Voel jij prestatiedruk? GZ-psycholoog Najla Edriouch legt uit wat hiertegen je kunt doen
Prestatiedruk is een vervelend en vaak constant aanwezig gevoel. Veel mensen ervaren die druk. Uit een gezondheidsonderzoek van het RIVM (2022) bleek zelfs een op de drie jongeren mentale klachten te ervaren door de druk om te presteren. Met stress, onzekerheid en andere mentale problemen als gevolg. Het is dus belangrijk om prestatiedruk bespreekbaar te maken, deelt GZ-psycholoog Najla Edriouch met BEDROCK.
“Je kunt prestatiedruk herkennen wanneer je vaak het gevoel hebt dat dingen beter moeten”, legt Najla uit. “Dat hoeft niet meteen slecht te zijn. Prestatiedruk is pas iets negatiefs als het leidt tot overmatig perfectionisme of mentale klachten. Je lichaam geeft dan signalen af dat het niet zo goed met je gaat, zoals stress, slecht slapen, snel geïrriteerd zijn, niet kunnen ontspannen of met tegenzin naar school of werk gaan. Voel jij je ook niet oké? Praat erover. En kijk ook of je wat meer rust kan pakken. Ga lezen, wandelen, koken of doe iets anders waar jij ontspannen en blij van wordt. Niks doen en je af en toe een beetje vervelen, kan soms óók goed voor je zijn.”
Vijf tips om prestatiedruk te verminderen
Schrijf gevoelens op
Als je het spannend vindt om gevoelens bespreekbaar te maken, kan het helpen om op te schrijven wat je wil zeggen. Door het op te schrijven, houd je de regie over wat je vertelt en heb je houvast tijdens een gesprek erover. Het kan ook helpen om te bedenken wat je níet wil zeggen. Je bepaalt zelf wat je wel en niet kwijt wil.
Plan vaste piekermomenten in
Soms is er niet altijd iemand in de buurt waarmee je meteen kunt praten. En dan ga je zelf piekeren. Piekeren is stress hebben, zonder in actie te komen. Het is goed om stil te staan bij je stress, maar niet de hele tijd. Een vast piekermoment om na te denken over je zorgen kan helpen, zodat je er niet continu mee bezig bent. Als je piekert over iets wat je niet kunt veranderen, is het goed om steun of afleiding te zoeken en niet te blijven piekeren. Dit kan anders tot nog meer druk/stress leiden.
Spreek je uit op een manier die bij je past
Wanneer en hoe je praat over je gevoelens is voor iedereen anders. Sommigen vinden het bijvoorbeeld makkelijker om te praten als zij de ander niet aan hoeven te kijken. Bijvoorbeeld door een gesprek te beginnen tijdens een wandeling of in de auto. Anderen praten er weer liever online over via whatsapp. De ene manier is niet beter dan de andere. Kijk wat bij je past.
Omarm emoties
Laat emoties toe. Praten over prestatiedruk lucht op en je kunt de juiste steun en hulp krijgen. Laat je emoties toe in plaats van ze te negeren. Vaak zul je ook merken dat als jij je kwetsbaar opstelt, dit de ander uitnodigt om zijn of haar ervaringen ook met jou te delen.
Vertrouwen is de basis
Kijk bij wie jij je vertrouwd voelt. Het is het belangrijkste dat je je vertrouwd voelt bij degene met wie jij wil praten over hoe je je voelt. En dat je makkelijk met diegene kunt praten. Het hoeft dus niet altijd je beste vriend(in) of één van je ouders te zijn. Als je het fijner vindt, kan het bijvoorbeeld ook een andere (vriend)in zijn of bijvoorbeeld je tante.
Om jongeren meer vertrouwen te geven om over gevoelens te praten, schreven artiesten sor en Tabitha het nummer ‘Het is oké’ waarin ook zij praten over hun gevoelens. “Uiteindelijk wil ik jongeren met dit nummer stimuleren om over hun gevoelens te praten. Ik weet dat je anders alles gaat opkroppen en dan wordt het alleen maar erger”, zegt sor. Tabitha vult aan: “Het is belangrijk te weten dat het oké is om je te voelen zoals je je voelt en dat perfect zijn niet bestaat.” Het nummer ‘Het is oké’ is nu te streamen op Spotify en andere platforms. Meer tips vind je op heyhetisoke.nl
Gedachten zijn krachten: hoe je door visualisatie beter kunt presteren