Maaike Kooijman Psyche 12 okt 2021, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Hoe muziektherapie zou kunnen helpen bij een depressie

CGT, PMT, EFT… Als je ooit te maken hebt gehad met een depressie, weet je ongetwijfeld dat er een heleboel soorten therapie zijn om het te verhelpen. Maar wat je (nog) minder vaak hoort, is muziektherapie. Hoe werkt dat?

Onderzoeker Sonja Aalberts ontwikkelde EIMT: emotion-regulation improvisational music therapy.

Hoe werkt muziektherapie?

Als je je verdrietig voelt, zet je eerder een playlist met ‘sad music‘ op dan een vrolijkere lijst – zelfs als je weet dat dat eigenlijk niet zo slim is. Herkenbaar? Op dezelfde manier als je je muziek soms op je humeur afstemt, kan muziek ook bepaalde emoties oproepen en je stemming veranderen. Daarnaast is het een middel om met mensen te communiceren: niet alleen door teksten, maar ook door klanken.

Luisteren naar je favoriete muziek doet dit met je hersenen (daarom word je blij)

Het oproepen van emoties is het uitgangspunt van muziektherapie, dat in de praktijk dan ook wordt gebruikt voor het ontlokken en reguleren van emoties. De vorm van de therapie zelf verschilt heel erg; het kan individueel zijn of in een groep. Soms maak je zelf de muziek om je gevoelens te uiten, soms luister je er alleen naar en kun je gevoelens zo beter herkennen.

In het laatste geval komt het er vaak op neer dat je muziek kiest die past bij een gevoel dat depressie oproept, zoals somberheid of eenzaamheid. Door middel van de muziek kun je beter bij het gevoel komen, en er dus ook beter over praten. Soms zal de therapeut je helpen om vervelende gedachten om te zetten naar meer behulpzame, en muziek heeft sowieso een positief effect op je humeur.

De therapievorm kan verschillende doelen hebben, bijvoorbeeld acceptatie van een bepaalde situatie of verandering van je mentale gezondheid. Het kan je ook helpen inzien hoe je om kunt gaan met emoties.

Depressieve mensen kunnen niet lachen (en 7 andere mythes over depressie)

Belangrijk is dus dat het in muziektherapie niet per se gaat om het nadenken over je gevoelens, maar om het daadwerkelijk ervaren ervan.

De positieve effecten

Muziektherapie is een redelijk nieuwe, maar zeer effectieve manier om depressiesymptomen te verminderen, bleek ook eerder al uit onderzoek. Vooral op korte termijn ervaren mensen met muziektherapie minder depressieve klachten, minder angsten én kunnen ze beter functioneren.

Omdat muziek meerdere delen van je hersenen stimuleert, kan het effect heel groot zijn, zegt neurowetenschapper Arthur Jaschke. “Doordat muziek zo’n groot deel van de hersenen stimuleert worden nieuwe verbindingen gelegd en bestaande verbindingen versterkt”, legt hij uit.

Dé tip voor meer focus en een fit brein (van een neurowetenschapper)

Sommige mensen zeggen dat muziektherapie hetzelfde effect heeft als andere psychologische behandelingen. Toch wordt het in de praktijk in principe gebruikt als aanvulling op andere therapieën, zoals cognitieve gedragstherapie (CGT).

Muziektherapie als preventie

Maar als muziektherapie allang gebruikt wordt, waar was dat nieuwe onderzoek dan nog voor nodig? Sonja Aalberts onderzocht specifiek de effecten van muziektheapie bij jongvolwassenen, die tot nu toe nog minder bekend waren. Ze concludeerde dat muziektherapie ook bij jonge mensen helpt met het verminderen van depressies en angsten én het verbeteren van emotieregulatie.

En dat niet alleen: haar zelf ontwikkelde programma kan waarschijnlijk ook preventief worden gebruikt, dus om meer depressies te voorkomen. Of dat ook bij andere doelgroepen opgaat, moet nog onderzocht worden.