Is mindfulness voor sporters het geheim voor betere prestaties?
Mindfulness gaat over iets heel eenvoudigs, namelijk het geven van aandacht. Aandacht voor wat je op dit moment doet, zoals het eten van een boterham, het vrijen met je partner of het schrijven van je column. Aandacht verandert je beleving en de kwaliteit van wat je doet. Als je met aandacht werkt, werk je efficiënter, als je met aandacht eet, proef je meer.
Net als eten lijkt sporten een fysieke bezigheid, je zorgt voor je lichaam. Uit onderzoek blijkt echter dat 90% van de prestatie van de sporter mentaal is. In elke competitieve en fysiekuitdagende situatie gaat je adrenalinespiegel en hartslag omhoog, je voelt de druk om te presteren; er is stress in het lichaam en in de geest.
Stress nodig bij sporters
Een bepaalde hoeveelheid stress is zeker nodig voor de sporter, maar vaak is er teveel. Op die momenten kan het erg helpen als we weten hoe we met stress kunnen omgaan. Als je je stress niet bewust aanpakt, is de kans groter dat je prestaties eronder lijden.
Voor topsporters is er daarnaast ook een manier nodig om afleidingen te weerstaan (van buiten: het publiek, van binnen: angst) zodat we goede beslissingen kunnen maken op de juiste momenten.
Ook lezen: Waarom sporten en bewegen zo goed is voor je hersenen
Het is niet zo makkelijk om tijdens hoge fysieke en mentale druk je hoofd scherp te houden. Daar is (mentale) training voor nodig. Hoe reageer je als je even de mist in gaat? Of alweer een misstap maakt? Wat er vaak gebeurt is dat frustraties je verdere prestaties bepalen. Je neemt het verleden mee naar het heden. Door gefrustreerd te blijven creëer je nog meer stress waardoor je in een downward spiral terecht kunt komen.
Dichtbij sport
Mindfulness en meditatie lijken zo ver weg van sport, maar is het niet. Mindfulness is een erg effectieve manier om te reageren op een stress respons in ons brein. Door aandachtig te zijn kunnen we de (negatieve) gedachten en gevoelens die opkomen zien voor wat ze zijn zonder erdoor meegevoerd te worden.
Als het even niet goed gaat en je jezelf naar beneden praat, kun je deze negatieve selftalk zien voor wat het is (‘oh ja, hier zijn die gedachten weer’), loslaten en je weer richten op wat je aan het doen bent. Door het geven van aandacht ontstaat er ook meer lichaamsbewustzijn en een betere communicatie tussen lichaam en geest.
Ook lezen: Mindfulness zoals het oorspronkelijk bedoeld is
Dit is voor (top)sporters erg belangrijk, omdat ze dan eerder veranderingen kunnen aanbrengen als die nodig zijn. Onderzoeken hebben ook uitgewezen dat als je tijdens het sporten (of werken) meer mindful bent, de kans groter is om in een flow terecht te komen (het gevoel helemaal in het moment te zijn wat gelinked is met hogere prestaties).
Paradoxen
Mindfulness zit vol met paradoxen. Door je doel los te laten en je aandacht naar het nu te brengen, is de kans groter dat je je doel bereikt. Door niet direct een negatieve situatie uit de weg te gaan, is de kans groter dat deze verandert. Als je al in de toekomst bent met je gedachten, mis je wat er hier en nu gebeurt en wat hier nu nodig is.
Dit is ook wat topsporter en #1 tenniskampioen Novak Djokovic schrijft in zijn boek Serve to Win. Niet alleen voldoende slapen, ook dagelijks mediteren hoort bij zijn lifestyle. Hij is overigens niet de enige topsporter die elke dag mediteert.
Ook de basketballers Michael Jordan en Kobe Bryant zweren bij mindfulness en meditatie en zeggen dat ze hun succes grotendeels aan mindfulness te danken hebben. Zo ontdekken steeds meer (top)sporters de positieve effecten van Mindfulness. En dat komt ze niet alleen ten goede op de tennisbaan, maar ook daar buiten.