Malu Kirschbaum Psyche 17 feb 2022, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Hoe worden we beter in het praten over de dood?

Slechts één ding is zeker in ons leven, en dat is dat we allemaal doodgaan. Toch is de dood een groot taboe in ons leven. We praten er liever niet over. Terwijl je daarmee jezelf en je dierbaren tekort doet. Stilstaan bij sterfelijkheid doet mensen namelijk bewuster leven, ook als er geen directe aanleiding is om te denken dat het levenseinde in zicht is.

De dood is onlosmakelijk verbonden met het leven. Dus praten over de dood is eigenlijk praten over het leven.

Niet te vermijden

Uiteindelijk worden we er allemaal mee geconfronteerd, want de dood slaat niemand over. Het is iets dat onophoudelijk gebeurt en misschien wel de grootste impact heeft op je leven. Het verlies van een dierbare is ten slotte de grootste en meest definitieve verandering. Iemand die er was, zal er nooit meer zal zijn. Nóóit meer.

Hoe ga je om met de dood van een dierbare? Een gelukspsycholoog geeft antwoord

Soms voelt dat gewoon te groot om aan te kunnen, te groot om te voelen en te groot om te bespreken. Daarom negeren we het vaak liever. We leven nu en dat voelt als iets wat we hebben, wat we kennen en moeten koesteren. Terwijl het omarmen van afscheid en de dood niet alleen helpt bij de verwerking van verlies, maar ook kan zorgen voor een betekenisvoller leven elke dag.

Doodnormaal

De dood komt op ons pad. Niet alleen door het overlijden van mensen om ons heen, maar ook door gedachtes in ons eigen hoofd. Gedachtes die je misschien ook wilt negeren en waar je al helemaal niet over praat, want we leven nu. Het zijn gedachtes die je angst aanjagen en je ongemakkelijk laten voelen. Gedachtes die je tegelijkertijd kwetsbaar en eenzaam maken.

Zo kijkt het boeddhisme naar het leven en de dood (en wat wij daarvan kunnen leren)

We kunnen de dood niet voorkomen en die gedachtes ook niet. Daarom kunnen we ze maar beter niet wegstoppen. Het helpt juist als die gedachtes er mogen zijn, en onderzocht en besproken mogen worden.

Hoe fijn zou het zijn als we een veilige ruimte konden creëren om over de dood te praten, alsof het dóódnormaal was?

Leren omgaan met het ongemak

Dat is iets wat we moeten leren, want dat leer je niet op school. Het overkomt je meestal gewoon en pas als er een noodzaak is en je niet anders kan, moet je praten over de dood. Maar hoe leer je dat dan? Want als de dood bij het leven mag horen, is het leven misschien ook meer in balans en meer waard.

Ook interessant: De dood bespreekbaar maken, hoe doe je dat?

Het klinkt simpel (en dat is het waarschijnlijk niet), maar de enige manier om het te leren is door het te doen: door de dood bespreekbaar te maken. Door te leren omgaan met het ongemak, om zo ook te kunnen omgaan met het verdriet. Het verdriet waar jij of mensen om je heen misschien wel elke dag mee te moeten leven.

In het licht

Door de dood bij het leven te betrekken, hoef je er niet alleen mee te worstelen. Of als je weet dat iemand ermee worstelt, kun je er ook voor diegene zijn. Als het niet iets vaags hoef te blijven, kunnen we leren om ermee om te gaan en elkaar te helpen. De dood mag er zijn, tot in detail, zonder dat het er iets verbloemd hoeft te worden.

Dat zal misschien nog heel lang oncomfortabel voelen, en dat is oké. Juist door de dood uit de donkerte te halen en op een veilige plek in het licht te zetten, kunnen we erover praten en ermee leren omgaan. Juíst nu we leven.