherapie terwijl ze je nagels lakt.

Hoe houd jij je staande naast een partner met een burn-out