Milou Odekerken Psyche 2 aug 2019, 06:00

Leestijd: 4 minuten

Prikkel je brein met neuroplasticiteit (+ 4 tips om je brein gezond te houden)

Het zal je vast niet verrassen dat ons brein enorm ingewikkeld is. Het bevat ongeveer 86 miljard zenuwcellen en kan het razendsnel (in 0.013 milliseconden!) bepalen of je iemand aantrekkelijk vindt. Een knap staaltje werk voor een orgaan dat maar zo’n anderhalve kilo weegt. Het beste nieuws? Je brein is kneedbaar en te shapen naar een nóg gezonder brein.

En daar kunnen je hoofd én lichaam van profiteren.

Een plastisch brein

Het brein is dus geen hardware apparaat zoals een computer, wat wetenschappers jarenlang dachten. Blijkbaar kunnen onze gedachtes, emotie en levensstijl de chemie en functie van het brein veranderen. Dit fenomeen wordt met een duur woord neuroplasticiteit genoemd. Plastisch dus, wat erg handig is als we grijze haren krijgen en ons brein zenuwcellen verliest. De neuroplasticiteit zorgt voor compensatie van deze verloren zenuwcellen zodat we ook op latere leeftijd nog een kruiswoordpuzzel kunnen maken. Of een potje willen schaken met onze kleinkinderen. 

Leer en creëer nieuwe verbindingen

Eigenlijk is ons brein dus continu aan het vernieuwen, compenseren en bijbenen. Dit gaat op twee manieren: door het versterken van bestaande verbindingen én door het creëren van nieuwe zenuwcellen. Naast dat dit op latere leeftijd automatisch gebeurt, kan je hier in je jongere jaren ook al invloed op uitoefenen. Deze vorm heet functionele neuroplasticiteit en is gelinkt aan leren en oefenen.

Lees ook: Zo kom je in een opwaartse spiraal van geluk (volgens de neurowetenschap)

Stel je bijvoorbeeld eens voor dat je gaat jongleren. De eerste keren krijg je geen bal hooggehouden, maar na oefening en tijd (en mogelijk wat frustratie) zal het steeds makkelijker gaan. Je brein gaat bestaande verbindingen versterken. Wie weet gaat het wel nieuwe verbindingen creëren, zodat het bijna lijkt alsof je uit het circus komt. Je brein blijven prikkelen en voeden met nieuwe informatie en vaardigheden is cruciaal voor een healthy head.

Tips voor een healthy brein

Wat kan je precies doen om je brein te blijven prikkelen? We geven je wat tips om de neuroplasticiteit zijn werk te laten doen

1. Daag je brein uit. Ga een nieuwe taal leren, stof die piano op zolder af of ga een maand alleen op reis (zonder Google Maps!). Dit zijn allemaal uitdagingen voor jezelf, maar dus ook je brein. Onthoud, great things never came from comfortzones.
2. Blijf lekker in beweging. Sport geeft je niet alleen een strakker lichaam, je brein wordt er ook enorm happy van. Als je sport komt het stofje BDNF vrij in je hoofd, dat neuroplasticiteit vergroot. Wetenschappers denken zelfs dat het samen met endorfine zorgt voor een beter geheugen.
3. Kom tot rust met meditatie. Mediteren is hot. Niet gek ook, want er zitten – naast een zen lichaam – een aantal mooie voordelen aan verbonden voor je brein. De laatste jaren is er veel neurowetenschappelijk onderzoek verricht op Tibetaanse monniken die al heel wat uren versleten hebben op hun yogamatjes. Het resultaat? Verbeterde aandacht en groeiende verbondenheid tussen hersendelen.
4. Eet genoeg brainfood. Denk na over wat je in je mond stopt, want er is blijkbaar voeding waar ook je brein van profiteert. Dingen zoals blauwe bessen, noten en kurkuma houden je brein op en top fit.

Eet dus hier en daar een blauwe bes, probeer eens de weg te vinden zonder digitale plattegrond of ga een rondje rennen door het bos om jouw brein plastisch te houden. Onthoud wel, neuroplasticiteit is een langdurig proces dat niet binnen een paar dagen plaatsvindt. Blijf je brein langdurig trainen en laat het nieuwe dingen leren, zodat jij later gewoon nog die kruiswoordpuzzel kan oplossen.

Meer lezen over je brein?

• Zo ontstaan de bekende aha-momentjes in je brein
• Zo neemt jouw brein jou in de maling (omdat ‘ie veel slimmer is dan jij bent)
• Iemand leuk vinden, hoe werkt dat in je brein?

Luister nu ook naar Bedrock

Geef jij om ook het welzijn van de wereld en wil je graag bijdragen een mooiere plek? Dan is onze nieuwste podcast Bedrock Talks een perfecte match voor jou! Rosa en Lisanne interviewen in de derde aflevering klimaatjournalist van de Correspondent Jelmer Mommers.

Spoiler: Jelmer vertelt waar de opwarming van de aarde mee begon, dat het niet te laat is en vooral: wat wij kunnen doen. Want dat we iets kunnen doen, dat is zeker. Maar dat we dat nú moeten doen, is nog niet het gesprek van de dag.

Tip: Luister de nieuwe aflevering aan het begin van elke volgende maand en volg Bedrock Talks via Spotify en iTunes & Apple Podcasts!