Tanja Terstappen Psyche 25 mei 2019, 06:00

Leestijd: 5 minuten

Lui zijn is beter voor je dan je denkt

Waarom voel je je schuldig als je tot 12:00 in je nest ligt? En waarom móet je van jezelf naar buiten als de zon schijnt? We willen álles uit onze dag halen. Vroeg uit de veren, de frisse lucht in, lief zijn voor anderen, nuttige dingen doen, want: #YOLO. Maar waarom? Want ondertussen hebben we het veel te druk, moeten we uitgeput op vakantie en zijn we stiekem blij als iemand een afspraak afzegt. Is het niet gewoon veel verstandiger om af en toe een dag ongegeneerd niets te doen? Om misverstanden uit de wereld te helpen: er is niks mis met vroeg opstaan, lekker naar buiten gaan en je nuttig maken. Sterker nog, dat is heel goed voor je. Maar er komt een kink in de kabel als er een ‘moeten’ in voorkomt.

Lui zijn is oké (gelukkig!)

Schrijver Rutger Lemm hield op Mindshakes een prachtig pleidooi voor luiheid. Hij herinnert zich uitspraken van zijn vader, als: “De zon schijnt, ga eens iets nuttigs doen.” Hij vertelt in het filmpje: “Ik begrijp nog steeds niet wat die twee dingen met elkaar te maken hebben, maar toen ik niet meer thuis woonde echode dit advies nog steeds door mijn hoofd…” Strenge efficiëntie-gedachten kennen we allemaal: “Maak iets van je leven, doe iets nuttigs!” En we hebben nauwelijks door hoe destructief die gedachten zijn. “Het is véél belangrijker dat je jezelf niet kwelt met alle gemiste kansen, of doorbeukt totdat je niets meer voelt. De mens heeft als soort alles al bereikt wat we nodig hebben: we zijn veilig, we zijn warm, we hebben eten, maar we gunnen onszelf nog steeds geen rust,” pleit Rutger, voor wie die continue druk om ‘iets nuttigs’ te doen zelfs leidde tot een burn-out.

Stemmetjes

Coach Nadia van der Vlies legt uit wat er gebeurt: “We hebben eigenlijk allemaal verschillende stemmetjes in ons hoofd. Als je lekker lui bent, horen de meesten de stem van de Pusher opkomen: ‘Je moet meer doen met je leven. Je moet er het maximale uithalen. Je moet presteren!’ Of de stem van Ambitie: ‘Je moet uitblinken in je werk. Laten zien wat je waard bent.’ Een andere bekende is de Pleaser: ‘Je moet vriendin X nog een kaartje sturen. Breng die aardige zieke buurvrouw een pan soep. Je moet die zielige vriendin bellen.’”

Dit vind je vast ook interessant: We zijn niet lui, we zijn gewoon bang

En die stemmen zijn heel waardevol. Ze hebben je gebracht tot waar je nu bent in je leven. Nadia: “Dankzij de Pusher zijn we bijvoorbeeld daadkrachtig, dankzij Ambitie maken we carrière en dankzij de Pleaser hebben we leuke relaties. Alle stemmetjes in je hoofd zijn versies van jou, die je zo gelukkig mogelijk willen maken. En dat werkt ook heel vaak goed: als je lieve dingen doet voor vriendinnen, zijn je vriendinnen dol op je en dat voelt fijn.”

Maar soms wil je gewoon even helemaal relaxen en dan kunnen die stemmen je enorm in de weg zitten. “Mensen geven veel ruimte aan de Pusher en de Pleaser. Die vertellen ons steeds dat je nuttig moet zijn. Lui zijn zien deze stemmen vaak als iets nutteloos. We zijn zo gewend om pas tevreden te zijn als we to-do-lijstjes kunnen afvinken of als we iets zinvols hebben gedaan, dat we het nut van lui zijn helemaal niet zien.” Maar lui zijn, en dan bedoelen we vooral ontspannen en mild zijn voor jezelf, is juist belangrijk om uiteindelijk écht nuttig te zijn. Je creëert letterlijk ruimte, waardoor je meer gefocust bent, flexibel en inventief kunt zijn en meer aandacht hebt voor hetgeen je je inzet. “Het is goed om balans te hebben. Zowel voor jezelf te zorgen als voor anderen, en te doen waar je echt blij van wordt. Er is balans nodig tussen spanning en ontspanning om gezond te leven. Even niets hoeven, is dus net zo belangrijk als lief zijn voor anderen,” vertelt Nadia.

Dankjewel!

Oké, oké, maar hoe dóe je dat dan? “Maak even ruimte voor de onrust die je voelt en vraag je af welke stem je het meest in de weg zit. Wat wil die stem? Waar is ‘ie op uit? Is het je Pleaser, je Pusher of een andere? Luister er even goed naar. Wat zegt ‘ie nou eigenlijk tegen je? Neem daarna de regie over. Maak een oprechte afweging: MOET je echt doen wat die stem wil dat je doet? Als je op dat moment liever wil ontspannen; bedank de stem dan voor wat hij je allemaal al heeft gebracht en sluit vervolgens een dealtje: ‘Dankjewel, ik ga morgen mijn mail weer checken en hard werken.’ Of: ‘Ik ga na deze film de vaatwasser inruimen’. Besluit zelf dat je NU gelukkig wordt van nutteloos niksen. Af en toe zal de opzijgeschoven stem heus wel even mopperen, maar dat kun je aan. Dan bedank je ‘m gewoon weer en ga je verder met wat je aan het doen was: nuttig nutteloos zijn.”

Nadia van der Vlies is loopbaancoach, personal coach en trainer en is mede-eigenaar van coach020. Haar antwoorden baseerde ze op de theorie van Voice Dialogue (Hal & Sidra Stone).

Luister nu ook naar Bedrock

Ben je – net als wij – op zoek naar geluk en probeer je je quarterlifecrisis zonder al te veel kleedscheuren door te komen? Dan is onze podcast Bedrock Talks een perfecte match voor jou! Rosa en Lisanne interviewen in de eerste aflevering expert en gelukspsycholoog Josje Smeets.

Spoiler: ze vertelt waar geluk allemaal mee samenhangt en wat je vooral wel en níét wilt doen. Luister je mee?

Tip: Luister en volg Bedrock Talks via Spotify en iTunes & Apple Podcasts!