Marloes Graat Relatie 10 nov 2022, 10:44

Leestijd: 5 minuten

Zó ga je het beste om met een narcistische collega in je team

Heb je te maken met een narcistische collega of baas op je werk en lijkt het erop dat hij of zij voorlopig niet gaat vertrekken? Dat is pittig en energiezuigend, maar met deze 11 tips leer je jezelf te beschermen en hoe je het beste kan omgaan met een narcistische collega. En ja duidelijke grenzen stellen hoort daar zeker ook bij.

We schreven al eerder wat een narcist is en hoe je een narcistische collega op je werk herkent. Heb jij er één in je team of afdeling zitten op je werk?

Balen, maar met deze elf tips leer je wat voor manipulatietechnieken een narcist gebruikt, zodat je er beter mee kan omgaan en er niet intrapt.

Tips voor omgaan met een narcistische collega

En creëer je voor jezelf een veilige werkomgeving.

1. Leer hoe gaslighting werkt

Gaslighting is een manipulatietechniek om mensen te laten twijfelen aan de realiteit. Gaslighting technieken die een narcist gebruikt zijn liegen, ontkennen dat ze iets hebben gezegd, manipuleren en naar beneden halen.

Jezelf inlezen over hoe gaslighting werkt, kan helpen om je minder verward of overrompeld te voelen door het gedrag van een collega. We schreven al eerder een artikel over hoe je gaslighting kan herkennen.

2. Neem dingen niet persoonlijk

Narcisme heeft niks met jou te maken en alles met de persoonlijkheid en onrealistische verwachtingen van de narcist. Begin dus niet te twijfelen aan jezelf of dingen op jezelf te betrekken.

Zo herken je een narcistische collega (en dit is lastiger dan je denkt)

Dit zorgt alleen maar voor frustratie, boosheid en zelfverwijten. Mocht je in een discussie raken met een narcist, bedenk dan het niet jouw schuld is. Sta boven de discussie en herinner jezelf er aan met wie je te maken hebt.

3. Stel realistische verwachtingen

Nieuwe week: nieuwe ronde, nieuwe kansen! Het siert je om positief te blijven en te hopen dat je narcistische collega vandaag meer verantwoordelijkheid neemt of meer compassie voor andere toont. Maar voorkom dat je nog meer frustratie en wrok krijgt tegen je collega door onrealistische verwachtingen te hebben.

Probeer je in plaats daarvan te concentreren op het accepteren van je collega zoals hij of zij is. Hij of zij gaat niet veranderen en je zult moeten dealen met zijn of haar gedrag, zolang je hier werkt. Dat betekent niet dat je narcistisch gedrag goedkeurt. Acceptatie betekent dat je de realiteit erkent voor wat het is.

4. Documenteer aanstootgevend gedrag

Narcisten zijn héél goed in het verbergen van hun giftige of onethische gedrag. Ze zijn vaak vrienden met de baas en leveren goed werk (al dan niet met gestolen credits van collega’s).

Heb jij ‘energy vampires’ op je werk? 5 tips om je grenzen aan te geven

Heb je echt lastig van het gedrag van een narcist? Schrijf dan situaties, opmerkingen of zinnen op die je als aanstootgevend ervaart. Ook al ben je op dit moment niet van plan om er direct iets mee te doen, het kan altijd later van pas komen tijdens een discussie die hoog oploopt tussen jullie twee.

5. Stel duidelijke grenzen

Het is belangrijk om duidelijke grenzen op je werk te stellen. Dit geldt voor lichamelijke, mentale en emotionele grenzen. Delegeert je narcistische collega continue extra taken aan jou waardoor je regelmatig moet overwerken? Tijd om aan de bel te trekken en je grenzen opnieuw en duidelijk te herhalen.

View this post on Instagram

A post shared by BEDROCK Magazine (@bedrockmagazine)

Je kan dit bespreken met de collega, die dit aan je vraagt of als die geen begrip heeft met je baas. Geef aan dat je extra taken wilt doen, maar dat er iets anders van jouw bordje af moet, omdat het anders niet vol te houden is.

6. Blijf assertief

Narcisten voelen zich aangetrokken tot onzekere en onderdanige personen. Dit komt omdat narcisten zich graag omringen met mensen die hun bewonderen. Blijf daarom assertief en standvastig in je eigen waarden en overtuigingen. Hoe meer je voor jezelf opkomt, hoe minder interessant je bent voor een narcist.

7. Overleg met je baas

Als je spanning blijft houden met je narcistische collega of als de boel escaleert, vraag om een gesprek met je baas. Zet situaties en opmerkingen die je hebt opgeschreven (zie punt 4) op een rij en bereidt je goed voor.

Hoe zorg je dat je weggaat bij je huidige baan zonder banden te beschadigen?

Wees objectief en richt je op de problemen die ontstaan en niet op zijn of haar persoonlijkheid.  Houd rekening mee dat je baas niet meteen in wil zien dat zijn of haar hardwerkende teamlid een giftige cultuur creëert in jullie team.

8. Doe niet mee aan roddelen

Roddelen is nooit een goed idee op je werk en zeker niet met een narcistische collega in je omgeving. Je uitspraken kunnen tegen je worden gebruikt of verdraaid in hun voordeel. Het beste wat je hier tegen kan doen: begin er niet aan!

9. Wees voorzichtig met complimenten

Krijg je opeens heel veel complimenten van een collega die je niet echt mag en geeft dit je een raar onderbuikgevoel? Wees dan alert want narcisten kunnen bepaalde mensen als buitengewoon bijzonder beschouwen. Ze overladen je dan met aandacht, complimenten en liefde. Totdat het moment dat jij ze teleurstelt, omdat je ook maar een mens bent.

10. Vermijd het delen van persoonlijke details

Deel niet te veel privé details met iedereen op je werk. Het is goed om met één of twee directe collega’s waarmee je een hechte band hebt persoonlijke gebeurtenissen te delen, zoals ruzie met je partner of onzekerheden.

Voel je je een buitenbeetje op werk? Je bent niet de enige

Vermijd echter om met je narcistische collega privé-zaken te bespreken. Narcisten gebruiken zwakke plekken en onzekerheden om vriendschappen te sluiten, maar dan alleen wanneer het hen uitkomt.

11. Ga met HR praten

Als je een gesprek met je baas hebt gehad, maar hij of zij het niet serieus neemt, ga dan praten met HR. Gebruik de voorbeelden die je hebt eerder hebt opgeschreven (zie punt vier) en vertel wat het met jouw, je collega’s en de sfeer in jullie team doet.

Omgaan met een narcistische collega is niet makkelijk. Maar je hebt als werknemer het recht op een veilige werkomgeving waar je emotionele en mentale grenzen kan stellen en gerespecteerd wordt. Als dit niet het geval is op jouw werk: speak up for yourself!