Kim van den Oord Psyche 27 jul 2020, 06:00

Leestijd: 3 minuten

9 manieren om een narcist te herkennen

We kennen allemaal wel iemand die (soms net iets te) graag over zichzelf praat en het dan het liefst ook nog allemaal net ietsje mooier maakt dan dat het werkelijk is. Van grootse toekomstplannen tot buitengewone prestaties: in het hoofd van deze persoon is niets te gek, maar in praktijk valt dit vaak tegen. Herkenbaar? Dan kan je je als buitenstaander afvragen of je misschien te maken hebt met een narcist.

En hoewel we echt niet van labeltjes houden, kan het in sommige gevallen toch handig zijn om te weten hoe je een narcist herkent.

Obsessief gedrag

Iedereen heeft wel een paar narcistische trekjes en dat is tot op een zeker hoogte helemaal niet erg. Maar bij sommige mensen is het net even een tikkeltje té veel. Waar ligt deze grens en wanneer wordt het zo veel dat we echt spreken van een narcistische persoonlijkheidsstoornis?

Narcisme wordt gekenmerkt door obsessief gedrag. Een narcist is bijvoorbeeld obsessief bezig met zijn of haar uiterlijk, persoonlijkheid, egoïsme, ambitie en gebrek aan empathie.

Dit vind je vast ook interessant: Met deze 8 tips leer je beter omgaan met een narcist

Op het eerste gezicht heeft een narcist een zeer sterk gevoel van eigenwaarde en straalt hij of zij veel zelfvertrouwen uit maar toch is juist het tegenovergestelde waar. Onbewust hebben narcisten namelijk juist weinig gevoel van zelfwaarde en overcompenseren ze dit door zich als beter voor te doen of zichzelf als belangrijker dan anderen te beschouwen.

Narcistische persoonlijkheidsstoornis

Maar wanneer spreken we van een narcistische persoonlijkheidsstoornis? Op het moment dat narcistisch gedrag overgaat op pathologisch gedrag, oftewel het moment waarop je echt kan spreken van een ziekte, spreken we van een narcistische persoonlijkheidsstoornis.

Deze serieuze stoornis is niet alleen vervelend voor de persoon zelf, maar ook (of juist, vooral) voor de omgeving. Wil je weten hoe je het beste om kan gaan met iemand die last heeft van een narcistische persoonlijkheidsstoornis? Eerder deelden we 8 tips over hoe om te gaan met een narcist.

Narcistische eigenschappen

Twijfel je er aan of iemand een narcistische persoonlijkheidsstoornis heeft? Dan zijn er een paar eigenschappen die je kunnen helpen om een narcist te herkennen.

Bij een narcistische persoonlijkheidsstoornis worden er 9 hoofdeigenschappen onderscheiden. Om daadwerkelijk gediagnosticeerd te worden als narcist moet je op minimaal 5 van de 9 eigenschappen scoren.

Wat zijn deze 9 typische eigenschappen waardoor jij een narcist kan herkennen?

1. Iemand heeft een overdreven gevoel van eigen belangrijkheid. Hij of zij overdrijft zijn prestaties of talent en verwacht als superieur behandeld te worden.
2. Iemand heeft grote fantasieën en obsessies over grenzeloos succes, grenzeloze macht, genialiteit of ideale liefde.
3. Iemand heeft gedachten over hoe bijzonder en uniek hij of zij is.
4. Iemand heeft extreme behoefte en verlangen aan bewondering.
5. Iemand heeft het gevoel bijzondere rechten te hebben.
6. Iemand kan makkelijk anderen exploiteren en misbruiken voor eigen gewin.
7. Iemand heeft een gebrek aan empathie; niet bereid de gevoelens en behoeften van anderen te erkennen.
8. Iemand is afgunstig op anderen, of ervan overtuigd dat anderen afgunstig zijn.
9. Iemand is arrogant of hooghartig in houding of gedrag.

Herkenbaar?

Er zijn grote verschillen tussen narcistisch (of gewoon arrogant) gedrag vertonen en daadwerkelijk een narcistische persoonlijkheidsstoornis hebben. Een echte narcist vertoont niet zomaar wat arrogante gedragspatronen, maar heeft een ernstige psychische aandoening.

De diagnose narcist kan dan ook alleen vastgesteld worden door een psycholoog of psychiater.

Hoewel sommige punten je dus misschien herkenbaar voor kunnen komen (zowel voor jezelf als voor een ander), hoeft iemand dus nog niet direct een echte narcist te zijn.

Meer lezen over narcisme?

• Narcisme: als zelfliefde doorslaat in zelfobsessie
• Filmhuis Cinetree tipt ‘A Strange Love Affair with Ego’: een intieme docu over narcisme
• Waarom narcistisch zijn best oké is (er kleven voordelen aan)