Waarom je op latere leeftijd soms ineens last krijgt van allergieën
Ik weet het nog goed: ik zat op de middelbare school in het klaslokaal en ineens kreeg ik jeuk. Op m’n gezicht zat ineens een muggenbult-achtige plek die zó jeukte dat ik dacht geprikt te zijn door een mug. Toen ik de bultjes steeds vaker kreeg, ging ik toch maar naar de dokter. Wat bleek? Ik had een allergie. Ineens.
Ieder mens schijnt standaard zo’n 7 tot 8 allergieën te hebben, vertelde de dokter mij toen. Ik bleek er 11 te hebben. Joepie. Die standaardallergieën zijn geen allergieën waarvan je last krijgt zoals de muggenbulten die ik op m’n wangen, kaak en nek krijg of dat je keel opzwelt zoals iemand met een pinda-allergie. Vaak zijn het subtiele allergieën waar je amper wat van merkt. Toch kan je plotseling een heftige allergie oplopen. Een vreemde kwaal als je het mij vraagt. Hoe zit dat?
Hoe werkt een allergie eigenlijk?
Een allergie begint wanneer je lichaam iets onschuldigs ziet – zoals pollen of dieren – als een bedreiging. Je immuunsysteem reageert daarop en laat stoffen zoals histamine vrij om deze bedreiger aan te vallen. Maar deze stoffen zorgen óók voor andere (nogal irritante) symptomen, en dat noemen wij een ‘allergie’.
Dit vind je vast ook interessant: Allergieën en hooikoorts: bestrijd ze met deze natuurlijke producten
Typische kenmerken van een allergie zijn niezen, kriebel (of zeg maar gerust, jeuk), netelroos en zwelling. Wanneer één van je ouders last heeft van allergieën, vergroot dat de kans dat jij een allergie krijgt, aanzienlijk. Daarnaast speelt je omgeving natuurlijk ook een rol. De klimaatverandering zorgt bijvoorbeeld voor meer pollen in de lucht.
Een plotselinge allergie
Maar hoe kan het dat je ergens ineens allergisch voor wordt of misschien meer allergisch dan je al was? Dokter Purvi Parikh vertelt aan SELF dat een allergie kan verergeren naarmate je er vaker aan wordt blootgesteld. Het tegenovergestelde komt ook voor: dat een allergie met de jaren minder wordt. Het is lastig te voorspellen wanneer dat het geval is.
Zijn we te schoon?
Dan is er een theorie die beweert dat we tegenwoordig te schoon zijn waardoor we vatbaarder worden voor ziektes en allergieën. De meesten douchen dagelijks, maar dat is eerder iets wat wij zélf nodig vinden, dan dat het echt nodig is. In dit artikel lees hoe dat zit. Het is natuurlijk een feit dat we tegenwoordig minder onder de aarde en viezigheid zitten dan vroeger. Ons immuunsysteem krijgt tegenwoordig een stuk minder vaak te maken met goede bacteriën, die ons weer beschermen tegen allergieën.
Must read: Mensen met astma en allergieën hebben vaker psychische stoornissen
Is het écht zo dat we zo schoon zijn geworden in de laatste eeuw dat ons lichaam niet meer leert te vechten tegen bacteriën en dat we daarom opgezadeld zitten met een waslijst aan allergieën? Arts Parikh adviseert ouders in elk geval om niet als een bezetene alles voor je kinderen schoon te maken. “Je hoeft niet elke keer de fonspeen te desinfecteren als ‘ie op de grond valt,” vertelt ze. “Sommige van die bacteriën zijn namelijk goed voor de bescherming tegen allergieën.”
Stad versus natuur
Uit onderzoek blijkt dat ook je omgeving veel invloed heeft op je kans op allergieën. Mensen die in een stad wonen hebben significant meer last van allergieën, dan mensen die niet in een stad wonen. Een logische verklaring is dat je in de stad dichterbij snelwegen woont en de uitlaatgassen je neus en longen gevoeliger maken, verklaart Parikh. “Als je van het platteland naar een grote stad verhuist, zul je niet ineens last krijgen van allergische reacties, dat zou zomaar twee jaar kunnen duren.” Het lichaam moet een ‘indringer’ (lees: bacterie) eerst een paar keer kunnen ‘lezen’ voordat het op de bacterie reageert met een allergie.
Toch komt een allergie op latere leeftijd niet vaak voor. Toch het geval? Grote kans dat het schelp- en schaaldieren zijn, schrijft Parikh. Guess what: dat is één van mijn 11 allergieën. Waar dat door komt? Het is vaak een combinatie genetische aanleg, de omgeving en een flinke dosis pech.
Tip: houd je darmflora in balans
Een ‘oplossing’ is te zoeken in bewerkte voedingsmiddelen vermijden, deze verstoren namelijk de balans tussen goede en slechte bacteriën in onze darmen. Als deze zo uit balans zijn, kan het lichaam gaan reageren met een immuunreactie. Sommige onderzoeken laten zelfs zien dat het opnieuw herstellen van bacteriën in de darmen, allergieën zouden voorkomen.
Probiotica helpt om je darmflora in balans te houden. Denk aan het gefermenteerde theedrankje kombucha, zuurkool of kimchi.
Luister nu ook naar Bedrock
Ben je – net als wij – op zoek naar geluk en probeer je je quarterlifecrisis zonder al te veel kleedscheuren door te komen? Dan is onze podcast Bedrock Talks een perfecte match voor jou! Rosa en Lisanne interviewen in de eerste aflevering expert en gelukspsycholoog Josje Smeets.
Spoiler: ze vertelt waar geluk allemaal mee samenhangt en wat je vooral wel en níét wilt doen. Luister je mee?
Tip: Luister en volg Bedrock Talks via Spotify en iTunes & Apple Podcasts!