Nydia van Voorthuizen Werk 28 okt 2020, 06:00

Leestijd: 4 minuten

Harder, better, faster, stronger: waarom het altijd meer moet in deze prestatiemaatschappij

Gezond-gezonder-gezondst eten, nog vroeger opstaan, meer seks, betere seks, sterker worden, sneller worden, harder werken, langer werken, de mooiste, tofste vakantie, de beste vrienden, de fijnste meditatiesessie ooit. De overtreffende trap lijken we steeds maar weer te willen overtreffen. Het kan tenslotte altijd beter in deze prestatiemaatschappij. De vraag is alleen: vergeten we ondertussen niet gewoon te leven?

‘Kijk mij eens goed bezig zijn!’ schreeuwen de foto’s die rondom de #fitgirl-manie online gegooid worden. De before and afters vliegen je om de oren, samen met hashtags die slaan op het tijdstip dat dit soort doelen behaald worden. Nog voor zevenen de sportschool in, anders verdoe je je tijd in bed. Trainen voor de New York marathon en pochen dat je bij aanvang van het schema nooit verder dan 4 kilometer gelopen hebt.

Prestatiemaatschappij

Maar, kun je je afvragen, waarom doe je het dan eigenlijk? Voor jezelf? Omdat je rennen zo leuk vindt? Of omdat je vindt dat je dit ooit gedaan moet hebben, zodat het van je bucket list kan? Er is geen tijd voor reflectie, het is presteren en weer door met een andere ‘passie’. Een reis naar Azië om jezelf te ontdekken?

‘Passie is een doel op zich geworden, in plaats van een bijproduct van interesse’ aldus neurowetenschapper Jeroen van Baar. Hij schreef een boek over dit onderwerp, genaamd de Prestatiegeneratie en vraagt zich daarin af waar zijn eigen prestatiedrang vandaan komt, maar ook waarom de rest van zijn generatie hier zo mee bezig is.

Ook interessant: Er is meer in het leven dan alleen studeren of werken (begin eens met genieten)

Hij pleit in het boek voor middelmatigheid en bescheidenheid. Niet iedereen kan goud winnen op de Olympische Spelen, dus omarm het idee dat gewoon zijn ook prima is.

Waar het daadwerkelijk omgaat

In deze prestatiemaatschappij zijn we zo gefocust op alles wat moet, dat we soms uit het oog verliezen waar het daadwerkelijk om gaat. En dat zijn niet de likes of complimenten over je nieuwverworven maatje minder, maar eerder of je alleen kunt zijn, niets kunt doen en toch gelukkig bent.

Gelukkig zijn met jezelf zonder continu te moeten verbeteren. Je bent goed zoals je bent en mag je dus ook goed voelen over jezelf. Het mooie aan ons gevoel is namelijk dat we het zelf aan of uit kunnen zetten. Gelukkig zijn is niet iets wat pas mag als je huid helemaal glad is, je de perfecte relatie hebt of wanneer je die ene baan eindelijk hebt: het mag en kan nu op dit moment, wat je ook aan het doen bent en wat je ook zogenaamd bereikt hebt in het leven.

Lees ook: Pillen nemen voor betere prestaties? Take Your Pills of Netflix laat de effecten zien

Als je jezelf pas gelukkig laat zijn wanneer je dat ene doel behaald hebt, wat doe je dan als je dat doel niet haalt? Of wanneer er na dat ene doel direct weer een nieuw doel voor ogen verschijnt? Er is tenslotte altijd iemand die je weer inhaalt.

Jezelf vergelijken met anderen is menselijk, maar waar je vroeger een beperkte sociale kring had om je mee te vergelijken, heb je nu dagelijks een Facebook- en Instagramprofiel vol: Zij is pas echt goed bezig. Zij ziet er echt goed uit. Doodvermoeiend.

Onmogelijk

We willen alles, maar om alles te hebben moeten we onze tijd en aandacht ook in alles steken. Iets wat onmogelijk is. Je kunt echte toewijding niet verspreiden over al je passies en projecten. Volle focus op je werk betekent minder focus op je sport, op je relatie of op jezelf.

Rennend en vliegend die yogaschool in duiken voor een ‘snelle’ meditatiesessie heeft weinig zin als je jezelf zo verliest in alles wat moet. Waar word je nou eigenlijk echt gelukkig van? Zonder dat je er daarna over op hoeft te scheppen hoe gelukkig je er wel niet van wordt? Gewoon iets wat je doet, zonder bevestiging te zoeken of verbetering.

Gun jezelf momenten waarop je precies dat zou kunnen doen, maar vooral helemaal niets hoeft te doen. Of in ieder geval niets nuttigs. Niet bijkletsen met die ene verre vriendin die je al zo lang niet gezien hebt, vooral niet die documentaire kijken die je eigenlijk nog moet zien om erover mee te kunnen praten. Gewoon zitten en je tijd verspillen.

Meer lezen

• Waarom je het grote geluk nooit in de toekomst gaat vinden
• Dit is de (mathematische) formule voor geluk volgens Mo Gawdat
• Hoeveel heb jij al van je bucketlist afgevinkt? Een pleidooi om ‘m weg te gooien!