Rosa Bertram Psyche 24 jan 2020, 06:00

Leestijd: 5 minuten

De ‘loop’ van social media: waarom je wilt overwegen je social media te verwijderen

Over het feit dat we hooked zijn aan onze telefoon hoeven we niet veel meer uit te wijden. We scrollen te veel, we know. Maar waarom blijven we het ene weten en het andere doen? Dat geldt natuurlijk voor veel meer dingen, maar social media begint een steeds grotere negatieve rol te spelen in ons leven. Onderzoekers zijn het keer op keer met elkaar eens: social media zorgen voor depressies en eenzaamheid en hebben negatieve invloed op je liefdesrelatie en dat is niet nog lang niet alles.

We kunnen er niet meer onderuit: het is hoogtijd om de regie weer in eigen handen te nemen, en misschien moet dat wel op een heel radicale manier.

De ‘loop’ van social media

Het klinkt eigenlijk best gek dat we wéten dat we te veel tijd spenderen op social media, maar er niet mee stoppen. Een typisch probleem van de gemiddelde millennial zou je zeggen (en van de generaties eronder natuurlijk). Als je er zoveel last van ondervindt, waarom ga je er dan mee door?

Toch is het zo gek nog niet. Apps zijn namelijk zo geprogrammeerd dat we er ‘hooked‘ aan raken. Er zitten hele teams van programmeurs achter elke app om je zo ‘hooked‘ mogelijk te laten, waardoor het moeilijk is je gebruik te minderen. Een rood bolletje om een melding aan te duiden, de door-scroll-mogelijkheid, de discovery-pagina op Instagram en ga zo maar door. En daar zit je dan, in de loop van social media.

Lees ook: Hoe je mindful met social media kan omgaan

Professor Lisa Strohman, klinisch psycholoog en oprichter van de Digital Citizen Academy vertelt erover aan HelloGiggles: “programmeurs doen hard hun best het de gebruiker moeilijk te maken om zomaar te stoppen. Het is daarom essentieel dat gebruikers zelf gaan inzien dat het gebruik van social media eerder schadelijk dan nuttig is.”

Hoe was jouw leven zonder social media?

Dat het op alle fronten slimmer is om minder te scrollen op apps als Facebook en Instagram is wel duidelijk. Kranten, tijdschriften, boeken en blogs staan er vol mee. Het veroorzaakt onder andere FOMO (de angst om al het leuke te missen) en sociaal vergelijken (ik ben niet zo knap en dun en ben niet op een eindeloze wereldreis).

Je productiviteit wordt minder als je steeds naar je telefoon grijpt, je maakt in het echt moeilijker contacten (wat voor jongere generaties een steeds groter wordend probleem schijnt te worden) en bent gevoeliger voor angsten en depressieve gevoelens en ga zo maar door.

We kennen de feiten, maar hoe breng je nou écht verandering teweeg?

Leestip: Hoe verslaafd ben jij aan social media? Deze apps houden het voor je bij

Denk terug aan de flow

Wat je erbij kan helpen, is na te gaan hoe je leven eruit zag vóór je uren per dag op je telefoon zat. Oké hoogstwaarschijnlijk was je jong en zag je leven er überhaupt heel anders uit, maar alsnog. Stel je het eens voor:

Hoogstwaarschijnlijk was je meer gefocust op de dingen die je deed: je studie, je baan, de reis die je maakte of een gesprek dat je voerde. Het gevoel ken je vast wel als je per ongeluk je telefoon thuis vergeet of hem niet hebt tijdens een sportlesje. Je gaat op in het moment. Je komt in een flow.

Onderzoek naar mensen die willen stoppen

Toch is dat (de kennis dat het zonder veel fijner is) vaak niet motivatie genoeg om echt stappen te ondernemen om je social mediagedrag zelf in de hand te nemen.

De ervaring leert dat mensen pas social media-accounts verwijderen als het hun dagelijks leven negatief beïnvloedt. Ze merken bijvoorbeeld dat ze hun relatie(s) verwateren, op reis vooral bezig zijn met foto’s maken (want je wilt steeds het perfecte shot), en ook thuis vooral tijd met hun telefoon spenderen.

Lees ook: Waarom stoppen met influencers volgen op je Instagram een héél goed idee is

Amerikaanse social media-onderzoeker Natalie Pennington doet onderzoek naar social mediagedrag en kijkt onder andere naar mensen die graag willen minderen of zelfs stoppen. Wat blijkt?

“Er zijn maar weinig mensen die hun accounts écht hebben verwijderd. Maar degenen die het wel deden, zeggen allemaal met een schone lei te willen beginnen. Ze wilden meer aandacht besteden aan minder mensen in plaats van oppervlakkig contact hebben met veel mensen. Als ze dat laatste niet zouden doen, zouden ze bang zijn dat ze weer verslaafd raken,” aldus Pennington aan HelloGiggles.

Is cold turkey stoppen dan de uitweg?

Is dit dan de manier? Er gewoon helemaal mee te stoppen, om eens goed na te gaan hoe je je telefoongedrag dan wél wilt inrichten. Wie volg je? Nog steeds al die influencers die je eerder onzeker maken dan inspireren? Met wie ben je bevriend op Facebook, welke berichten en pagina’s volg je? En wil je überhaupt in de toekomst nog zoveel op je telefoon zitten?

Must read: Telefoonverslaving? Ga dan 21 dagen cold turkey (blijkt uit onderzoek)

Door überhaupt een account te hebben en de apps op je telefoon te hebben staan, maak je het jezelf natuurlijk wel érg verleidelijk om met je duimpje steeds weer richting die app te gaan.

Door helemaal te stoppen en voor jezelf (en je omgeving te kiezen), neem je als het ware de regie over je leven weer in handen. Voor een groot deel dan. Vooral als je uren (dit gebeurt echt) op je telefoon zit, kan dit een wereld van verschil maken, en je weer meer bewust maken van je leven, je omgeving, je huis en je geliefden.

Wat brengt social media je eigenlijk?

Als je er over nadenkt, heeft social media maar weinig tot geen positief effect op de lange termijn, stelt onderzoeker Strohman. “Hoe handig sommige apps ook zijn voor mensen die geïsoleerd zijn, vaak is dat niet de reden waarom het nu zo vaak en excessief gebruikt wordt. Sterker nog: de meeste apps zullen eerder schade aanrichten dan goed goed.”

Ga voor jezelf eens na: wat brengt het je eigenlijk?

Voor wie nu nog twijfelt om apps of accounts (tijdelijk) te verwijderen, is dit boek zéker een aanrader: Ten Arguments For Deleting Your Social Media Accounts Right Now en lees mee hoe Bedrock’s Lisanne een maand-Instaloos ervaarde als een oase aan rust en vrijheid!

Meer over social media

• Deel je te veel op social media? Deze methode helpt je erachter te komen
• Hoe zou het zijn als er geen likes meer te zien zijn op social media?
• Zet je Instagram-notificaties uit en beland in de wondere wereld van rust