Snel overprikkeld? Zo geniet je deze zomer tóch van een festival
Het festivalseizoen van 2023 is al even bezig. Leuk voor die duizenden mensen waarbij feesten in het bloed lijkt te zitten, maar er is ook een andere kant van de medaille. Genoeg mensen die namelijk wel graag naar een festival wíllen, maar te snel overprikkeld raken om daadwerkelijk een dag of weekend lang te feesten.
Als er één plek op de wereld is waar je snel overprikkeld raakt, dan is het wel een festival. Overal mensen, meerdere podia, heel veel muziek, lampen, warmte, weinig slaap… Deze opsomming zorgt ervoor dat mensen die snel overprikkeld raken, niet zo snel naar een (meerdaags) festival willen. Dat is in veel gevallen onterecht, want een festival bezoeken zonder er te veel last van te hebben, kan prima. Als je maar de juiste voorbereidingen treft. Niek Rosens, GZ-psycholoog en directeur van Psycholoog op afstand, geeft tips.
Zo ontstaat overprikkeling
Wil je weten hoe je minder overprikkeld raakt op een festival, dan is het fijn om eerst te weten hoe overprikkeling eigenlijk ontstaat. Volgens Rosens komen er de hele dag ontelbaar veel prikkels op ons af. Op een normale dag zijn dat er al gigantisch veel, op een festivaldag zijn het er nog veel meer. Denk aan geluid, geur, kleuren, stemmen.. Je hersenen kunnen slechts op enkele prikkels een focus leggen, maar de ene persoon kan dat beter dan de ander.
Wie snel overprikkeld raakt, heeft een minder groot filter voor prikkels dan iemand die hier geen last van heeft. Om een festival rustig door te komen, is het dus zaak om die filter te vergroten en versterken. Rosens: “Zo’n filter moet je zien als een spier: je kunt ‘m trainen om beter te worden. In dit geval gaat het om het trainen van je aandachtsspanne. Hoe beter je je aandacht immers op één prikkel kunt focussen, hoe minder snel je overprikkeld raakt.”
Het geheim om die filter sterker te maken? Dat zit ‘m in meditatie en ademhalingsoefeningen. Hoe vaker en langer je dit traint, hoe minder snel de overprikkeling volgens Rosens optreedt.
Snel overprikkeld? Festival-tips van een psycholoog
Bezoek je deze zomer nog een festival, dan heb je aan die langetermijn-oplossing echter weinig. Gelukkig zijn er ook quick fixes en voorbereidingen die je kunt treffen. Tip nummer één? Rosens zweert bij het aanschaffen van goede oordoppen. “Niet alleen om je oren te beschermen tegen hard geluid, maar ook om je hersenen (iets meer) rust te bieden. Om diezelfde reden is een zonnebril een goede. Die werkt als een filter waardoor alles wat je ziet minder heftig aankomt.”
Verder is zorgen voor een goede basis essentieel. Wat de psycholoog daarmee bedoelt? Goed slapen, genoeg drinken, voedzaam eten. “Als dat op orde is, ben je mentaal rustiger en is genieten op een festival eenvoudiger.” Bij de juiste basis hoort volgens hem ook het juiste gezelschap. Bezoek een festival met vrienden die weten dat jij soms rust nodig hebt en houdt ze op de hoogte van jouw gevoelens.
Dan is er nog die onvermijdelijke tip: wees voorzichtig met drank en drugs. Hoewel Rosens snapt dat er nou eenmaal wordt gebruikt op een festival, waarschuwt hij om niet ter plekke te experimenteren wanneer je weet dat je snel te veel prikkels binnen krijgt. “Doordat je het effect nog niet kent, is de kans aanwezig dat je dubbel overprikkeld raakt. Houd het bij wat je al kent en bewaar experimenteren voor een rustige omgeving,” aldus de psycholoog.
Wat je kunt doen als je toch overprikkeld raakt op een festival
Ben je, ondanks de voorzorgsmaatregelen, toch overprikkeld geraakt door alles wat je om je heen ziet en hoort? Raak dan niet meteen in paniek, maar bedenk dat die prikkels ook weer kunnen verdwijnen. Rosens adviseert om een time–out te nemen en een hangmat of andere relaxte plek op te zoeken. Niet alleen, maar met een vriend of vriendin waarbij je je kwetsbaar durft op te stellen. “Kom je na die time-out tot de conclusie dat het echt te veel voor je is en je liever naar huis gaat, doe dat dan zonder schaamte.” Er komt wel weer een nieuw festival aan, heus.