Lisanne de Vaan Welzijn 12 jun 2023, 06:00

Leestijd: 5 minuten

Een pilletje in plaats van alcohol: is dat nou zo’n ramp?

We feesten er regelmatig op los. Hoe, dat is voor iedereen anders. De een kiest voor een nuchtere party, of drinkt 10 bier (of giet zich vol met sterke drank) en de ander neemt een pilletje. Vraag je mensen wat de ‘beste’ keuze is tussen de twee kwaden (we laten de nuchtere optie even achterwege), dan zal de meerderheid zonder twijfel voor alcohol kiezen. Maar is dit terecht?

Alcohol wordt al zo lang gedronken, dat het inmiddels helemaal geaccepteerd is. Op xtc daarentegen, heerst nog een taboe. De drug is pas aan het einde van de jaren ’80 in beeld gekomen en wordt sindsdien vooral gebruikt in de partyscene. Het grootste verschil: alcohol is legaal, en xtc is dat niet. Moeten we daar de conclusie uit trekken dat een pilletje slechter is dan alcohol?

Drinken versus snoepen

Bij alle (genots)middelen is er kans op schade. Eerder schreven we op Bedrock over de effecten van alcohol op je lichaam. Hierin stellen we dat het tijd is om de consequenties van het nuttigen van alcohol serieuzer te nemen, mede omdat de gezondheidsrisico’s van alcoholgebruik (met name bij jongeren) zo worden onderschat.
Lees ook: Hoe ga jij met Dry January? 8 cruciale tips om droog de maand door te komen
Met alcohol nemen we het niet zo nauw. Een biertje op het terras, een wijntje bij het diner en vooruit, tijdens het uitgaan nog wat shotjes tequila. De barstende hoofdpijn en de trillende handjes nemen we een dag later op de koop toe. De avond was tenslotte wél heel gezellig.

Horen we dat iemand op een feestje een pilletje heeft genomen, dan is dat opeens levensgevaarlijk en ook nog eens ontzettend dom. Veel mensen kiezen er dan ook voor om wel alcohol te drinken, maar niet in de snoeppot te graaien. Je zou het kunnen vergelijken met de welbekende NEE/JA sticker op de brievenbus: géén pilletje, wél een fles wodka.

Ja tegen mdma

David Nutt – hoogleraar aan het Imperial College Londen en voormalig hoofd van het wetenschappelijk adviesbureau van de Britse overheid – deelt een ander standpunt. In een interview met Brandpunt zegt hij het volgende: “Neem komend weekend liever een pilletje dan bier”. Eh, pardon? Heeft hij enig idee wat hij zegt?

Ja, dat heeft hij zeker. Voordat Nutt werd ontslagen door de voormalig premier van het Verenigd Koninkrijk deed hij onderzoek naar de gevaren van drugs, waarbij hij heeft gekeken naar twee zaken: schade voor de gebruiker en schade voor de samenleving.

Ook interessant: Legalisering van XTC: wel of niet een goed idee?

In beide gevallen blijkt alcohol slechter te zijn dan xtc, waarvan hij de gevaren ‘overzichtelijk’ noemt. Zo stelt hij in het interview: “Dronken mensen verbouwen elkaar en de hele tent, terwijl mensen die een pilletje nemen steeds liever worden voor elkaar.”

Ook Wim van den Brink – hoogleraar verslavingszorg – stelt dat het gevaar van xtc nogal overdreven wordt. “In het ranglijstje drugs hoort de bekende dancedrug niet bij de meest enge, maar bij de minst enge soort. Het is nog geen geaccepteerde gedachte, maar het is relatief onschuldig”. Zo stelt hij in het AD dat xtc nauwelijks verslavend is, terwijl alcohol dit wel is. Bovendien is de kans op een overdosis nihil.

Wat het volgens van den Brink wel kan doen? “Aangezien het bedoeld is als oppepper, kan xtc tot slapeloosheid leiden. Ook blijkt het geheugen na gebruik iets minder goed te zijn. Maar die uitwerking hebben bijna alle genotsmiddelen, waaronder ook alcohol.”

Must read: Het eerste bewijs dat kleine beetjes psychedelische drugs je écht creatiever maken

De rol van de media

Beide hoogleraren kunnen de gevaren van xtc dan wel overzichtelijk noemen, maar dat neemt niet weg dat veel mensen xtc eng vinden. En dat is ook helemaal niet gek; jaarlijks zien we op het nieuws dat er iemand is overleden door toedoen van xtc-gebruik. Alleen al in 2014 waren er 3 doden tijdens het Amsterdam Dance Event. Is de angst reëel?

Volgens Nutt schept de media geen goed beeld van de realiteit. Incidenten met xtc worden in de media hysterisch uitvergroot, stelt hij. Van problemen met alcohol maken ze zelden melding. En dat terwijl er meer mensen overlijden aan de gevolgen van (overmatig) alcoholgebruik. “Mensen drinken meer én vaker dan dat ze een pil slikken. We zien het alleen niet altijd in de media terug, omdat we allemaal alcohol drinken. Het is zo gewoon voor ons.”

Alcohol eruit, pilletje erin?

Betekenen de bevindingen van deze heren dat we de biertjes voortaan moeten laten staan, en massaal los moeten gaan op de xtc? Lijkt me niet. We willen drugsgebruik in geen enkele vorm aanmoedigen. Wat we wel willen, is een bewustzijn creëren.

Vind je vast ook interessant: Een pilletje op een festival lijkt steeds normaler, maar hoe duurzaam is het eigenlijk?

Kijk je regelmatig te diep in het glaasje, dan is het naïef om te denken dat het allemaal zo erg niet is (want je neemt toch geen pilletje?). Beide vormen van drugsgebruik zijn slecht voor je, maar – mits er verantwoord mee wordt omgegaan – dus ook geen ramp.

Praten over XTC

Nu begint ook langzaam de politiek open te staan om XTC op z’n minst bespreekbaar te maken. Tweede Kamerlid Kathalijne Buitenweg (GroenLinks) vertelt aan tafel bij PAUW dat ze wil dat de productie van XTC onder de regie komt van de overheid en zo uit het criminele circuit wordt gehaald. Daar is veel commotie over ontstaan. Onder andere de hoofdofficier van Amsterdam Nicole Zandee heeft laten weten niet eens te zijn met het soepeler maken van XTC.

In de snoepwinkel

Ook Van den Brink is van mening dat het veel beter zou zijn als de overheid xtc, net als cannabis, reguleert. Wanneer er xtc-shops zouden zijn, stelt van den Brink, dan zou je slechte en te sterke pillen kunnen weren. Want die zijn wél (levens)gevaarlijk.

Ook Nutt pleit voor een relatief rationeel marktsysteem voor drugs die minder schadelijk zijn. “Reguleer verkoop via apotheken, zodat we kunnen controleren dat de dosis niet te hoog is en er geen schadelijke stoffen bij zitten. En alcohol moet je marginaliseren. Want nogmaals: het is giftig, veel giftiger dan we durven toegeven. Als alcohol nu ontdekt zou worden, zouden we het benaderen als GHB en het verbieden.”

Meer lezen over de invloed van alcohol?

• Dit zijn de effecten van alcohol op je lichaam (waarschijnlijk erger dan je denkt)
• 10 redenen waarom (soms) stoppen met alcohol drinken goed voor je is
• Leven zonder alcohol: de nieuwe trend?