Annemiek van der Krogt Welzijn 20 feb 2024, 07:19

Leestijd: 4 minuten

Mythes over de menopauze: kom je nu wel of niet aan in gewicht?

Hoewel er veel boeken en (online) magazines zijn over vrouwen in de overgang, zouden we best vaker over deze periode mogen praten. Er bestaan namelijk een aantal hardnekkige mythes over de menopauze, vooral als het gaat om aankomen in gewicht.

Want krijg je er nu wel of geen pondjes bij onder invloed van veranderende hormonen?

Aankomen rond de overgang

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: de meeste vrouwen komen aan tussen hun vijftigste en zestigste levensjaar. Het gaat per jaar om nog geen pond tot iets meer dan een pond.

Aan het einde van de overgang zijn sommige vrouwen iets meer dan twee kilo aangekomen. Anderen zien een gewichtstoename van 4,5 kilo. Tot zover het slechte nieuws, want volgens Naomi Watts heeft de overgang ook een heleboel voordelen.

Wat gebeurt er in je lichaam rond de overgang?

Tijdens de periode voorafgaand aan de overgang kunnen je sekshormonen behoorlijk schommelen. Het hormoon progesteron neemt af, waardoor je relatief meer oestrogeen in je lichaam hebt. Deze disbalans wordt verantwoordelijk gehouden voor de toename in gewicht.

Na de menopauze daalt het oestrogeenniveau, waardoor vrouwen meer aankomen op hun buik dan op hun heupen en dijen. Hoewel overtollig buikvet niet gezond is, heeft deze verandering van gewicht (of de plek waar het gewicht zit) zeker goede kanten.

Het kan best zijn dat je blij bent met dunnere benen en dat je een buikje best wel vrouwelijk vindt. Daarnaast kan deze vetverplaatsing ook een voordeel voor je gezondheid in zich dragen.

Er zijn aanwijzingen dat de gewichtstoename op je buik helpt bij de aanmaak van het hormoon oestrogeen uit andere hormonen die je lijf produceert.

Het is niet voldoende om de hoeveelheid oestrogeen die je eierstokken aanmaakten volledig te vervangen, maar het kan wel meehelpen om dit hormoon zoveel mogelijk op niveau te houden.

Oestrogeen is nodig voor de stofwisselingsprocessen van de bloedvaten, botten, hersenen en slijmvliezen. Een belangrijk hormoon dus.

Moet je iets doen tegen overtollig buikvet?

Een ongezonde hoeveelheid buikvet is niet gezond en is dus zeker belangrijk om aan te pakken. Toch is de manier waarop je dat doet van doorslaggevend belang voor het slagen van je poging om af te vallen.
Als reactie op het ontwikkelen van meer buikvet gaan veel vrouwen rond de overgang minder eten en meer bewegen. Helaas helpt dit vaak niet om overtollig buikvet weg te krijgen.

Minder eten kan ervoor zorgen dat je onvoldoende voedingsstoffen binnenkrijgt en dat is niet gezond. Bovendien kun je je zwak, vermoeid en hongerig gaan voelen als je te weinig eet. Het kan zelfs zijn dat je spiermassa afneemt als je te weinig eiwitten binnenkrijgt, ondanks dat je meer sport.
Omdat je spieren relatief veel energie nodig hebben, neemt bij het afnemen van je spiermassa ook de hoeveelheid energie af die je verbrandt. Dit werkt het afvallen tegen.

Wat helpt dan wel tegen buikvet?

Wat vooral helpt om van ongezond buikvet af te komen, is het eten van voldoende eiwitten, vezels en omega 3-vetzuren (en minderen met omega 6).

Ook stress verminderen en beter slapen zijn manieren om buikvet aan te pakken. Het stresshormoon cortisol kan namelijk net zo goed bijdragen aan gewichtstoename, zoals je hier kunt lezen.

Slaaptekort versterkt het verlangen naar calorie- en koolhydraatrijke voeding, wat niet bevorderlijk is voor je gewicht. Ook kun je vette en zoete verleidingen minder goed weerstaan als je niet uitgerust bent.

Het zijn niet alleen de hormonen

Dat je rondom de overgang aankomt in gewicht, heeft niet alleen te maken met de verandering in geslachtshormonen. Vaak zijn we in de loop van de jaren ongemerkt minder gaan bewegen en minder gezond gaan eten. In het dagelijks leven ervaren we mogelijk meer stress, waar onze nachtrust onder lijdt.

Je veranderende gewicht rond de menopauze kan dus een goed moment zijn om je leefstijl eens onder de loep te nemen en hierin noodzakelijke veranderingen aan te brengen. Dit komt zowel je gewicht als je algehele gezondheid ten goede.

Als tekstschrijver verdiept Annemiek zich graag in alles wat met lekker eten en gezondheid te maken heeft. Zo laat ze zich graag inspireren door de informatie en recepten op gezondheidsplatform Nutribites.nl. Zelf probeert ze zoveel mogelijk van eten te genieten en eet ze bij voorkeur vers en onbewerkt.

Bronnen:

-Kodoth, V. et al. (2022). Adverse Changes in Body Composition During the Menopausal

-Transition and Relation to Cardiovascular Risk: A Contemporary Review. Womens Health Reports (New Rochelle), 3(1), 573–581.
Lasley, B.L. et al. (2013).

-Ovarian adrenal interactions during the menopausal transition, Minerva ginecologica, 65(6), 641–651.

Happy single: maar niet heus, stiekem vreet het aan je