Redactie Welzijn 30 sep 2019, 06:00

Leestijd: 5 minuten

Wat migraine en hormonen met elkaar te maken hebben (aldus een hormoon-expert)

Migraine is een vorm van hoofdpijn waar veel mensen last van hebben en veroorzaakt kan worden door hormonale schommelingen in de cyclus. Hormoon-expert Sandra van Leeuwen legt in dit artikel uitgebreid uit wat hormonen en migraine met elkaar te maken hebben. 

Verschillende symptomen van migraine

Migraine komt in verschillende vormen en maten en is bij iedereen anders. Zo ziet de één aura’s en kan er bij de ander tintelingen ontstaan in het lichaam tot aan verlammingsverschijnselen aan toe. Ook misselijkheid en geen licht kunnen verdragen behoren tot de symptomen.

Een migraineaanval wordt veroorzaakt door een disbalans tussen de neurotransmitters (zenuwen in het hoofd) en de spanning van de bloedvaten. Je kunt erfelijke belast zijn met migraine, maar dat hoeft niet.

Wat kan een aanval veroorzaken?

Er zijn veel verschillende oorzaken waardoor een aanval ontstaat en daarmee is er dus ook (helaas) niet één eenvoudige oplossing.

Lees ook: Migraine: dit is wat het precies is (en het verschil met ‘gewone’ hoofdpijn)

Er hoeft ook niet één oorzaak te zijn die een aanval uitlokt. Wanneer je bijvoorbeeld gedurende een langere periode een hoog stressniveau hebt en daarnaast voeding (met bijvoorbeeld smaakversterkers) eet waar je een gevoeligheid voor hebt, kan dit leiden tot migraine.

Oorzaken van migraine

Zoals gezegd, we kunnen een heel rijtje opnoemen met oorzaken van het ontstaan van een migraine:

• Ontspanning na een periode van stress
• Het overslaan van één van de twee maaltijden
• Bloedsuikerschommelingen
• Een intolerantie voor gluten (tarwe eiwit) en/ of caseïne (zuivel eiwit)
• Een tekort aan magnesium
• Laag serotonine niveau
• Fysieke beknellingen van spieren
• Vochttekort
• Temperatuurwisselingen en luchtvochtigheid triggeren een aanval
• Gevoeligheden voor cafeïne en smaakversterkers.

Wat kun je er zelf aan doen?

De beste tip die ik kan geven, is een dagboekje bijhouden. Noteer dagelijks zoveel mogelijk wat je eet, drinkt, kwaliteit van de ontlasting, mate van vermoeidheid, stress etc.

Wanneer je weet wat bij jou een aanval triggert, kun je daar je leefstijl op aanpassen waardoor de aanvallen misschien wel tot het verleden gaan behoren.

Hormonale migraine

We spreken van een hormonale migraine, wanneer deze veroorzaakt wordt door de hormonale schommelingen in de vrouwelijke cyclus.

De grootste risico’s op een aanval zijn op en rond de eisprong en vlak voor de menstruatie. Tijdens deze periode daalt de oestrogeenspiegel het hardst. Dit beïnvloedt het hormoon en neurotransmitter serotonine en de vaatspanning. Als je er gevoelig voor bent, kan dit een reactie uitlokken.

De kans is groter wanneer de daling van oestrogeen in deze twee periodes van de cyclus (te) hoog is. Dit zien we vooral bij vrouwen met een oestrogeendominantie. We spreken van een oestrogeendominantie wanneer de balans tussen oestrogeen en progesteron verstoord is. Dit kan betekenen dat er te veel oestrogeen aanwezig is, te weinig progesteron of de afbraak van oestrogenen niet goed verloopt.

Wat zijn oorzaken van een oestrogeendominantie?

