Maaike Kooijman Psyche 19 mei 2020, 06:00

Leestijd: 5 minuten

Moeite met nee zeggen op de werkvloer? Zo doe je dat op een constructieve manier

Als je ‘s ochtends in bed ligt, neem je het je nog zo voor: vandaag ga je nee zeggen. Nee tegen die ene collega die al zijn werk op jou af probeert te schuiven, nee tegen de baas die je opzadelt met meer verantwoordelijkheden dan waar je eigenlijk voor aangenomen bent. Maar als ze daadwerkelijk voor je staan, neemt je zelfvertrouwen langzaam af. Gevolg: je zit tot 9 uur op je werk om nog klussen af te maken – en in het weekend werk je ook nog maar een beetje.

Als je ‘nee zeggen’ intikt op Google, staat ‘nee zeggen op het werk’ hoog in de lijst met suggesties. We vinden het in heel veel gevallen moeilijk om nee te zeggen, maar op de werkvloer al helemaal. Hoe komt dat toch?

Simpel: op de werkvloer is er sprake van een bepaalde hiërarchie, of je dat nou merkt of niet. Zelfs als je een goede relatie hebt met je baas, beoordeelt zij je wel aan het einde van het jaar. Dan kan nee zeggen lastig voor je zijn als hij je iets vraagt. Maar waar we op zo’n moment minder over nadenken, is dat te veel hooi op je vork nemen óók gevolgen heeft, alleen dan voor onze gezondheid en ons humeur.

‘Gemiste’ kans

Tegelijkertijd brengt ja zeggen ook kansen met zich mee die we niet willen weigeren. Zelfs als we weten dat dat extra werk of die veel te grote presentatie ons ‘s nachts wakker gaat houden, willen we de kans op extra waardering (en misschien zelfs promotie) niet verkwisten.

We denken al snel: ‘Een klus voor die grote klant? Ja, heel graag!’ Staat immers weer mooi op je cv, en je bent nog enthousiast ook. Iedereen wil bekwaam en aardig overkomen, en we zijn bang dat nee zeggen ons juist onbeleefd maakt.

Lees ook: Vrouwen met sterke vriendinnengroepen hebben meer carrièrekansen

Maar surprise: nee zeggen is júist een blijk van sterk in je schoenen staan. Want het lijkt misschien alsof je je heel nuttig maakt als je veel taken aanneemt, maar hoe moeër je daarvan wordt, hoe slordiger je gaat werken. Ja zeggen schept verwachtingen, maar als je die uiteindelijk niet waar kunt maken omdat je er geen tijd of vaardigheden voor blijkt te hebben, is dat nog vervelender dan wanneer je meteen nee had gezegd.

We denken dat ja zeggen betekent dat we gemotiveerd zijn, maar het is ook een pluspunt als je gewoon genoeg aandacht wilt besteden aan je eigen werk en genoeg vrije tijd neemt. Nee zeggen vereist wat assertiviteit, maar je hebt er wel heel veel aan. Dit zijn onze tips om nee (of zelfs maar misschien) te zeggen en meer voor jezelf op te komen op de werkvloer.

Geef de reden achter je nee aan

Vroeger hadden we een baan, nu zíjn we onze baan, zegt coach Louise Boelens. Dat brengt natuurlijk verantwoordelijkheidsgevoel met zich mee. Maar wat nou als het jouw verantwoordelijkheid helemaal niet is?

Als je weet wat er in je functieomschrijving staat, vermindert dat misschien de last om nee te zeggen. Daarnaast is het ook voor de werkgever of collega fijn als jij een reden hebt, in plaats van dat je er gewoon geen zin in hebt. Zeker zinnen als ‘Het spijt me, maar mijn eigen werkzaamheden zullen er dan bij inschieten’ doen hen inzien dat ze het jou niet zomaar kunnen vragen.

Must read: Afgewezen voor een baan? Zo deal je met een afwijzing voor een sollicitatie

En vinden ze jouw reden niet goed? Dan is dat hun probleem, niet het jouwe. Jouw eigen werkzaamheden – én vrije tijd – zijn gewoon belangrijk, zelfs als zij dat niet vinden. Jouw waarheid is jouw waarheid, punt.

Vermijd daarom koste wat het kost smoesjes (‘O, trouwens, ik kan niet eens overwerken, ik ga vanavond uit eten’ – zegt ze terwijl er enkel een magnetronmaaltijd wacht), ook voor je eigen goede gevoel.

Bied een alternatief

Als we nee zeggen, hebben we het gevoel dat we overkomen alsof we de ander niet willen helpen, terwijl dat natuurlijk helemaal niet waar is. Weet je dat een bekwame collega toevallig nog wat ruimte heeft in haar agenda? Opper dan dat zij er misschien geschikt voor is. En vind je het zelf wel een leuke vraag, maar ben je pas volgende week beschikbaar? Laat dat dan ook weten. Zo heb je zelf weliswaar nee gezegd, maar houdt de ander er toch een goed gevoel aan over – en jij zelf dus ook.

Vraag om meer tijd

In sommige vallen geldt: misschien is altijd nog beter dan ja. Leer jezelf dus aan om taken niet meteen te accepteren, maar om eerst extra tijd te ‘kopen’, raadt coach Linda Houthoff aan. Zeg tegen je baas dat je even na wil denken of je er wel tijd voor hebt. Die tijd kun je gebruiken om de hoeveelheid werk die je al hebt op een rijtje te zetten.

Tip: Bescherm je mentale gezondheid extra tijdens corona (met deze tips)

Wil je toch graag nee zeggen, dan heb je ook nog tijd om een goede reden te formuleren. Natuurlijk moet je er geen weken over nadenken, maar een dagje kan best. Als het echt zóveel haast heeft, is het ook niet jouw schuld als het niet op tijd af komt. Onthoud dat je altijd een keuze hebt om je eigen pad te kiezen, ook al voelt dat niet altijd zo. Hoe meer je dit inziet en ernaar gaat handelen, hoe meer het ook zo is, schreven we al eerder.

Het Weekend

Heb je hulp nodig met nee leren zeggen? Misschien kan het helpen om aan je zelfbewustzijn te werken en zo meer zelfvertrouwen en kracht te ontwikkelen. Je heb zelf de keuze om je problemen aan te pakken! Intenty, een bureau voor persoonlijke ontwikkeling, organiseert daarvoor Het Weekend. Tijdens deze vierdaagse reis ontdek én ontwikkel je jezelf, met genoeg persoonlijke aandacht van trainers.

Na Het Weekend ben je zelfverzekerder en in staat om beter te communiceren. Misschien ontdek je wel dat je veel assertiever bent dan je zelf denkt! En heb je het gevoel dat je er niets aan hebt gehad? Dan krijg je je geld terug.

Op hun site vind je meer informatie over de kernwaarden en werkwijze van Intenty. Vul onderstaand formulier in voor een gratis intakegesprek – het enige wat je te verliezen hebt, is een klein beetje tijd. Uiteraard wordt er vertrouwelijk omgegaan met je gegevens.

Meer over je werk?

• Voorkom een burn-out van thuiswerken met deze tips
• De 6 grote voordelen van thuiswerken
• Zo heb je geen rug- en nekpijn aan het einde van je thuiswerkdag