Rosa Bertram Psychologie 10 mei 2023, 08:45

Leestijd: 4 minuten

5 typische manipulatie-trucjes waarvoor je wilt oppassen

Of je nu een heuse people pleaser bent, gevoelig voor prikkels van buitenaf, iemand bent met eindeloos veel empathie of juist een beetje een Einzelgänger bent, de kans is groot dat je geeft om de mensen om je heen. Feit is echter dat niet iedereen in jouw omgeving ook altijd de beste bedoelingen met jou heeft. Daarom delen we 5 typische manipulator-trucjes waarvoor je wilt oppassen.

Vooral als je een ware people pleaser bent, veel geduld hebt en andere niet graag teleurstelt is het extra belangrijk om je eigen grenzen te leren aangeven én te bewaken. Waar jij misschien de beste bedoelingen hebt om een ander te helpen, zijn er anderen die zomaar niet de beste bedoelingen met jou kunnen hebben en maar al te graag jouw grenzen overgaan. Of de ander dit nu bewust doet of niet.

Typische manipulator-trucjes

Jarenlang deed Shannon Kaiser, auteur van meerdere bestseller boeken, waaronder The Self-Love Experiment, over het doorbreken van toxische relaties. Door therapie, inner child werk met sjamanen, dagelijkse meditatie en journallen was ze uiteindelijk in staat om te helen van haar giftige relaties waarin ze werd gemanipuleerd door haar naasten.

Inmiddels is ze ‘trauma-informed empowerment coach‘ én auteur op het gebied van psychologie en geluk. En daarmee is ze de perfecte insider om inzichten te delen over hoe manipulators te werk gaan.

Pas op voor deze manipulator-trucjes:

1. Gaslighting

Nergens lees je de laatste jaren zoveel over als gaslighting. Het is een manier van manipuleren waarbij psychologische en emotionele misbruik wordt toegepast. Door deze manier van manipuleren ga je door de ander je eigen verhaal in twijfel trekken en wordt je blik op de realiteit veranderd. Het is een perfecte manier voor de manipulator om controle over jou te krijgen.

Gaslighting kan er zo uit zien:

• “Je zit fout: je onthoudt dingen nooit goed”
• “Je beeld je dingen in. Dat is nooit gebeurd.”
• “Stop met overdrijven”

Een gezonde reactie daarop kan zijn:

• “Ik ga niet in discussie over wat ik weet dat ik heb meegemaakt. Mijn gevoelens zijn belangrijk.”
• “Ik weet wat echt is, dit is mijn waarheid.”

2. Jou de schuld geven

Dit is een typisch manipulator-trucje om de rollen in de situatie om te draaien en jou de schuld te geven. Zo wordt de aandacht van hen naar jou verschoven en dat herken je zo:

• “Ik kan nooit iets goeds doen in jouw ogen.”
• “Als je niet blij met me bent, waarom ga je dan niet gewoon bij me weg?”
• “Je bent toch nooit blij met iets wat ik doe, dus waarom zou ik me best doen?”

Zo kan je daarop reageren:

• “Dat je mij de schuld probeert te geven van wat ik deel met jou, is manipulatief gedrag. Ik speel dit spelletje niet met je mee en weiger om zonder respect behandeld te worden.”

View this post on Instagram

A post shared by BEDROCK Magazine (@bedrockmagazine)

3. Triangulatie

Bij deze vorm van manipulatie wordt er een ander persoon in jullie relatie betrokken om controle over jou te houden. Het doel van de manipulator is om de andere twee uit elkaar te drijven. Dat kan er zo uit zien:

• “Je bent zoveel moeilijker dan je broer. Hij is tenminste makkelijk en doet nooit moeilijk.”
• “Je nicht zei dat je ze boos op je was en ze vindt ook dat je egoïstisch bent.”

Zo kan je daar op een gezonde manier op reageren:

• “Ik vind het niet fijn dat je hier anderen bij betrekt en wil dat niet horen.”
• “Ik denk dat een gesprek met die ander hierover het beste lijkt. Hou mij hier buiten, graag.”

4. Het slachtoffer spelen

Het slachtoffer spelen is een ideaal manipulatie-trucje om de aandacht bij jezelf weg te krijgen. Door zichzelf als onschuldig en als slachtoffer neer te zetten, kan een manipulator or narcist jou en anderen perfect onder controle krijgen.

Dat doen ze bijvoorbeeld zo:

• Er is altijd wel iets mis in het leven van de manipulator. Als jij iets opbrengt, gaat het altijd meteen weer om zijn of haar probleem.
• Ze klagen veel over de pech en de situaties die ze hebben.

Grenzen bewaken 101: 5 tips van een burn-out-expert

Een gezonde reactie daarop:

• “Onze relatie is belangrijk voor me, maar het helpt niet om steeds medelijden met jezelf te hebben. Ik kan maar een paar minuten naar je luisteren als je niet open staat voor oplossingen.”
• “Het valt me op dat jij altijd het slachtoffer bent. Misschien kan je de situatie naar een meer positievere omdraaien.”

5. Tranen

Een ander typisch manipulator-trucje zijn toch wel de krokodillen tranen, meent Kaiser. De manipulator a.k.a. geweldige acteur kan een flinke huilbui inzetten om sympathie los te krijgen bij een ander. Het is een perfecte manier om (onterecht) medelijden te krijgen en eventuele argwaan weg te werken. Ook al is het huilen nep of met de verkeerde intenties.

Je kunt het zo herkennen:

• Tijdens een eerste date (of vroege connectie) in tranen uitbarsten in de hoop een lieve reactie van de ander te ontvangen.
• Een situatie overdrijven om meer empathie te krijgen van de ander.

Zó kun je op dit manipulatieve trucje reageren:

• “Ik waardeer niet-oprechte emoties niet om anderen te manipuleren. Stop daar alsjeblieft mee.”

Het zijn geen makkelijke situaties die Kaiser schetst, maar ze komen helaas wel degelijk voor. Als je het gevoel hebt dat jij een manipulator in je omgeving hebt, probeer dan écht een prioriteit te maken van jouw eigen welzijn. Jij verdient beter!