Er zijn een aantal oorzaken, waarvan we er hier 4 belangrijke noemen:

• Een te hoog vetpercentage. In het weefsel bevindt zich het enzym aromatase dat de eigenschap heeft om testosteron om te zetten naar oestrogeen.
• Een slecht werkende lever: waardoor de afbraak van oestrogenen niet goed verloopt.
• Oestrogeen bevattende producten. Xeno-oestrogenen; o.a. plastics, conserveringsmiddelen, bestrijdingsmiddelen. Dit zijn oestrogenen die lijken op de lichaamseigen oestrogenen en de werking hiervan kunnen hinderen.
• Stress. Door het stresshormoon cortisol is er een slechtere werking van progesteron, die vervolgens zorgt voor een grotere disbalans tussen oestrogeen en progesteron.

Wat kun je zelf doen?

Als je last hebt van heftige migraine-aanvallen waar je maar niet van af komt, kan je proberen te zorgen voor een gezond gewicht (als dat niet al het geval was) en eventueel een persoonlijk voedings- en trainingsplan opstellen met een coach of personal trainer met kennis van hormonen.

Voor de ondersteuning van de lever, wil je ruim voldoende groente per dag eten (400/ 500 gram). Dit bevordert een afbraak via de gunstige 2OH route van de oestrogenen.

Luister ook: Bedrock Talks: de nieuwe podcast over voedingstrends en voeding als medicijn staat nú online

Vermijd alcohol en stoffen die de lever extra belasten waaronder lood en kwik.

Vermijd xeno-oestrogenen, deze kunnen de cyclus verstoren. Voorbeelden hiervan zijn plasticverpakkingen, bestrijdingsmiddelen en conserveermiddelen

Niet alleen wat je eet en drinkt is belangrijk, maar ook wat je op de huid smeert. Gebruik hiervoor uitsluitend natuurlijke ingrediënten. Ik ben zelf groot fan van een zuivere jojoba olie voor de huid. Daarnaast komen er gelukkig steeds meer bedrijven in Nederland die natuurlijke producten ontwikkelen en kwalitatief goed zijn. Zij houden niet alleen rekening met het welzijn van mensen, maar ook van dieren en de natuur.

Lees ook: Hoofdpijn? Deze DIY lavendellimonade kan helpen

Reduceer stress. Dit betekent niet alleen het stressniveau van je werk, studie en relatie, maar ook stress die veroorzaakt wordt door verkeerde voeding en verslavingen (het hebben van een verslaving, maakt je onrustig en geeft je stress indien het middel, denk aan een sigaret of bepaalde voeding niet voor handen is). Deze houden het stresshormoon cortisol onnodig hoog, waarbij de progesteron levels omlaag gaan en een disbalans met oestrogeen ontstaat.

Ook de afbraak van oestrogenen via de verkeerde route kan een migraine triggeren. Er bestaan 3 routes, waarvan de 16OH route het meest voorkomt en migraine kan veroorzaken. Veel groente (400/500 gram per dag) eten of het supplement DIM gebruiken. Dit leidt de afbraak via de 2OH route die geen klachten geeft.

En tot slot, om een heftige daling van het oestrogeen en progesteron niveau te verkleinen zijn er hormoonzalven die je kunt gebruiken. Experimenteer hier nooit zelf mee, maar doe dit onder begeleiding van een professional.

Ik ben zelf gelukkig niet belast met migraine, maar ik realiseer me heel goed dat het geen pretje is om hiermee te leven. Los van de pijnlijke uitingsvormen, komt het nooit goed uit en verstoort het je (dagelijks) ritme.

Toch geloof ik, zoals met veel andere dingen, dat migraine je iets wil vertellen. De kern aanpakken in plaats van de symptomen te bestrijden, is in mijn ogen dan ook nog steeds een interessanter en waardevoller pad om te betreden. Het geeft je informatie over waar je nog iets te leren hebt en zal je daarnaast stap voor stap leiden naar een migraine vrij leven. Win-win situatie, toch?

Dit gastartikel door Sandra van Leeuwen, hormoon-expert, trainer Hormoonfactor én leefstijlcoach. Meer weten over welke hormonen er bij jou uit balans zijn? Check de website van Sandra of maak eens een afspraak met een trainer Hormoonfactor.