Ronne Theunis Editorial 30 jan 2018, 06:00

Leestijd: 4 minuten

Papadag is zó 2017: hoe de term onbedoeld van betekenis veranderde

Kon een jonge vader voorheen nog rekenen op schouderklopjes en katzwijm (niets zo aantrekkelijk als Man Met Baby) als hij vertelde dat hij op woensdag papadag had, tegenwoordig valt hem slechts hoon ten deel. En deze hoon betreft dan niet de indeling van zijn vierdaagse werkweek, maar de formulering ervan. Waar de term ‘papadag’ vroeger gebruikt werd om de zorgtaken van progressieve, geëmancipeerde vaders aan te duiden staat het woord nu juist symbool voor een achterhaalde (want traditionele) huishoudelijke rolverdeling waarbij mama 24/7 voor de kinderen zorgt maar papa -de held- daarvoor een speciale dag heeft ingericht.

Het woord ‘papadag’ is een doorn in het oog van veel hedendaagse moeders én vaders die het niet meer dan normaal vinden dat de zorg voor de kinderen anno 2017 gelijkwaardig wordt verdeeld over beide ouders. Daar is dus ook geen speciale terminologie voor nodig: er is immers ook geen mamadag. Of in ieder geval niet zo wijd verspreid of gangbaar als de mannelijke versie: er zijn vermoedelijk weinig vrouwen die bij een sollicitatiegesprek zeggen dat ze graag een ‘mamadag’ willen waar ze een parttimedag bedoelen (en dat de baas dan zegt dat ze dat heel vooruitstrevend vindt).

Herziening

Hoog tijd dus voor herziening van de term ‘papadag’. Tijdens het debat ‘Nooit Meer Papadag’ (over vaderschapsverlof en betrokken vaderschap) dat vorige week plaatsvond in De Balie in Amsterdam presenteerde schrijver en absurdist Ronald Snijders een aantal alternatieven.

Hij merkte allereerst op dat ‘papadag’ voor kinderen ook best verwarrend kan zijn, als het wordt uitgesproken als ‘papa daaag’: gaat papa nou weg of blijft hij thuis? Snijders opperde benamingen als ‘probleemdag’ (“het probleem dat mama er niet is”), ‘baaldag’ (“als je hele stomme kinderen hebt”) en ‘feestdag’ (voor als je juist hele leuke kinderen hebt). Interessante opties voor ouders die voor hun zorgdag op zoek zijn naar een geschikt woord dat even progressief is als hun huishouden waarin gendergelijkheid hoog in het vaandel staat.

Maar hoe vooruitstrevend de huidige generatie jonge ouders ook mag zijn, ze beweegt zich in een maatschappij die iets minder grote sprongen maakt. Zelfs het moderne (to say the least) Google bekent kleur als hij (zij?) bij de zoekterm ‘vaderschap combineren met werk’ met indringende rode letters vraagt of je soms bedoelde: ‘moederschap combineren met werk’. En ook juist instellingen die draaien op het verzorgen, opvoeden en ontwikkelen van de nieuwe generatie lijken vaak te leunen op de traditionele moederschapsideologie waarin de moeder hoofdverantwoordelijk is voor de zorg voor de kinderen.

Kinderdagverblijf

Een greep uit eigen en gehoorde ervaringen: de nieuwsbrief van de crèche die (ondanks herhaaldelijk verzoek) alleen naar moeder gemaild wordt, de oproep voor ‘luizen- of overblijfmoeders’, de kook/was/haal/breng-hulp die vader aangeboden krijgt als moeder een paar dagen weg is en de taart (!) die de leidsters bakten voor de vader die zijn kinderen kwam brengen toen zijn vrouw op vakantie was.

Of de docent van de cursus Time Management die bij een blik op de dagindeling van een vader (7.00u fles, 8.30u crèche, 9.00u kantoor) hardop vroeg of de betreffende cursist misschien alleenstaande vader was? Onnodig te vermelden dat deze vraag niet werd gesteld aan de vrouwelijke cursisten die hun dag ook begonnen waren met fles en crèche. En wat te denken van de vraag of ‘papa op de kinderen past’? (sic) als je met een vriendin aan de bar zit, of de goedbedoelde interesse in ‘hoe je dat nou allemaal combineert?’.

Want goedbedoeld is het heus. Werken en zorgen zijn verantwoordelijke en intensieve taken, zeker als je ze combineert. En wat maken achterhaalde opvattingen eigenlijk uit als je een schouderklopje (of hulp) krijgt omdat je inderdaad het eten op tafel, de kinderen in bed én die belangrijke opdracht binnengesleept hebt? Maar dan wel zonder onderscheid in papadagen en mamadagen. We’re in this together.

En als je een hele dag voor één, twee of (in geval van ondergetekende) drie kinderen zorgt komt papa óf mama als individu sowieso erg weinig aan bod. Papadag, in de oorspronkelijke betekenis, is dan ook niet te verwarren met het meer eenzijdige en ontspannen concept van vaderdag. En aangezien we nou eenmaal thuis zijn om voor de kinderen te zorgen, is de eenvoudige aanduiding ‘kinderdag’ wellicht het meest on point. Dat klinkt als hard werken met een vleugje feest, en het is genderneutraal. Zó 2017.

Meer lezen

Waarom jonge vaders steeds minder gaan werken.

Niets meer missen van Bedrock?

Like hier onze Facebook-pagina en blijf up to date. Of schrijf je in voor de Bedrock-nieuwsbrief.