Rosa Bertram Psyche 12 sep 2019, 06:00

Leestijd: 4 minuten

Eindelijk: een mindfulness guide voor dummies

Een mindfulnesscursus hier, een mindfulness-retraite daar, eindeloos veel mindfulnessboeken en ineens mindfulnessles bij de sportschool. Mindfulness is overal. Het zou ons zen maken en gelukkiger misschien wel. Maar wat is mindfulness nu écht? En vooral, hoe doe je dat: mindful zijn?

Ter ere van mindfulnessdag delen we vandaag een heuse mindfulnessguide voor dummies!

Wat is mindfulness?

Mindfulness wordt vaak gezien als een geitenwollensokken-hobby. Voor mensen die hun geluk ver weg van huis zoeken en het liefst mediteren op een berg in India: ‘opzoek naar zichzelf’. Toch is mindfulness een stuk minder zweverig dan gedacht. Sterker nog: het is wetenschappelijk bewezen dat meditatie (waar mindfulness een afgeleide van is) goed is voor zo ongeveer alles. Komen we zo op terug.

Het woord zegt het eigenlijk al: mind-ful. Je bent voorzichtig. Toch is dat niet helemaal de juiste betekenis; mindfulness betekent namelijk warme belangstelling hebben voor jezelf en de wereld om je heen. Je bent opmerkzaam.

Lees ook: Mindfulness & meditatie: wat is het verschil (+ fijne oefening)

Mindfulness is gebaseerd op de boeddhistische leer, waarbij de culturele en religieuze aspecten zijn weggelaten. Je beoefent mindfulness om beter om te gaan met jouw situatie om jouw welzijn en dat van anderen te bevorderen. En een mooie wereld, dát willen we allemaal wel.

De zweverige uitleg

Zo zweverig klinkt dat allemaal nog niet, leven met aandacht. Of om het toch wat zweveriger te benoemen: je bent aanwezig in het moment. De kunst is echter om geen oordeel te hebben. Je merkt de dingen om je heen en je gedachtes op, zonder er iets van te vinden.

Mindfulness gaat dus niet om ‘stoppen met denken’ of ‘het veranderen van zaken’, maar eerder om het accepteren van zaken zoals ze zijn. Zodra je aandacht hebt voor het moment en je gedachten kunt laten varen, kom je erachter dat je gedachten ‘slechts’ gedachten zijn. Jij bent niet je gedachten, ze zijn niet van jou, het zijn slechts gedachten die komen en gaan.

Waarom doen we aan mindfulness?

Dan nu de hamvraag: waarom is iedereen in de ban van mindfulness? Volgens Jon Kabat-Zinn, de man die mindfulness introduceerde in de Westerse wereld, helpt het beoefenen van mindfulness om het brein te trainen en structureren en zo onder andere het welzijn van de mens te verbeteren.

Het mooie van mindfulness is dat hoe meer je oefent, hoe meer je je gedachten kunt laten gaan en minder oordeelt over situaties. Hierdoor kun je dingen die er gebeuren buiten jouw macht, makkelijker langs je heen laten gaan en belemmeren ze je minder.

Ook interessant: Meer in je lichaam, minder in je hoofd: zo breng je mindfulness in de praktijk

Een trein die te laat is? “Jammer, maar dan heb ik nu mooi te tijd eens na te denken over wat ik graag nog eens zou willen doen.”

Gezondheidsvoordelen van mindfulness

Maar, mindfulness meer voordelen. De overactiviteit in bepaalde delen, zoals het angst- en stresscentrum (de amygdala) en de frontale hersenschors (de zetel van de piekerstem) nemen af, andere hersengebieden, geassocieerd met medeleven, empathie, geluk en creativiteit, nemen juist in activiteit toe.

Dit zijn de bewezen voordelen:

• Vermindert stressgevoelens
• Vermindert angstgevoelens
• Verlaagd je bloeddruk
• Vergroot de concentratie
• Verbetert het geheugen
• Vermindert chronische pijn

Neem je regelmatig de tijd om te mediteren, dan verandert de structuur van je hersenen. De effecten ervan merk je na een paar dagen. Maar, net als bij anderen sporten, zul je vaker moeten oefenen om resultaten op de lange termijn te zien.

Wist je dat mindfulness inmiddels wordt beoefent in ziekenhuizen en op scholen?

Oefenen met mindfulness

Toch kan het knap lastig zijn om ineens een potje ‘aanwezig’ te zijn. Daarom hebben we onlangs een aantal geleide mindfulness meditaties opgenomen die je gewoon kan doen op werk (zelfs staand!). Een fijne stem praat je door het moment heen en helpt je met aandachtig zijn.

Je kan ook gedurende de dag even bewust stilstaan bij het moment, bijvoorbeeld als je over straat loopt, tijdens het koken of als je de afwas doet.

Luister ook: Bedrock Talks: over de kracht van meditatie met Josine van Vegchel (en win een meditatiesessie!)

Stop de automatische piloot

Daarvoor hebben we een oefening: ga eens na welke handelingen je dagelijks doet zonder er bij na te denken. Kies er twee uit die je de komende week met extra aandacht gaat doen. Is het tanden poetsen, koffie/thee zetten, ontbijt maken, aankleden, sleutels pakken, fietsen, autorijden naar werk, boodschappen doen, douchen, eten of iets anders?

Onze favoriet? Deze chocolade-meditatie!

En onthoud: straf jezelf vooral niet af als je gedachten steeds afdwalen, wees je ervan bewust en kom daarna gewoon weer terug naar dit moment.

Namasté.

Meer over mindfulness?

• Dit is waarom je mindfulness zou moeten beoefenen met yoga (hoe meer bewustzijn, hoe meer tijd)
• Waarom mindfulness goed is voor kinderen (en je er niet jong genoeg mee kunt beginnen)
• De keerzijde van mindfulness (laten we juist niet ‘in het moment’ zijn)