Annemarie Hartsuiker Duurzaamheid 11 jul 2024, 08:47

Leestijd: 5 minuten

Annemarie van BEDROCK ging naar oyster heaven en het is niet wat je denkt

Oyster heaven! Wat een mooie naam, dacht ik toen ik werd uitgenodigd voor een perstrip naar Yerseke met Purina. De hemel voor oesters en in mijn verbeelding was het iets met héél veel oesters eten. En daar draait het indirect wel om tijdens dit korte bezoek, alleen gingen we geen oesters eten.

Sterker nog: we zijn er omdat we als mens zomaar de hele oceaan leegeten. In de UK werden er in 1864 al zo’n 450 oesters per jaar gesnackt en in Nederland zullen het er ook aardig wat zijn.

In Nederland worden er jaarlijks zo’n 23 miljoen oesters geproduceerd, iets meer dan een oester per persoon. En dan hebben we niet meegeteld dat oesters ook geëxporteerd worden. Kun je nagaan dat we niet alles weg kunnen happen uit de zee mits er maatregelen komen.

Ondergedompeld in het Ocean Restoration-programma

We begonnen dit unieke, maar ook nodige bezoek bij Sint Anna, een B&B in Yerseke waar het gemoedelijk en goed verzorgd is. In een smaakvolle, opgeknapte kerk bevinden zich ruime slaapkamers, word je voorzien van een uitgebreid ontbijt en is er een ruimte voor presentaties en bruiloften. Wat mij betreft een goed begin van de dag met een leuke groep.

Oyster heaven voor herstel oesterriffen

Omdat mensen nou eenmaal graag oesters eten en er sprake is van vervuiling van de Noordzee, is er wereldwijd nog maar 15 procent van de oesterriffen overgebleven. En dat heeft een grote impact op het ecosysteem in de oceanen. Want wist je dat…

• Oesterriffen een van de meest natuurlijke en kosteneffectieve manieren is om overtollig stikstof uit de oceanen te verwijderen?
• Het water in de Noordzee ooit helder en transparant was, mede door de oesterriffen?
• Oesterriffen vroeger namelijk 20 tot 30 procent van de Noordzeebodem bedekten?
• Oesters een geschikte harde ondergrond nodig om zich aan te hechten alleen deze is verdwenen van de zeebodem.

De ecosystemen van de oceaan spelen een cruciale rol voor het milieu en de afgelopen decennia hebben we een groot deel ervan vernietigd. Daar schrok ik van, maar na ons bezoek aan de oesterkraamkamers en gefabriceerde oesterriffen, was ik toch iets positiever gestemd.

We werden namelijk meegenomen door George Birch, oprichter van Oyster Heaven en oceaanliefhebber pur sang. Hij groeide op in Engeland, waar hij een foto vond van vroeger. Op dit plaatje was de kust bedekt met oesterriffen en op diezelfde plek is daar nu niks meer van over. “Oesters waren toen een van de belangrijkste eiwitbronnen en staan bekend om het verhogen van het libido. Mensen dachten niet na over de klimaatimpact die het eten van oesters had”, deelt George tijdens de rondleiding. Het massaal verdwijnen van de oesters, maakte zo’n grote indruk op George dat hij besloot om het hef in eigen hand te nemen. Hij stopte met zijn corporate baan en zet zich nu in voor het uitzetten van oesters en herstel van oesterriffen.

Tijdens ons bezoek nam George ons mee naar zijn project: met door babyoesters bezette kleiblokken. Kleiblokken zijn van natuurlijk afbreekbaar materiaal en oesters kunnen zich er goed op settelen. Het is nodig om oesters in grote hoeveelheden uit te zetten, omdat maar een klein deel van de babyoesters het overleeft. Dat is normaal en om resultaat te boeken, overleven er nog steeds genoeg oesters van de miljoenen die worden uitgezet.

“Een zwangere inheemse oester kan wel 1 miljoen eieren produceren, daarvan overleven 500.000 larven en uiteindelijk zullen daar 250 oesters uit voortkomen .Hiervan overleeft 70 procent het tot ze volwassen zijn. Deze overlevende oesters zullen zelf ook al snel weer kinderen produceren. Dus met de juiste omstandigheden is het populatieherstel snel te bewerkstelligen en daar kan Oyster Heaven voor zorgen” deelt George met ons.

Babyoesters zijn kwetsbaar

De grootste vijand van de oester zijn krabben. Deze smullen, net als de mens, heerlijk van kleine oesters. Als de oesters groter zijn, hebben ze geen last meer van de krab. “Dan overleven ze het wel en zijn ze te groot als voer voor de krabben”, zegt George. “Alleen moeten ze eerst groot zien te worden en daarom zetten we gigantische hoeveelheden babyoesters uit.” Om de oesters in de Noordzee uit te zetten worden lokale vissers ingezet.

De productie van grote aantallen biologisch afbreekbare kleiblokken en het uitzetten van de oesters zijn de grootste kostenposten. Daar is geld voor nodig. Het idee van George is eenvoudig, maar enorm effectief. Daarom krijgt hij support.

Herstelwerkzaamheden ondersteund door Purina Europe

Zonde, want oesters vervullen een nuttige functie. Een oester kan wel 200 liter water per dag filteren en onder meer stikstof uit oceanen halen. Bovendien zijn de riffen een leefgebied voor zeedieren.

Herstelwerkzaamheden voor de oceaan worden ondersteund door Purina Europe, een producent van dierenvoeding. “We zijn er erg trots dat we het Ocean Restoration programma kunnen lanceren. Nu de biodiversiteit in de oceanen drastisch afneemt, zijn gezamenlijke inspanningen belangrijker dan ooit”, benadrukt Kirsten van der Sluijs, Brand manager Purina & Sustainability lead Nestle Nederland.

“Purina wil een bijdrage leveren aan het herstel van deze biodiversiteit die ook onderdeel is van onze toeleveringsketen. Daarom trekken we samen op met onze partners om op grote schaal te werken aan het herstel van leefgebieden in de oceanen van Europa.” 

Na dit verhaal was ik heel benieuwd naar George zijn mening over het verorberen van oesters. Mag dat dan niet meer? Volgens hem kunnen we dat gewoon blijven doen. Alleen is het wél belangrijk om de oesterriffen te herstellen. Anders gaat het wat hem betreft de verkeerde kant op.

Dit artikel is een samenwerking met Purina Europe.

Wow: dít is de oorzaak van Dead Zones in de wereld (waar nauwelijks leven te vinden is)