Rosa Bertram Psyche Gisteren, 18:26

Leestijd: 5 minuten

Maakt het leven met een hond je gelukkiger? Een psycholoog vertelt

Al zo’n 15.000 jaar zijn mensen gek op honden en hebben we ze gedomesticeerd van wilde wolven naar heuse huisdieren. Inmiddels wordt het hebben van een hond dan ook vaak gezien als een bron van geluk. Je hebt ineens immers een maatje dat altijd zin en tijd heeft om iets leuks met jou te doen. Maar maakt het leven met een hond je ook écht gelukkiger?

Een nieuw onderzoek en een psycholoog geven antwoord op deze interessante vraag.

Wetenschap: maakt een hond gelukkiger?

Iedereen die thuis een trouwe viervoeter heeft rondlopen, weet hoe heerlijk het is om je leven te delen een hond. Samen wandelen, hardlopen, knuffelen, films kijken en tja, wat niet. Wat er ook gebeurt, je hond is er altijd voor je. En dat kan voor velen een geruststellend idee zijn. Het hebben van een hond komt echter ook met de nodige nadelen, zoals de constante zorg of stressmomenten wanneer jouw hond bijvoorbeeld niet goed luistert.

Zo wil de mijne nog weleens zelf op avontuur gaan en lijkt hij er soms zijn eigen agenda op na te houden. Dan komt hij aanwandelen wanneer híj́ daar zin in heeft, een uur of wat later. Dat heeft ongetwijfeld ook te maken met de kunde en consistentie van het baasje *ahum*, maar dat ter zijde.

Een hond hebben kan ook stressvol zijn

Uit eigen ervaring kan ik in elk geval vertellen dat, hoe erg mijn hond mijn leven ook verrijkt en ik hem voor geen goud in de wereld zou kunnen missen, sommige momenten óók flink stressvol kunnen zijn. Je bent immers verantwoordelijk het voor het leven van je hond (die van mij sprong eerder voor een auto, at een vis mét vishaak van een visser op en zat meerdere malen in een wilde-zwijnen-val vast), maar ook ben je natuurlijk verantwoordelijk voor wat je hond andere honden of mensen aan doet. Wegen die voordelen wel op tegen de nadelen?

Maakt een hond je gelukkig volgens de wetenschap?

Of je uiteindelijk ook écht gelukkiger wordt van het hebben van een hond, onderzocht een team van wetenschappers van de Eötvös Loránd Universiteit in Hongarije. Om dat te kunnen doen, gaf het team van onderzoekers 250 hondenbaasjes een lijst van 33 neutrale uitspraken. Deze varieerden van ‘honden moeten worden getraind’ tot ‘honden kunnen troep en modder het huis in brengen’.

Daarop gaven de 250 hondeneigenaren een antwoord dat kon variëren van ‘heel nadelig’ tot ‘heel voordelig’. Uiteindelijk konden de onderzoekers daardoor zien of de voordelen opwogen tegen de nadelen. Wat bleek?

De resultaten van de studie lieten zien dat vooral de betekenisvolle band tussen een mens en een hond het grootste voordeel is en daarmee zwaarder weegt dan de nadelen, zoals bijvoorbeeld de financiële kosten die het met zich meebrengt, het uitlaten in de regen en de verantwoordelijkheden die erbij komen kijken.

Hoe dat komt? Volgens psycholoog Roos Vonk komt dat door de co-evolutie die de mens en hond samen doormaakten.

De co-evolutie tussen mens en hond

De liefde die we als mens voelen voor onze hond, is te herleiden naar de lange geschiedenis die een hond en een mens met elkaar delen, vertelt psycholoog Vonk aan Psychologie.nl. “Ons brein heeft twee systemen die komen kijken bij liefde: hartstocht en hunkering enerzijds, beïnvloed door onder meer dopamine; hechting en intimiteit anderzijds, onder invloed van ‘knuffelhormoon’ oxytocine. Het tweede lijkt rechtstreeks toepasbaar op onze relatie met honden”, legt Vonk uit.

Bovendien leven honden en mensen dus al zo’n 15.000 samen en hebben daardoor een flink deel van hun evolutie samen meegemaakt. “In de evolutie is het brein van mens en wolf afgestemd geraakt op die andere soort, waar ze gedurende die hele periode contact mee had,” aldus de psycholoog.

We hebben een andere band met honden dan met katten

Je kunt dus wel stellen dat honden en mensen elkaar daardoor goed kunnen aanvoelen. Dit wetenschappelijke onderzoek liet bijvoorbeeld zien dat honden een onderscheid kunnen maken tussen een blij of een boos mensengezicht.

Bij katten zit de connectie met de mens anders, omdat deze dieren misschien wel gedomesticeerd, maar geen sociale dieren zijn en liever alleen leven. Honden leven van nature in een roedel en worden blij van gezelschap.

Het ‘pet effect’

Naar de band tussen een hond en mens is al veel onderzoek gedaan, zo ook door de faculteit Psychologie van de Open Universiteit. En ja hoor, verschillende onderzoekers van deze afdeling bevestigen het zogeheten ‘pet effect’, ofwel: huisdieren hebben een positief effect op het welzijn van hun eigenaren.

Het onderzoek werd geleid door Mayke Janssens van de vakgroep levenslooppsychologie waarbij ze deed aan ‘experience sampling’. Deelnemende huisdiereigenaren kregen via een app op hun telefoon gedurende vijf dagen op willekeurige momenten een verzoek kregen om een paar meerkeuzevragen te beantwoorden over hun ervaringen op dat moment. Daaruit bleek dat alleen al de aanwezigheid van de hond of kat zorgde voor minder negatieve emoties bij het baasje.

Ja, honden maken gelukkig

Het leven met een hond kan dus zeker bijdragen aan een verhoogd gevoel van geluk en welzijn, en dan met name door de emotionele steun die de trouwe viervoeters ons bieden en het gezelschap dat ze ons geven.

Als je nog geen hond hebt, hoef je er nu heus niet één uit het asiel te halen, want het is nog niet gezegd dat mensen met honden ook echt gelukkiger zijn dan mensen zonder honden. De beslissing om een hond in huis te nemen moet gebaseerd zijn op een realistische inschatting van wat het betekent om voor een huisdier te zorgen, waarbij je rekening houdt met de positieve kanten én de uitdagingen die het kent. Maar als je de tijd en energie hebt, dan is het het méér dan waard.

Lijken honden écht op hun baasjes? Dít zegt de wetenschap. Op vakantie met je hond: 5 x Nederlandse hotels waar viervoeters ook welkom zijn.

Honden zijn spirituele gidsen deelt Nadieh Cuijtens met BEDROCK